تندباد بارانی شمال سوریه و الزعتری را فراگرفت… اسکان پناهندگان در مساجد و مدارس

بیروت: بولا اسطیح
بقاع (شرق لبنان): حسین درویش

با شدت یافتن تندباد «نورما» که منطقه را فراگرفت، مصایب آوارگان سوری در لبنان حادتر شد. ده‌ها کمپ که برای مواجهه با چنین پدیده طبیعی تجهز نشده‌اند را آب برد و صدای فریاد پناهندگان و سازمان‌های امدادرسان که خواستار کمک‌رسانی و تأمین جای مناسب برای سکوت شدند، بلند شد. پس از کاهش شدید درجه هوا، مهم‌ترین خواسته این افراد تأمین وسایل گرمایشی است.
برف اردوگاه‌های آوارگان در بقاع و شمال را به یک اندازه پوشاند و آب باران به شکل وسیعی وارد چادرها شد و تعدادی از آنها را تخریب و تعدادی دیگر را غرق ساخت. سخنگوی کمیساریای پناهندگان در لبنان لیزا ابوحاد گفت، ۱۵۰ اردوگاه که در آنها ۸۰۰۰ پناهنده ساکن بودند از تندباد آسیب دیدند، ۶۶تای آنها بسیار زیاد تخریب شدند و از این تعداد ۱۵ اردوگاه به‌طور کامل تخریب شدند.
ابوخالد در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط» اعلام کرد، ۸۵۰ اردوگاه در معرض طوفان قرار دارند و ۳۰۰ پناهنده از چادرهایشان که دیگر غیرقابل استفاده شدند به مساجد و مدارس یا منازل نزدیکان و همسایه‌ها انتقال داده شدند. او تأکید کرد که اعضای کمیساریا برای کمک به آوارگان بسیج شدند و مواد لازم از جمله پتو، زیرانداز و کفش‌های زمستانی برای نصب مجدد چادرها توزیع شد. این مسئول توضیح داد، از ابتدای ماه نوامبر برنامه‌ای را برای کمک‌های زمستانی آغاز کردیم که شامل کمک‌های نقدی برای تأمین مواد گرمایشی می‌شد. او افزود: «همه فعالیت‌های کمیساریا با وزارت کشور و امور اجتماعی همچنین سازمان‌ها و موسسه‌های محلی همآهنگ است».
پیش از این کمیساریا با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده بود که ۵۰ هزار آواره در معرض خطر تندباد «نورما» قرار دارند.
در شهر عرسال واقع در مرز شرقی لبنان که مرکز بزرگ تجمع آوارگان محسوب می‌شود و هنوز ۶۴ هزار آواره را در خود جای داده، برف صدها چادر را پوشاند که برخی از آنها به دلیل سرعت باد فروریختند. برخی خانواده‌ها که از کمک‌های کمیساریا برخوردار نبودند، برای گرم کردن خود به جمع کردن پلاستیک، کفش‌های کهنه و کارتون روی آوردند.
صحبه، مادر دو پسر نابینا که ۴ماه پیش از ادلب در شمال سوریه و پس از شدت یافتن درگیری میان نیروهای نظام و نیروهای مخالف، گریخت و به این اردوگاه پناه آورد، موفق شد کارتن و پلاستیک از سوپر مارکت نزدیک اردوگاه تهیه کند تا اجاق قدیمی را روشن کند. همچنین این زن تعدادی کفش کهنه از فروشگاهی تهیه کرد تا برای فرزندان نابینایش آتشی تدارک ببیند.
عبدالعلی الذیاب العلی آواره‌ای از الرقه به «الشرق الاوسط» می‌گوید، بخاری به بخشی از دکور چادر تبدیل شده و برای تماشاست. او افزود: «سازمان ملل به ما ۲۶۰هزار لیره کمک می‌کند که فقط کفاف شیر و مایحتاج بچه‌ها را می‌دهد».
شهردار شهرعرسال باسل الحجیری که با لودر شهرداری برای باز کردن راه و ادامه ارتباط اردوگاه با جایگاه سوخت و تأمین ماده مازوت تلاش می‌کرد، وضعیت اردوگاه‌ها را فاجعه بار توصیف کرد. او با اشاره به آسیب دیدن ۳۰ اردوگاه گفت: «با همکاری یک نهاد دانمارکی برای بازسازی این چادرها تلاش می‌کنیم».
از طرفی دیگر معاون شهردار عرسال ریما کرنبی گفت «حجم برف که بر عرسال بارید غیرمنتظره بود و منجر به وارد آمدن خسارت به تعداد زیادی از چادرها شد به این دلیل که این چادرها برای چنین شرایط طبیعی مجهز نشده‌اند» او توضیح داد «وضع واقعاً نامناسب است به خصوص که تندباد بعد از ظهر دیروز تکرار شد. ما در حال بررسی پیشنهاد انتقال پناهندگان به جای دیگر هستیم بعد از اینکه آب در چادرهایشان نفوذ کرد و حالا دیگر غیرقابل سکونت شده‌اند». ریما در ادامه گفت ۶۴ هزار پناهنده هنوز در عرسال زندگی می‌کنند، ۵۶ هزار نفر از آنها در اردوگاه‌ها و ۸هزار نفر در منازل. او تأکید کرد باید به آنها کمک کرد به خصوص برای تأمین مواد گرمایشی.
سال‌های گذشته تعداد آوارگانی که به سمت عرسال سرازیر شدند به ۱۲۰ هزار نفر می‌رسید یعنی ۴ برابر جمعیت اصلی شهر، اما تعداد زیادی از آنها در ماه‌ها و سال‌های اندک گذشته به سوریه برگشتند، خواه با تمهیدات سوری یا از طریق کمک‌های مدیر امنیت عمومی سرلشکر عباس ابراهیم.
گروهی از فعالان در شبکه‌های اجتماعی در دو روز گذشته تصاویر و ویدیوهایی منتشر کردند که وضعیت اسفناک اردوگاه‌های آوارگان را نشان می‌داد به خصوص در عرسال. فعال سوری ابوالهدی الحمصی گفت، دمای هوا در اردوگاه‌های عرسال به ۸درجه زیر صفر رسید و ارتفاع برفی که روی چادرها نشست ۳۰ سانتی‌متر بود. او یادآورشد «وضع از هرجهت فاجعه بار است». علیرغم اینکه پناهندگان سوری در لبنان بیشترین آسیب را از شرایط جوی در روزهای اخیر دیده‌اند، منطقه شاهد وضعیت دردناک دیگری است که به آن دچار شده‌اند. تندباد بارانی اردوگاه‌های شمال سوریه را کوبید و فاجعه‌ای انسانی برای ساکنان اردوگاه‌ها رقم زد علاوه براینکه ده‌ها چادر و خانه سیمانی فروریخت. دو روز پیش در اردن، نیروهای دفاع مدنی المفرق ۱۲۰ پناهنده سوری را از اردوگاه الزعتری نجات دادند. باران‌های سیل آسا چادرهای آنها را محاصره کرد. مدیر دفاع مدنی المفرق سرهنگ نایف النوایسه به رسانه‌ها گفت «ساکنان اردوگاه‌ها به اماکن امن‌تر منتقل شدند و برای تخلیه آب از اردوگاه فعالیت شد» او توضیح داد که هیچ گونه خسارت مالی ثبت نشده‌است.
مدیر اردوگاه الزعتری سرهنگ زاهر ابوشهاب در همین رابطه گفت پس از اینکه آب‌های باران به چادرهای حدود ۱۲۰ نفر شامل بیش از ۱۵ خانواده آسیب زد آنها به چادرهای دیگری که وابسته به سازمان‌های بین‌المللی و مجهز به وسایل گرمایشی و پتو و مواد غذایی هستند، منتقل شدند.
او یادآور شد میزان بارندگی که منطقه اردوگاه الزعتری شاهد آن بود بسیار فراوان بود به گونه‌ای که نیاز به کمک نیروهای دفاع مدنی برای جمع‌آوری آبها با ماشین آلات مناسب شد.