تحلیل گران سوئدی ناظران بر حمل و نقل نفت جهانی (TankerTrackers) گزارش دادند که در آستانه آغاز اجرای دور دوم تحریم‌های آمریکایی علیه جمهوری اسلامی ایران، نفت کش‌های ایران در تلاشند تا همچنان به‌طور مخفیانه به فروش نفت ادامه دهند.
به گزارش الشرق الاوسط، کشتی‌های ایرانی در اقدامی بی‌سابقه و برای دور زدن تحریم‌های آمریکا، در اواخر اکتبر فرستنده‌های کشتی‌های حامل نفت خود را برای خروج از دسترس نظارت دستگاه‌های بین‌المللی خاموش کردند.
به طوری که در حال حاضر امکان ردیابی این کشتی‌ها فقط با تصاویر ماهواره ای امکان‌پذیر است.
TankerTrackers سرویس آنلاینی است که تانکرهای نفتی را معمولاً از طریق ماهواره در سراسر جهان نظارت می‌کند و از سال ۲۰۱۶ بر ذخیره‌سازی و صادرات نفت ایران نظارت دارد.
سمیر مدنی یکی از بنیانگذاران سازمان ناظر بر ترافیک تانکرهای نفتی در این باره به خبرگزاری فرانس پرس گفته‌است: «برای اولین بار است که با این رفتار مواجه می‌شویم. واقعاً رفتار نادری است.»
در همین راستا، لیزا وارد یکی دیگر از بنیانگذاران این سرویس آنلاین برای رصد تانکرهای نفتی در سرتاسر جهان نیز گفت: «ایران ۳۰ نفت کش در منطقه خلیج دارد و اقدام اخیر ایران موجب سختی کار ما شده‌است اما مجبور هستیم به‌طور بصری اوضاع را زیر نظر داشته باشیم.».
اما جویل هانکوک تحلیلگر شرکت فرانسوی ناتیکسیس معتقد است که این اقدام ضرورتاً به معنای بالاماندن حجم فروش نفت ایران نیست، زیرا که مشکل اساسی شرکت TankerTrackers.com این است که فقط میزان صادرات را زیر نظر دارد و نه میزان فروش.
او ادامه داد: ممکن است تانکرها نفت را در مخازنی در چین یا جاهای دیگر منتقل کنند، یا همان روشی که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ آزمایش و آنهم انبار کردن نفت در نفت کش‌های غون پیکر در سواحل خلیج.
بسیاری از تحلیلگران می‌گویند میزان صادرات نفت ایران از ۲٫۵ میلیون بشکه در روز در آوریل به ۱٫۶ میلیون بشکه در روز در اکتبر کاهش یافته‌است.
بسیاری از کشورهای هم پیمان امنیتی و تجاری با ایالات متحده همچون ژاپن، کره جنوبی و برخی از کشورهای اروپایی پس از اعلام دونالد ترامپ اقدام به کاهش چشمگیر خرید از ایران کردند.
باوجود تعهد اتحادیه اروپا نسبت به ایجاد سازوکار بانکی برای تعامل با ایران اما بسیاری از تحلیل گران نسبت به ریسک شرکت‌ها در پناه بردن به این سازوکار در سایه تحریم‌های آمریکایی اظهار تردید می‌کنند.
هنری روم کارشناس در پرونده تحریم‌های ایران در گروه مشاوره ای اورآسیا در این باره گفت: به دلیل عدم توان تعامل بر سر حجم زیاد نفت، به نظر نمی‌رسد که این سازوکار نقش فعالی ایفا کند.
در این میان چین و هند دو تن از مشتریانی هستند که ایالات متحده در اعمال شدیدترین نوع تحریم‌ها با احتیاط به آنها می‌نگرد.
چینی‌ها بزرگترین خریدار نفت ایران تاکنون میزان خطر را درک کردند و به دلیل جنگ ادامه‌دار اقتصادی با واشینگتن آماده پذیرش تحریم‌ها شده‌اند، به طوری که در دوره اخیر تحریم‌ها بانک کونلون تنها مجرای اصلی نقل‌وانتقال پول بین ایران و چین بوده‌است.
این بانک در سال ۲۰۱۲ توسط آمریکا تحریم شده بود.
روم در این باره گفت: «کونلون پیشتر قربانی شده بود… اما بسیاری از بانک‌های چینی اکنون محتاط تر شده‌اند.»
برخی از گزارش‌ها حاکی است که بانک کونلون چین تحت فشار تحریم‌های آمریکا نقل و انتقالات بانکی با ایران را بدون سر و صدا متوقف خواهد کرد.
به نظر می‌رسد که چین به دنبال راه‌های جایگزین برای خرید نفت باشد.
هند نیز یکی از بزرگترین مشتریان نفت ایران به دنبال کانال‌های جدید در دوره تحریم خواهد بود.
روم اما معتقد است «تفاوت سری دوم تحریم‌ها با تحریم‌های گذشته این است که قبلاً تحریم‌ها به صورت مرحله به مرحله و تدریجی اعمال شده بود.»
به گفته او، باتوجه به شبکه ای شدن بانک‌ها در جهان، حتی در صورت امکان فروش قاچاقی مقداری از نفت توسط ایران، قطعاً در پس گرفتن پول خود دچار مشکل خواهد.
این کارشناس تحریم‌ها در پایان اظهار کرد که ایران حریف سرسختی در دورزدن تحریم‌ها و ارائه آمار غیرواقعی شمرده می‌شود، اما این روش‌ها همیشه جادوی سحرآمیز نخواهد بود.