دولتی جدید. فرصتی جدید. این همان چیزی است که بسیاری ازعراقیها علیرغم مشکلات موجود در راه کشور آرزویش را داشتند. با انتخاب برهم صالح به عنوان رئیس جمهوری جدید و عادل عبدالمهدی به عنوان نخست وزیر مکلف به تشکیل دولت عراق، باید نورباریکهای از امید به تغییرات در خود احساس کنیم. بدون شک برخی عراقیها میگویند چهرهها تغییر میکنند اما واقعیت همان است که بود بی هیچ تغییری. پس از آنهمه رنجی که در سالها و دهههای اخیر کشیدند، خیلی سخت است که ملامتشان کنیم. مسئولین جدید باید جدیت خودشان برای خدمت به مردم و تعهدشان به قسمی که در زمان پذیرش مسئولیت یاد کردند، ثابت کنند.
بدون شک شخصیتی همچون برهم صالح که به عنوان انسانی فرهیخته شهره است و خواستهاش دربازگرداندن ابهت حکومت، فرصتی پیش آمده تا رهبری حکومت تقویت شود. همان طور با اعلام مستقل بودن و آمادگی برای همکاری با همه اطراف از سوی عادل عبدالمهدی نشان میدهد امکان عمل جدی برای تشکیل دولت سالم وجود دارد. بدون شک این دوشخصیت با همه احترامی که برای آنها قائلیم، در درون سیستمی کار میکنند که از فساد و اختلافات و سهمخواهی و جنایتهای سازماندهیشده رنج میبرد. بگذریم از نفوذ کشورهایی در عراق منافعی دارند.
اما این وضعیت بدون شخصیتهای مستعد و آماده برای رویارویی با خطرات و مشکلات و گذشتن از منافع حزبی دربرابر منافع عمومی امکان پذیر نیست. نباید تلاشهای حیدر العبادی نخست وزیر قبل نادیده گرفته شود. او وقتی دولت را تحویل گرفت که کشور برلبه پرتگاه بود. علیرغم همه ناکامیهای دولت سابق، العبادی رودرروی سیاست فرقه گرایانه ایستاد. ناگزیر بود بین شکست دادن داعش و تروریسمش و مدیریت سرکشی نامحدود الحشد الشعبی راجمع کند. کشوری که العبادی تحویل میدهد بسیار بهتر از آن چیزی است که سلفش نوری المالکی تحویل داد.
هفتههای آینده شاهد آزمون تشکیل دولت خواهیم بود. آیا همچون صالح و عبدالمهدی معتدل و مقبول خواهند بود؟ یا زد و بندهای حزبی فهرستی از نامهای سئوال برانگیز و درخدمت احزاب را تحمیل خواهند کرد؟ اما مهمتراز نام آن افراد، برنامه دولت آینده و اولویتهای آن است. فهرست مطالبات بلند بالاست اما اینجا میتوان به چند اولویت اشاره کرد که دولت جدید باید به آنها توجه کند:
اولویت مهمتر و برجستهتر، تقویت امنیت و آرامش برای مردم عراق است. طی ۴۸ ساعت گذشته در سه منطقه عراق سه بمب منفجرشد و خبر ازکشته شدن یک فعال در بصره رسید. این ششمین زن برجسته است که طی ۴ هفته کشته میشود. تقویت امنیت از طریق سازماندهی و اصلاح نیروهای مسلح و محدود سازی اسلحه در دست حکومت ممکن است.
اولویت دوم که با اولویت اول مرتبط است، تأمین زندگی محترمانه برای مردم است به خصوص در زمینه خدمات اساسی. آموزش، بهداشت… باور کردنش دشواراست که کشوری با تولید ۴میلیون بشکه نفت در روز هنوز در تأمین برق و آب شرب مناسب درمانده باشد.
اولویت سوم برایجاد اقتصاد سالم مبتنی است که درآمدهای نفتی را به عنوان پشتوانه برای ساخت اقتصاد بعد از نفت به کارمیگیرد به جای اینکه اساس و بنیاد فساد گسترده در کشورباشد.
این سه اولویت مایه برگشت اعتماد مردم به دولت و حکومت است. فراموش نکنیم که انتخابات امسال کمترین میزان مشارکت رأی دهندگان را داشت؛ رقمی حدود ۴۴٫۵در بهترین حالت.
اولویت چهارم تقویت پیوندهای اجتماعی میان دولت و ملت در عراق است. تقویت موسسهها و سازمانهای حکومت جدید.
اولویت پنجم، تقویت سازمانهای حکومتی برای تضمین حاکمیت قانون در کشور و این مبتنی برقانون اساسی است. قانون اساسی عراق نیازمند مراجعه و اصلاح فوری برخی بندهای آن است از جمله بندهای مربوط به نوع مدیریت فدرال.
از جهت روابط خارجی عراق باید با ایجاد روابط منطقهای و بینالمللی متوازن به جایگاه طبیعی خود در جهان عرب و صحنه بین المللی برگردد.