توکیو- پیونگ یانگ:‌ «الشرق الاوسط آنلاین»

وقتی که حدود یک هفته پیش موشک بالستیک کره شمالی –یکی از کشورهای دارنده سلاح هسته ای- از حریم هوایی ژاپن عبور کرد این اقدام با واکنش و محکومیت گسترده کشورهای جهان روبرو شد. در عین حال این پرسش مطرح می شود که چرا ژاپن؟

-موقعیت جغرافیایی

دلیل این اقدام کره شمالی معلوم است اما در این میان نقش موقعیت جغرافیایی را هم نباید نادیده گرفت. جغرافیا نقش مهمی در کشمکش های ژئوپلیتیکی ایفا می کند. مجمع الجزایر ژاپن روبروی سواحل شمال آسیا قرار گرفته و به همین دلیل، موشک های میان برد یا دور بردی که توسط کشورهای مختلف به سمت اقیانوس آرام شلیک می شوند باید از فراز این مجمع الجزایر عبور کنند.

موشک کره شمالی بعد از طی مسافت ۲۷۰۰ کیلومتر در فاصله حدود ۱۲۰۰ کیلومتری جزیره هوکایدو واقع در شمال ژاپن در اقیانوس آرام فرود آمده است.
چند هفته پیش از این، پیونگ یانگ گفت پرتاب موشک به جزیره آمریکایی گوام در فاصله ۳۵۰۰ کیلومتری کره شمالی را بررسی می کند. شاید هم پیونگ یانگ با شلیک این موشک با این برد خواسته به واشنگتن یادآوری کند که توانایی عملی کردن تهدیدش را دارد. اما کره شمالی ریسک افزایش تنش با ابرقدرت جهان را نمی پذیرد. بنابراین کره شمالی به گزینه شلیک موشک بر فراز ژاپن روی آورد البته احتمال اینکه کار به برخورد نظامی بکشد بعید است.

حالا پیونگ یانگ با شلیک این موشک یکی از متحدان آمریکا یعنی ژاپن را آزرده خاطر کرده است. پایگاه های نظامی آمریکا و ده ها هزار سرباز آمریکایی در ژاپن مستقر هستند. کره شمالی ثابت کرده که اگر بخواهد می تواند غوام را مورد هدف قرار دهد.

پرفسور کوه یو هوان از دانشگاه دونگوک به خبرگزاری فرانسه گفت پیونگ یانگ می خواهد این پیام را برساند که در صورت بروز جنگ ژاپن در تیررس موشک های این کشور قرار دارد.

-روابط پر تنش

کره شمالی هم ضمنا به مناسبت دیگری یعنی مناسبت های تاریخی برای پرتاب موشک به ژاپن اشاره کرده است.
کره شمالی اعلام کرد این موشک همزمان با صد و هفتمین سالگرد معاهده قیمومیت «شرم آور» ژاپن و کره در سال ۱۹۱۰ شلیک شد. بر طبق این معاهده شبه جزیره کره رسما به ژاپن ضمیمه شد.

خبرگزاری رسمی کره شمالی اعلام کرد کیم جونگ اون با این اقدام «خشم درونی مردم کره شمالی را ابراز کرد.»
همزمان با اقدام ژاپن و استعمار شبه جزیره کره که در آن زمان یکپارچه بود دورانی از حکومت استبدادی و سرکوبگر در کره آغاز شد. این دوره تا شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم ادامه داشت.
هزاران تن از زنان کره ای به عنوان برده جنسی در مراکز خاص ارتش ژاپن در دوره جنگ به کار گرفته شدند. این مساله تا همین الان به عنوان عامل منفی بر روابط ژاپن و دو کره تاثیر گذار است.
روابط توکیو و پیونگ یانگ همچنین به دنبال ربودن چندین شهروند ژاپنی برای آموزش جاسوسان کره شمالی در دهه هفتاد و هشتاد میلادی وارد مرحله بحرانی شد.
-چه کاری از دست ژاپن ساخته است؟

ژاپن به همه گزینه های دیپلماتیک برای تعامل با کره شمالی روی آورد. اغلب کشورهای جهان برنامه موشک های بالستیک و تسلیحات هسته ای کره شمالی را محکوم کردند. در اقدام مشابه با آمریکا، ژاپن تحریم هایی علیه پیونگ یانگ وضع کرده و این تحریم ها را هفته گذشته گسترش داد.

شینزو آبه نخست وزیر ژاپن هم شاید در نشست ماه آینده مجمع عمومی سازمان ملل خواستار افزایش فشار یا گسترش تحریم ها علیه پیونگ یانگ شود. البته عده ای از کارشناسان می گویند که این اقدام چندان تاثیرگذاری نخواهد بود.

اقدام کره شمالی به تقویت سامانه پدافند موشکی و استقرار سامانه دفاع موشکی ایگیس در ژاپن خواهد انجامید.

چرا ژاپن موشک کره شمالی را سرنگون نکرد؟

ژاپن گفت که تصمیم گرفته شد این موشک سرنگون نشود چرا که تهدیدی برای کشور به شمار نمی رفت و تنها بر فراز ژاپن عبور کرد اما با این حال به چندین میلیون نفر از مردم هشدار داده تا در پناهگاه های امن پناه بگیرند.

برخی کارشناسان می گویند برد نهایی موشک های پدافند هوایی ژاپن به ۵۰۰ کیلومتر نمی رسد. اگر این گمانه زنی درست باشد چه بسا ژاپن توانایی رهگیری و نابودی موشک کره شمالی با برد ۵۵۰ کیلومتر را نداشته باشد.

از دیگر عوامل خودداری ژاپن از سرنگونی موشک کره شمالی واکنش پیونگ یانگ است.

اگر این موشک توسط ژاپن سرنگون می شد شاید حتی توسط جامعه جهانی هم به عنوان اقدامی مشروع و دفاع از خود به شمار می رفت اما به هر حال پیونگ یانگ آن را یک اقدام خصمانه تصور می کرد و همین منجر به پرشتاب شدن روند تحولات تنش زا در شمال شرق آسیا می شد.