شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح حاکم کویت طی استقبال از محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران – عکس از خبرگزاری فرانسه

پیش از آن که جوهری که تصریحات مقامات ایرانی درباره گفتگوی خلیجی – ایرانی با آن نوشته شد خشک شود، کویت یک باند تروریستی را کشف و خنثی کرد که به ارتباط داشتن با حزب الله متهم است و سلاح های خود را از طریق ایران منتقل کرده است. در میان اظهارات وزیر خارجه ایران در خصوص دیدگاه های وی درباره روابط با همسایگان خلیجی؛ بحرین نتایج اولین تحقیقات مربوط به حادثه «ستره»، که منجر به کشته شدن دو نیروی پلیس و مجروح شدن شش تن دیگر شده بود را اعلام کرد که از ارتباط داشتن این انفجار با سپاه پاسداران ایران نشان دارد. این دو حادثه تروریستی اولین حوادثی نیستند که توسط ایران و عوامل آن در منطقه بر ضد کشورهای خلیجی انجام می شود. اما با دعوت صمیمانه ایران به گفتگو همزمان بودند، گویی این که دلیل روشنی از تفاوت بین حقایق و وقایع و عملکردها از یک سو و حرف زدن ها از سوی دیگر است.

همان گونه که سیاستمداران همیشه می گویند: در سیاست نه منافع دائمی است و نه دوستی دائمی است. اگر منافع ایجاب کند، دشمن به دوست تبدیل می شود، و «برادر» در صورتی که به دنبال دشمنی باشد، به دشمن تبدیل می شود. در مورد ایران، گفتگوی خلیجی – ایرانی، هیچ ضرری ندارد، به ویژه اگر منجر به ثبات منطقه شده و ابزار تنش را در خلیج از بین ببرد. مشکل بزرگ این است که هیچ گفتگویی در جهان، به خودی خود یک هدف نیست بلکه بیشتر یک وسیله است. هر کس سیاست تهران را دنبال می کند، متوجه می شود که ایران با اصرار ورزیدن برای انجام چنین گفتگویی می خواهد از آن به عنوان اهرم فشار و پوششی در برابر جهان استفاده کند. در مقابل، کشورهای خلیج انتظار دارند این گفتگو باعث کاهش تنش شود. و دخالت های ایران در امور داخلی کشورها، نمی گویم از بین ببرد، ولی لا اقل کم کند.

در نهایت، ایران با یک دست این گفتگو را به تأخیر می اندازد و با یک دست دیگر، درباره دخالت ها و سیاست های خصمانه گفتگو می کند. ایران همچنین گفتگو با کشورهای خلیج را مورد استفاده قرار می دهد تا به جهان بگوید: آن چه را درباره دخالت های ما در امور همسایگانمان گفته می شود باور نکنید، روابط ما خوب است و ما همسایه هستیم و با یکدیگر گفتگو می کنیم.

دوباره تکرار می کنم… هر کس گمان کند که اصل گفتگو با ایران غیر قابل قبول است، اشتباه می کند. برعکس، هیچ چیز برای کشورهای خلیجی و ملت های آنها بهتر از بهبود روابط با همسایه آن ها در نوار شرقی خلیج نیست. فاجعه بزرگ این است که کسانی تصور می کنند که ایران همسایه ای است که هیچ مناسبتی را رها نمی کند تا با استفاده از آن، یکی پس از دیگری و با دلایل و شواهد تأکید کند که از هر دشمن دیگری برای منطقه خطرناک تر است. حتی هنگامی که ادعای نبرد با «داعش» را کرد، در تشکیل شبه نظامیان بسیج مردمی مشارکت کرد. بر شبه نظامیان فرقه ای و تروریستی «داعش» خوابیدیم تا بر شبه نظامیان فرقه ای و تروریستی دیگری موازی با آن بیدار شویم. تمامی این ها به خاطر تلاش های ایران برای دسترسی به یکی از مهم ترین اهداف استراتژیک خود است که ارتباط زمینی بین ایران با دریای مدیترانه، از طریق عراق و سوریه و لبنان است. ایران برای این هدف تلاش خواهد کرد و برای تحقق آن مبارزه خواهد کرد و چه بسا گفتگو با کشورهای خلیج پوششی برای اجرای آن باشد.

تعلل و به تعویق انداختن، سیاستی است که ایرانی ها با جزئیات، قدرت خود را در آن ثابت کردند. آن ها در مورد اصول مذاکره نمی کنند، بلکه بر کار انجام شده و دستاوردهای حاصله مذاکره می کنند. در سال ۲۰۰۳ غربی ها کشف کردند که ایران اورانیوم غنی سازی می کند و آن را به صورت مطلق رد کردند، ایران به مذاکره ادامه داد تا این که کشورهای گروه ۵+۱ را متقاعد ساخت که میزان اورانیوم را از ۲۰% به ۵% کاهش دهد؛ یعنی ایران هدف خود را در اصل غنی سازی به دست آورد. در مذاکرات آینده خود با کشورهای خلیج، تهران درنگ نخواهد کرد و برای تصویب طرح خود با تمام جزئیات آن هر کار غیر ممکنی را انجام خواهد داد. درباره اصول سیاست بین المللی و عدم دخالت در امور داخلی دیگر کشورها گفت و گو نخواهد کرد، بلکه درباره سیاست یک عمل انجام شده و دستاوردهای خود در عراق و سوریه و لبنان گفت و گو خواهد کرد. بنابراین مذاکرات از این جا آغاز می شود، تا با بزرگ تر شدن گفت و گوها و ابزارها و عوامل ایران پایان یابد. و بدین وسیله از حجم امروز خود فراتر خواهد رفت، و در بدترین حالت ها، در وضعیت امروزی خود خواهد ماند.

تصور کنید، ایران گفت و گو می کند و ادعای حسن نیت دارد، در حالی که حزب الله و سپاه پاسداران در سوریه مبارزه می کنند، و نماینده حوثی آن در یمن مبارزه می کند، بسیج مردمی فرقه ای به تجاوزات خود در عراق ادامه می دهد، کویت سرانجام یک باند را دستگیر می کند که زرادخانه بزرگ اسلحه در اختیار دارند که از ایران آورده اند.

کسی چه می داند، شاید زمینه گفتگو با ایران نیازمند این باشد که بر روی ۵۶ «آر پی جی» انجام شود که در خاک کویت کشف و خنثی شد!