اگر پادشاه وظیفه مدرن سازی و تغییر را به شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد واگذار نمی کرد زنان تا ده سال یا شاید بیست سال دیگر نمی توانستند در سعودی رانندگی کنند. البته اعطای مجوز رانندگی به زنان تنها یک مورد از رشته اصلاحات این دوره در حوزه زنان به شمار می رود، چه اینکه بانوان حالا می توانند به ورزشگاه و کنسرت های موسیقی بروند و یا در حوزه های جدید مشغول کار شوند.

ما از دهه هفتاد میلادی منتظر چنین روزی بودیم که محدودیت های دست و پا گیر زنان رفع شود. محدودیت هایی که نه با استناد به عقل و منطق توجیه پذیر است و نه با رجوع به شریعت و مذهب و بیشتر به رشته ای از سنت های اجتماعی تبدیل شده اند. سال ها یکی پس از دیگری سپری شد اما این انتظارات برآورده نشدند و مطالبات زنان کشور هم مورد توجه قرار نگرفت. ممنوعیت رانندگی زنان چندین دهه طول کشید چرا که هیچ کس جرات نمی کرد گروه های محافظه کار را خشمگین کند و یا جامعه را در برابر این آزمون قرار دهد. این محدودیت های غیر قابل توجیه موارد بسیاری همچون سینما و کنسرت رفتن زنان و حضور آنان در مناسبت های اجتماعی عمومی را شامل شده است.

اینجا لازم به یادآوری این واقعیت است که شاهزاده محمد بن سلمان در حالی با پایان دادن به ممنوعیت های چندین دهه زنان گام شجاعانه ای برداشت که اصولا مجبور به اجرای تغییراتی از این قبیل نبود. او می توانست با بی توجهی از این مساله بگذرد تا کشور همچنان در مسیر هفتاد سال گذشته به حرکت ادامه دهد و زنان همچنان از حق رانندگی محروم باشند.

 البته، اینکه بگوییم فشار خارجی در این مساله دخیل بوده درست نیست چرا که کشورهای غربی در گذشته در این راستا تلاش کردند که فایده نداشت. عده ای مدعی هستند که یک جریان عظیم تحول خواه در کشور ظهور کرده است. این در حالیست که شمار زنانی که واقعا در سال های گذشته پشت فرمان نشستند انگشت شمار است.

 سعودی در دو سال گذشته صحنه تحولات و اصلاحات چشمگیری بوده است. حالا و یک سال بعد از تعیین شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد کشور می توان گفت که او از دیدگاه روشنی برخوردار بوده و رهبر شجاعی به شمار می رود. عده ای می گفتند شاهزاده محمد بن سلمان بعد از تصدی ولیعهدی کشور زیر همه وعده هایش می زند چرا که هیچ یک از حاکمان کشور جرات اجرای چنین تغییراتی را نداشتند. اما حالا مشخص شد که بسیاری از تحلیلگرانی که اظهارات وی را وعده تبلیغاتی و غیر قابل اجرا خواندند اشتباه کردند. او به همه وعده هایش عمل کرد.

واقعیت این است که اگر خود او به این اصلاحات باور نداشت زحمت انجام این پروسه را به خود نمی داد. تمایل به تغییر شاید ناشی از جوان بودن او است یا شاید هم او به این نکته باور دارد که توسعه اقتصادی کشور در گرو توسعه اجتماعی است. بر کسی پوشیده نیست که ما حدود چهار سال است که با گرایشات تحول خواهانه او آشنا شدیم. مجوز رانندگی زنان و ورود زنان به سالن های سینما و فعالیت های دیگر برای جامعه سعودی -یکی از سنتی ترین جوامع دنیا- تکان دهنده بود. شاهزاده محمد بن سلمان پیش از رسیدن ملک سلمان بن عبد العزیز به پادشاهی و ولیعهد شدنش ما را در جریان اقدامات و برنامه هایش قرار داد و حالا همه این برنامه ها و وعده ها در حال اجرا شدن هستند تا جامعه از قید و بندهایی که جلوی پیشرفتش را گرفته  رها شود.

عده ای می خواهند اینطور وانمود کنند که این اصلاحات و به ویژه رانندگی زنان تحت تاثیر فشارهای داخلی انجام شده است. البته گروه محدودی که مدعی این هستند در جهان بسته خود به سر می برند و با واقعیت های جامعه سعودی آشنایی ندارند. حالا، درست بر خلاف این استدلال درست است چرا که این، گروه های محافظه کار و مذهبی سنتی بودند که مخالف تغییر شرایط موجود هستند و کوشیدند تا حکومت را به شکل مستقیم یا از طریق شبکه های اجتماعی از این اقدام باز دارند. چنانکه در ابتدا هم اشاره کردم ولیعهد می توانست کاری به چیزی نداشته باشد و زنان هم همچنان برای شاید ده یا بیست سال از حق رانندگی محروم باشند. اما او ترجیح داد تا مثل همه تصمیم گیری های اجتماعی حساس در سعودی مسئولیت تصمیم خود را به گردن بگیرد. بنابراین، باید درود فرستاد به او به خاطر این بی باکی و این اقدام و تصمیم های دیگرش. ما شک نداریم که او مورد اعتماد پادشاه بوده و زیر نظرش فعالیت می کند.

به دنبال پایان ممنوعیت رانندگی زنان، این «ویژگی منفی» سعودی که کشور را از این لحاظ در انزوا قرار داده بود از بین رفت. حالا وقت آن رسیده که سعودی به یک کشور طبیعی تبدیل شود. بانوان به بسیاری از حقوقشان و فرصت های فراوانی در دو سال گذشته دست یافتند و ما در انتظار دستاوردهای درخشان بیشتری در آینده هستیم. این تصمیم های کلان در راستای دست یابی به «چشم انداز ۲۰۳۰» اتخا‍ذ می شوند تا سعودی از کشوری که تنها از نفت برخوردار است به یک قدرت اقتصادی و سیاسی و نظامی تبدیل شود.