حیدر العبادی نخست وزیر جدید عراق (راست) و عمار حکیم رهبر مجلس اعلای اسلامی عراق در جلسه رای اعتماد به دولت جدید در بغداد – عکس از رویترز

بغداد، الشرق الاوسط – حیدر العبادی نخست وزیر عراق پس از آنکه روز دوشنبه موفق شد دولت جدیدش را تشکیل دهد اکنون هفته ای دشوار پیش رو دارد که طی آن باید با ائتلاف ملی شیعیان و نیز ائتلاف نیروهای سنی عراق برای توافق درباره پست های وزیران کشور و دفاع گفتگو کند.

عبادی در نخستین سخنرانی اش در مجلس عراق به عنوان نخست وزیر اعلام کرد که اگر توافقی صورت نگیرد، وی دو چهره مستقل را انتخاب و آنها را برای کسب رای اعتماد به پارلمان معرفی خواهد کرد.

ناظران می گویند عبادی تمایلی ندارد مانند نوری مالکی نخست وزیر سابق عراق، دو پست وزارت کشور و دفاع را برای خود نگاه دارد و علت هم وضعیتی است که همه آنرا ناشی از سوءمدیریت او در این پست ها می دانند، و نیز به خاطر پرهیز از افزایش بیم از اینکه وی قصد دارد قدرت را در دستان خود انحصاری سازد.

عبادی در جستجو برای یافتن راه حل باید موانع را در دو سطح بررسی کند. سنی ها و شیعیان هر دو در داخل عراق احتمالا اصرار خواهند ورزید که سمت وزارت دفاع را در اختیار داشته باشند، و در این میان واشنگتن و تهران نیز احتمالا درباره این دو پست کابینه به لابی با او خواهند پرداخت.

موضع سنی ها شیعیان را تحریک کرده است که نه تنها درخواست این پست را داشته باشند، بلکه همینطور هادی العامری رهبر سازمان بدر را که برای این سمت معرفی کنند، شخصی که هم سنی ها و هم آمریکایی ها او را رد کردند.

سازمان بدر ارتباطات نزدیکی با تهران دارد، و در میان سنی ها و در واشنگتن با دیده تردید به آن نگاه می کنند.

فایق شیخ علی، یکی از نمایندگان مجلس عراق از ائتلاف دموکراتیک مدنی به الشرق الاوسط گفت: «نقش آمریکا اکنون قوی تر از نقش ایران است، اگر چه این مساله ایرانی را تضعیف نمی کند…هنگامی که کردها و سازمان بدر در هنگام رای اعتماد در روز یکشنبه صحن مجلس را ترک کردند، این آمریکایی ها بودند که آنها را بازگرداندند.»

وی افزود: «آمریکا و ایران در مساله عراق در مقابل هم قرار ندارند؛ اما اگر چه بین آنها تضاد وجود ندارد، همکاری نیز وجود ندارد. اکنون گاه نفوذ ایران قوی تر یا ضعیف تر می شود، و درباره آمریکایی ها هم همینطور است.»

وی گفت که درخواست های عبادی برای پیوستن شبه نظامیان شیعه به نیروهای مسلح نیز احتمالا موج هایی ایجاد خواهد کرد.

فایق شیخ علی گفت: «تناقضی آشکار در برنامه دولت وجود دارد چرا که از یک سو در آن قید شده که در اختیار داشتن سلاح باید بر اساس قانون اساسی به دولت محدود شود و از سوی دیگر از تشکیل گارد ملی داوطلبان شبه نظامی خبر می دهد، که تناقضی آشکار و نشانه ای از بازگشت شبه نظامیان به طریقی دیگر است.

عبادی وعده داده است تا یک هفته دیگر وزیران دفاع و کشور را نیز معرفی کند. به گفته ناظران سیاسی در بغداد، وی همچنان به مذاکره با بلوک های شیعه و سنی ادامه می دهد، اما در همین حال نخواهد توانست فشار آمریکایی ها و ایرانی ها را نادیده بگیرد.

اگر گزارش ها مبنی بر اینکه واشنگتن انتخاب عامری به عنوان وزیر دفاع را وتو کرده است درست باشد، عبادی باید تلاش کند یکی از دو طرف اختلاف یعنی سنی ها یا شیعیان را متقاعد کند پست وزارت دفاع را به دیگری واگذار کنند.

کسانی که امور سیاسی عراق را پیگیری می کنند، اصرار بیشتر شیعیان و سنی ها درباره پست وزارت دفاع نسبت به پست وزارت کشور و نیروهای آنرا به پیشروی های گروه داعش در عراق علاوه بر ائتلافی که آمریکایی ها تلاش دارند برای مقابله با این گروه تشکیل دهند مرتبط می دانند، و اینها به پست وزارت دفاع در زمینه اداری، تسلیحاتی و تجهیزات و نیز هماهنگی در میان نیروهای مسلح عراق اهمیتی آشکار می دهد.