سلمان الدوسری

سپاه پاسداران در عرض سه دهه گذشته به مداخله جویی در امور ۱۴ کشور در منطقه پرداخته و ۱۰۰ میلیارد دلار بابت علمیات خود تنها در سوریه خرج کرده است. این، نتیجه پژوهشی است که توسط دو سازمان حقوقی در بروکسل انجام شده است؛ روش های گوناگون و درجه بندی های متنوع دخالت های سپاه و حمایت های مالی این سازمان از گروه های تروریستی به منظور تامین اهداف توسعه گرایانه حکومت ایران، به طور مفصل در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. به گفته این تحقیق، همزمان با آغاز مذاکرات بین ایران و قدرت های بزرگ در خصوص پرونده هسته ای، دخالت های ایران به ویژه در عراق و سوریه و یمن و لبنان افزایش یافته است. البته، اطلاعات ارائه شده در این تحقیق تکاندهنده و غافلگیر کننده و تازه برای کسانی که به خاطر رویکرد توسعه گرایانه حاکمیت در ایران آسیب دیده اند نیست. اخیرا، سیگنال های مثبتی در واشنگتن قابل ملاحظه است که دولت پرزیدنت دونالد ترامپ شاید در آستانه قرار دادن نام سپاه در فهرست سیاه تروریسم است. بی گمان، این خبرها برای گروهی که هنوز معتقد به لزوم گفت و گوی عقلانی و توأم با آرامش بین کشورهای خلیج و تهران هستند چندان خوشایند به نظر نمی رسد. به باور این گروه، انجام چنین گفت و گویی ممکن است به کاهش تنش در منطقه بینجامد. آنها کشورهای خلیج و ایران را روی یک کفه ترازو می گذارند. این در حالیست که کشورهای خلیج به دنبال پیشرفت کشورهایشان و ملت هایشان و برقراری ثبات در منطقه هستند اما، ایران، انقلابی است که در هیات یک حکومت نمود پیدا کرده و به دنبال ایجاد بی ثباتی و گسترش تروریسم در همه جا است. حالا، چنین حکومتی، گویی با طرح اجرای گفت و گو پاداش دریافت می کند و به تثبیت رویکردهای خصومت ورزانه خود می پردازد.

استراوان استیونسون رئیس بنیاد اروپایی آزادی عراق که این تحقیق توسط نهاد تحت مدیریتش انجام شده می گوید “سپاه پاسداران به قاچاق اسلحه و مهمات و کامیون های پر از تجهیزات نظامی و اعزام نیرو به یمن و گروه هایی که به نیابت از این سازمان با هدف گسترش کشمکش ها و جنگ ها در خاورمیانه پیکارمی کنند می پردازد. این وقائع نشان می دهد که حکومت ایران از سپاه پاسداران برای گسترش تروریسم در منطقه بهره می گیرد و قرار دادن سپاه در فهرست تروریسم امر مهمی به نظر می رسد.” مساله اصلی، دقیقا اینجاست. معضل اساسی اختلافات میان کشورهای خلیج و ایران با حکومت ایران است نه با مردم این کشور و نه حتی با دولت ایران که از اختیارات محدودی برخوردار است، و نه با پارلمان که تنها هیاهو می کند و کاری از دستش ساخته نیست. مشکل اصلی، سپاه پاسداران است که نظام انقلابی ایران از آن به عنوان ابزاری برای توسعه گری در هر کشوری که برایش امکانپذیر باشد بهره می گیرد. سپاه پاسداران بنا به قانون اساسی ایران، زیر نظر مستقیم علی خامنئی، رهبری، قرار دارد و همین عامل باعث شده تا این سازمان از اقتدار و مصونیت بیشتر از خود ارتش برخوردار باشد. سپاه پاسداران از شرکت های جعلی برای مدیریت ۹۰ بندر که چیزی حدود ۴۵ درصد کل بنادر ایران است استفاده می کند. این نتیجه دیگر پژوهش جامع بنیاد اروپایی آزادی عراق و کمیته بین المللی در جستجوی عدالت است. درآمد سالانه سپاه از این شرکت ها، ۱۲ میلیارد دلار است. محموله های اسلحه قاچاق از ایران روانه کشورهای همسایه شده و از آنجا هم به دست گروه های شبه نظامی هوادار ایران برای ایجاد بی ثباتی در این کشورها می رسد. با این اوصاف، گروه شبه نظامی سپاهی مقتدرتر از کشورها شده و زیر پوشش قانونی به فعالیت های خود ادامه می دهد. حالا، ما از ایران انتظار داریم که موضوع مذاکره را جدی بگیرد.

ایران بیشترین سود را از فراخوان گفت و گو با کشورهای خلیج می برد. چنانچه این گفت و گوها انجام شود ایران از آن به عنوان ابزاری برای ادامه سیاست های توسعه گرایانه و خرید وقت در جهت دستیابی به دستاوردهای بیشتر در کشورهای منطقه استفاده می کند. اگر هم این گفت و گو انجام نگیرد ایران خود را در برابر غرب به گونه ای معرفی می کند که گویی کشوری صلح طلب و به قول معروف سرش توی لاک خودش است و در مقابل، این کشورهای خلیج هستند که نه به فکر برقراری صلحند و نه ثبات. آیا باید از ایران گله مند بود؟ بی گمان، خیر. کار خصومت ورزی های ایران از این حرف ها گذشته است. شاید، باید از کسانی گله مند بود که اجازه تکرار چندین باره و چندین باره این سناریوی خسته کننده را می دهند