عبد المهدی: یک چهارم نیروهای خارجی عراق را ترک کردند
بغداد – الشرق الاوسط
در حالیکه گروه بین المللی بحران گفت عراق به صحنه اصلی رویارویی بین آمریکا و ایران تبدیل می شود عادل عبد المهدی نخست وزیر عراق در واکنش به انتقادهای فراوان درباره حضور نیروهای آمریکا و نیز گروه های هوادار ایران در عراق از خروج بیش از یک چهارم نیروهای خارجی از عراق در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) خبر داد.
گروه بین المللی بحران که در زمینه ایجاد راهکار برای جلوگیری از جنگ فعالیت می کند در پژوهشی اعلام کرد چنانچه تنش بین ایران و آمریکا افزایش یابد بیشترین ضربه متوجه عراق خواهد شد. نگارندگان پژوهش می گویند که با مقامات همه کشورهای جهان از جمله ایران برای تنظیم گزارش جامع درباره اوضاع بعد از خروج آمریکا از برجام گفتگو کرده اند. برجام توسط ایران و قدرت های بزرگ در سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) امضا شد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از این پژوهش افزود «احتمالا ایران به رعایت مفاد برجام ادامه می دهد چرا که ایران بر این باور است که با توجه به اصول اخلاقی عمل می کند و می تواند تا انتخابات سال آینده آمریکا و تعیین سرنوشت دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا صبر کند».
به گفته پژوهش «چنانچه صادرات نفت ایران که در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) به زیر ۳.۸ میلیون بشکه رسید به کمتر از ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یابد رویکرد تهران احتمالا دستخوش تغییر می شود. چنین وضعی احتمالا به تورم افسار گسیخته و افزایش اعتراضات داخلی منجر می شود که گویا حکومت تا حالا از پس آن برآمده است».
با این حال اما اگر ایران قصد انتقام از آمریکا را داشته باشد «گزینه مناسب تهران همان به کار گیری عوامل و مزدورانش در خاورمیانه است. این رویکرد بسیار مبهم خواهد بود تا جایی که اروپایی ها را از واکنش تند به آن بازمی دارد».
این گزارش به نقل از یک مقام ارشد در شورای امنیت ملی ایران گفت «عراق صحنه احتمالی این رویارویی خواهد بود. گروه های شبه نظامی وابسته به شیعیان در عراق روابط تنگاتنگی با حکومت ایران دارند. ایران از تجربه کافی در عراق برخوردار بوده و می تواند بدون رساندن سطح تقابل به مرحله واکنش مستقیم توسط آمریکا به منافع این کشور ضربه بزند».
پژوهش در ادامه خاطر نشان کرد «ایران حضور چشمگیری در سوریه و لبنان دارد. وضعیت امنیتی این دو کشور شکننده است و احتمال بر باد رفتن دستاوردهای تهران در سوریه و لبنان زیاد است. ایران قدرت کافی برای تحرک در افغانستان ندارد. افزایش حمایت از شورشیان حوثی یمن به سعودی بیش از آمریکا ضربه می زند».
وال استریت ژورنال روز یکشنبه (۱۳ ژانویه-۲۳ دی) گزارش داد به دنبال حمله خمپاره ای گروه وابسته به حکومت ایران به منطقه سبز در بغداد جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا درباره گزینه های نظامی علیه ایران پرس و جو کرده است. این حمله در ۷ سپتامبر (۱۶ شهریور) در منطقه سبز بغداد روی داد. سفارت آمریکا در این منطقه قرار دارد. دولت آمریکا گفت این حمله، سفارتش را هدف گرفته بود. در همان روز بود که معترضان در ادامه اعتراضات به شرایط اقتصادی ساختمان کنسولگری ایران در بصره را به آتش کشیدند.
گروه های شیعی هوادار ایران در عراق به دنبال سفر ترامپ به این کشور ضمن بحث و جدل درباره حضور آمریکا خواستار تنظیم برنامه زمانی برای خروج نیروهای خارجی از کشور شدند. این در حالیست که رویارویی بین واشنگتن و تهران بعد از بازگشت تحریم های هسته ای به اوج خود رسیده است.
اظهارات عبد المهدی درباره خروج نیروهای خارجی یک ماه بعد از اعلام خروج نظامیان آمریکایی از سوریه و استفاده از عراق به عنوان «پایگاه» در صورت لزوم مطرح می شود.
خبرگزاری فرانسه به نقل از عبد المهدی در نشست مطبوعاتی در ۱۶ ژانویه (۲۶ دی) گفت «۱۱ هزار نظامی خارجی در ژانویه ۲۰۱۸ (دی ۹۶) در عراق حضور داشتند که ۷۰ درصدشان نیروهای آمریکایی بودند. اما آمار این نیروها در مجموع در دسامبر (آذر) به ۸ هزار نیروی خارجی از جمله ۶ هزار آمریکایی کاهش یافت.»
عراق در اواخر ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) از «پیروزی» بر «داعش» و بیرون راندن عوامل این گروه از مناطق تحت کنترلشان خبر داد. ارتش عراق با حمایت ائتلاف بین المللی ضد داعش سه سال با این گروه جنگیدند. این ائتلاف را آمریکا رهبری می کند. حملات گاه و بیگاه گروه «داعش» به برخی مناطق عراق همچنان ادامه دارد. عوامل «داعش» در منطقه کوچک کوهستانی مرزی بین عراق و سوریه مستقر هستند.
حدود ۱۷۰ هزار نظامی آمریکا بعد از حمله آمریکا به عراق در ۲۰۰۳ (۱۳۸۱) در این کشور مستقر شدند اما این نیروها در اواخر ۲۰۱۱ (۱۳۹۰) با توجه به تصمیم باراک اوباما رییس جمهور سابق آمریکا از عراق خارج شدند. در سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) نظامیان آمریکایی دوباره به عراق برگشتند اما این بار در قالب نیروهای ائتلاف بین المللی ضد داعش. «داعش» در آن زمان بخش های گسترده ای از عراق و سوریه را به تصرف خود درآورده بود.
رییس جمهور آمریکا در سفر ناگهانی به عراق در دسامبر گذشته (دی ۱۳۹۷) از مقر نظامیان آمریکا بازدید کرد. او در آن زمان گفت که «اصلا قصد خروج نظامیان آمریکا از عراق را ندارد بلکه عراق می تواند در صورت لزوم دخالت نظامی آمریکا در سوریه به عنوان پایگاهی برای نظامیان آمریکا مورد استفاده قرار بگیرد».