ولیعهد سعودی و اردوغان مراحل بررسی پرونده خاشقجی را بررسی کردند

آنکارا: سعید عبد الرازق
واشینگتن: هبه القدسی ومعاذ العمری

شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی حادثه قتل جمال خاشقجی را «حادثه‌ای وحشتناک و دردناک» توصیف کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، وی روز گذشته در کنفرانس آینده سرمایه‌گذاری در ریاض گفت: «این حادثه برای تمام سعودی‌ها بسیار دردناک است… و برای هر کسی در دنیا… این حادثه حادثه‌ای وحشتناک و غیرقابل توجیه است».
محمد بن سلمان افزود: «دولت سعودی تمام اقدامات قانونی را برای کامل شدن تحقیق با همکاری ترکیه به کار می‌گیرد تا به نتیجه رسیده و گناهکاران را تحویل دادگاه دهند که مجازات شوند، در واقع این کاری است که هر حکومتی که چنین اتفاق در آن رخ می‌دهد، انجام می‌دهد».
ولیعهد سعودی ادامه داد تلاش‌هایی برای ایجاد شکاف در میان روابط سعودی و ترکیه وجود دارد ولی تأکید کرد آنها «نمی‌توانند این کار را بکنند».
وی در رد این اقدامات گفت: «بدون شک امروز همکاری میان دولت سعودی و ترکیه به شکل عالی پیش می‌رود.. و همه می‌دانند که خیلی‌ها سعی می‌کنند از این شرایط وحشتناک برای ایجاد شکاف میان سعودی و ترکیه سوء استفاده کنند».
محمد بن سلمان افزود: «می‌خواهم از همین‌جا برای آنها پیامی بفرستم که هرگز نخواهند توانست این کار را بکنند. تا زمانی که پادشاهی به نام سلمان بن عبدالعزیز و ولیعهدی به نام محمد بن سلمان در سعودی و رئیس‌جمهوری در ترکیه به نام اردوغان وجود دارند این شکاف به وجود نمی‌آید و به جهان ثابت می‌کنیم دو دولت برای مجازات هر مجرم و گناهکاری همکاری کرده و بالاخره عدالت نمایان خواهد شد».
وی تأکید کرد وقت آن فرا رسیده‌است که «بخش‌های امنیت ملی بازسازی شوند تا هم‌سطح دیگر بخش‌ها در سعودی شوند».
پیش از این ولیعهد سعودی با رئیس‌جمهور ترکیه تماس تلفنی برقرار کرده و طی آن مراحل پیگیری این پرونده بررسی شد.
در این میان، اردوغان نیز تأکید کرد کشورش هر سرنخی در خصوص این پرونده را به دست آورد حتماً آن را فوری اعلام خواهد کرد.
وی در کنفرانس «سیستم قضائی» که روز گذشته در قصر ریاست جمهوری داشت اعلام کرد تحقیقات هنوز تمام نشده‌است و کشورش در حال بررسی و جمع ادله است؛ چرا که همه دنیا به شدت پیگیر این پرونده هستند.
در این میان، پلیس ترکیه اعلام کرد مجوز بازرسی چاهی را گرفته‌است که در باغچه کنسولگری سعودی در استانبول وجود دارد و این کار را با همکاری کمیته تحقیق مشترک سعودی و ترکیه انجام می‌دهد؛ چرا که خبرهایی از خبرگزاری‌های ترکیه و به خصوص «آناتولی» به گوش می‌رسد که جسد خاشقجی در این چاه که عمقی ۲۵ متری دارد، انداخته شده‌است و سعودی از بازرسی آن ممانعت می‌کند، اما این خبرگزاری این خبرها را بعداً رد کرد.
از سوی دیگر، خبرگزاری رسمی «تی آر تی» ترکیه اعلام کرد گروه ویژه‌ای از محققین فیلم‌های ۱۳۷ دوربین مداربسته را در ۶۲ منطقه استانبول بررسی کردند.
عبدالحمید گل وزیر دادگستری ترکیه نیز عنوان کرد دادستانی کل از زمان ناپدید شدن خاشقجی در ۲ اکتوبر جاری تحقیقات خود را در خصوص این پرونده شروع کرد و این تحقیقات همچنان ادامه دارد و هیچ ادله‌ای هرچند ناچیز از قلم نیفتاده و پنهان نمی‌ماند.
عبدالحمید گل در خصوص پیشنهاد اردوغان در رابطه با محاکمه ۱۸ مظنون سعودی در ترکیه توضیح داد تا زمانی که برخی از آنها در کشوری دیگر هستند، تحقیقات دادستانی کل به‌طور کامل انجام نشده‌است و آنها منتظر جواب سعودی در رابطه با پیشنهاد اردوغان هستند.
سلیمان سویلو وزیر کشور ترکیه نیز تأکید کرد کشورش از شفافیت، وضوح و قانون در پرونده خاشقجی دست نمی‌کشد.
او افزود «از همه جهان دعوت می‌کنم که قبول مسئولیت کرده تا شرایط کشف شبهات حادثه فراهم شود».
در این میان، منابع رسانه‌ای نزدیک به دولت ترکیه روز گذشته اعلام کردند سرویس‌های اطلاعاتی ترکیه، جینا هاسپل رئیس اطلاعات مرکزی آمریکا «سی آی ای» را از ادله‌ای که در پرونده خاشقجی پیدا کردند در سفرش به ترکیه در روز گذشته مطلع کردند.
در واشینگتن نیز، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد وزارت خارجه آمریکا با وزارت خزانه‌داری در خصوص لغو ویزای ۱۸ مظنون هماهنگی‌های لازم را انجام می‌دهد و در حال بررسی قوانینی است تا مسئولانی که حقوق بشر را نقض می‌کنند، تحریم کند.
وی در کنفرانس مطبوعاتی در وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد کشورش اطلاعات را از ترکیه و سعودی دریافت کرده و از صحت و سقم آنها اطمینان حاصل می‌کند و نتایجی به دست آمده‌ که نشان دهنده دست داشتن برخی از افراد در وزارت اطلاعات و خارجه سعودی در این حادثه است.
پمپئو ضمن تأکید بر اهمیت‌دادن ترامپ به روابط با دولت سعودی گفت: «به روابط خوب خود با پادشاهی سعودی ادامه می‌دهیم. نه من و نه ترامپ از آنچه پیش آمده خوشحال نیستیم ولی به حمایت از منافع آمریکا ادامه داده و کسانی که مسئول قتل خاشقجی هستند را مجازات می‌کنیم».
دولت بریتانیا نیز روز گذشته اعلام کرد ویزای تمام متهمین در این پرونده را لغود کرد.
ترزا می نخست‌وزیر بریتانیا نیز در جلسه پارلمان گفت: «وزارت کشور اقدامات لازم را علیه مظنونان انجام داده تا مانع از ورود آنها به بریتانیا شود».
در این میان یک منبع در دفتر امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه گفت تا روشن شدن حقایق، فرانسه هیچ تصمیمی در خصوص روابط خود با سعودی نخواهد گرفت و هر تصمیمی بعدا گرفته‌شود براساس حقایقی است که روشن شده و مسئولیت‌هایی که کاملاً مشخص شده‌است؛ بنابراین هیچگونه تصمیم عجولانه‌ای در خصوص آینده روابط استراتژیک دو کشور نخواهد گرفت.
دولت آلمان نیز همین تصمیم را گرفته‌است و آنگلا مرکل نیز اعلام کرد که تا روشن شدن حقایق، هیچگونه اقدامی در خصوص فروش سلاح به سعودی صورت نخواهد گرفت.
اما پیدرو سانچز نخست‌وزیر اسپانیا اعلام کرد کشورش فروش اسلحه به سعودی را متوقف نمی‌کند و باید از منافع اسپانیا حمایت کرد.