عکس از ایرنا
حسن روحانی رئیس جمهور ایران گفت: «من به وصف یک حقوقدان و رئیس دستگاه اجرایی اعتراف می‌کنم که هنوز کاستی‌های فراوانی درباره حقوق زنان و مسائل جنسیتی در کشور وجود دارد.»
آقای روحانی روز یکشنبه در “همایش ملی زنان نقش‌آفرین عرصه اقتصاد و فرهنگ” با اشاره به وعده دولت ایران در زمینه ایجاد فرصت‌های بیشتر برای زنان و دختران در جهت حضور در اجتماع گفت: «دولت به این عهد خود با زنان و دختران وفادار است البته در بسیاری از زمینه‌ها دست یاری خود را به سوی ملت، بانوان و ارگان‌های دیگر نظام دراز می‌کنم.»
آقای روحانی با اشاره به اینکه برای رسیدن به هدف نهایی در جهت احقاق حقوق زنان همه باید کمک کنند افزود: «از اندیشمندان و فقهای اندیشمند می‌خواهم که به صحنه بیایند و نیاز امروز جامعه را با منابع پویای فقه منطبق کنند زیرا اسلام عزیز برای همه نیازهای امروز جامعه ما برنامه دارد.»
روحانی: نه مرد جنس اول است، نه زن جنس دوم
رئیس جمهور ایران از سوی دیگر تصریح کرد که «طبق معیارهای اسلامی نه مرد را جنس اول می‌دانیم و نه زن را جنس دوم؛ زن و مرد در برابر یکدیگر نیستند و زنان در کنار مردان مانند یکدیگر دارای مقام و کرامت انسانی‌اند.»
بهبود شرایط زنان در ایران یکی از وعده های مهم دکتر حسن روحانی در هنگام انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته بود. در همین حال بعضی معتقدند به علل گوناگون این وعده ها هنوز آنطور که باید تحقق نیافته است.
روحانی در جریان تبلیغات انتخابات وعده داده بود که تبعیض بین زن و مرد را بر می دارد. او چند زن را در مصدر های کلیدی قرار داد، ازجمله مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه یا الهام امین زاده معاون حقوقی رئیس جمهور، شهیندخت مولاوردی معاون امور زنان و معصومه ابتکار به عنوان معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست.
اما از معرفی وزیر زن در کابینه آقای روحانی خبری نشد.
گزارش بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل که در ماه مارس ۲۰۱۴ منتشر شد، نشان می دهد که ایران برای بهتر شدن سابقه اش در حوزه حقوق بشر قدم های اندکی برداشته است.
در گزارش بان کی مون آمده است: “مدافعان حقوق بشر و زنان همچنان با زندان و اعدام مواجه هستند. زنان هم در قانون و هم درعمل مورد تبعیض قرار می گیرند.”
از سوی دیگر با توجه به اینکه در مورد مناقشه اتمی ایران پیشرفت به وجود آمده و این باعث شده است که رابطه ایران و کشورهای غربی بهتر شود، امیدهایی وجود دارد که با بهبود روابط سیاسی در ایران، وضعیت جامعه مدنی که شامل زنان هم می شود، بهبود پیدا کند.
اما به نظر می رسد روحانی عملا قصد ندارد بیش از این خشم تندرو ها را برانگیزد و به همین علت اصلاحات قابل توجه رای دهندگان میانه رو را بوجود نیاورده باشد.
اگر چه روحانی دستکم بطور علنی در مورد برخی از حقوق زنان حرف زده است و گفته است که می خواهد ایران از لحاظ سیاسی باز شود، اما جای چندانی برای پیشرفت زنان باز نشده است. بعنوان مثال راهکار برای توسعه شغل زنان در دولت و بخش خصوصی برای زنان که تعداد زیادی از آنان تحصیلات عالی دارند، در ارائه نشده است.
به گزارش “شکاف جهانی جنسیتی” که توسط مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۱۳ تهیه شده است، ایران پایین ترین حضور زنان را در نیروی کار و پایین ترین درآمد زنان در منطقه را داراست.
فعال سیاسی: جایگاه زنان ایران در شاخص های توسعه افت کرده است
دکتر آذر منصوری، عضو شورای مرکزی و معاون سیاسی دبیر کل جبهه مشارکت ایران اسلامی، به الشرق الاوسط گفت: «باوری که امروز زن ایرانی را بر آن داشته که تمامی قالب های بسته و دگم را کناری بگذارد و به دنبال ارتقاء جایگاه زن در جامعه و کشور خود باشند باوری است که نیازمند تحولات جدی در ساختار حقیقی و حقوقی ایران است. اگر این ساختار تغییر کند نه تنها از قافله جهانی عقب نخواهیم بود بلکه قادر خواهیم بود یک الگوی تمام عیار برای زنان باشیم».
وی افزود: «متاسفانه آمار نشان می دهد که جایگاه زنان در شاخص های مربوط به توسعه افت کرده است. سهم زنان ایران از پارلمان از پنج درصد فراتر نرفته در حالی که رقم میانگین جهانی این حضور سال هاست از مرز ۲۰ درصد فراتر رفته است. کاستی ها زیاد هستند. آیا سهم سهم زنان در بخشهای دیگر مانند قوه قضائیه و مجمع تشخیص مصلحت افزایش یافته است. از سوی دیگر برخی بر طبل عدم حضور زنان در حوزه های اشتغال و مشارکت سیاسی و اجتماعی می کوبند که این نگاه منصفانه ای نیست. ما خواستار فرصت برابر با مردان و دوری از شکاف اجتماعی هستیم».
به گفته خانم منصوری «تا مسئله زنان در ایران به درستی و منصفانه دیده نشود راهکارها و سیاستها کارایی لازم را نخواهد داشت».
فائره هاشمی دختر اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ایران پیشتر در گفتگو با الشرق الاوسط درباره چشم انداز زنان و گام های دولت روحانی درباره زنان گفته بود: به نظرم گام های نخست درست و محکم نبوده، به نظرم در حوزه زنان، دولت جدید شروع خوبی نداشته است و احساس یک نوع زن ستیزی در این دولت دارم… در دوران بعد از پیروزی آقای روحانی در انتخابات، زنان در همه جا چه فردی و چه به صورت گروهی در تلاش و لابی بودند. حتی کارگروه زنان که در آن دوران شکل گرفت بسیار فعال بود ولی نتیجه در دولت برای انتخاب زنان در پست های کلیدی بسیار ناامید کننده بود.
آیت الله خامنه ای: اشتغال زنان «غربی و غلط» است
این در حالی است که آیت الله خامنه ای رهبر ایران روز شنبه در سخنانی به مناسبت روز زن تاکید کرد که «باید از افکار غربی در مسائلی نظیر اشتغال و برابری جنسی کاملا فاصله بگیریم.»
رهبر ایران با اشاره به اینکه “اشتغال از مسائل اصلی مربوط به زنان نیست” گفت: «با کدام منطق باید زنان که خداوند آنها را از لحاظ جسمی و عاطفی برای منطقه ویژه‌ای از زندگی آفریده است، در عرصه هایی وارد کنیم که آنها را دچار رنج و سختی می‌کند؟»
لاریجانی: قوانین و مقررات نباید حضور زنان در کانون خانواده را محدود کند
از سوی دیگر علی لاریجانی رئیس مجلس ایران هم روز یکشنبه گفت: «باید مقررات و قوانین برای حضور زنان در اجتماع به نحوی باشد که به رکن خانواده آسیب نرساند و حضور زنان در فعالیتهای مختلف باعث بی توجهی آنان به خانواده نشود که هیچ چیزی جای این خلاء را نمی‌تواند پر کند.»
آمار نشان می دهد که در سال ۱۹۷۶ میلادی (۱۳۵۵ شمسی) یعنی دو سال قبل از انقلاب ایران ، تنها ۳۶ درصد زنان باسواد بوده اند. هم اکنون این آمار به بیش از ۸۴ درصد ارتقا پیدا کرده است اما بررسی این دوران نشان می دهد که آنها در تصمیم گیری های کلان و منصب های مدیریتی حضور اندکی داشته اند گرچه همیشه مشارکت آنها در عرصه های اجتماعی و سیاسی مشهود بوده است.
آخرین آمار رسمی منتشر شده درباره سهم زنان ایران در مدیریت و قانونگذاری به سال ۲۰۰۸ برمی گردد که طی آن سازمان ملل اعلام کرد: این سهم برای زنان ایرانی تنها ۱۶ درصد است.
ایران در میان ۱۲۰ کشور مورد بررسی قرار گرفته رتبه ۱۰۱ را کسب کرد که نشان از وضعیت نامناسب در این موضوع دارد.