«هنر ایرانی در یک هفته» دریچه ای است به سوی اتفاقات هنری داخل ایران در طول هفته که رویدادهای مربوط به سینما، تئاتر، هنرهای تجسمی، موسیقی، ادبیات و فرهنگ را مرور می کند.

جوایز جنجالی جشنواره فیلم فجر

جشنواره فیلم فجر با حواشی زیادی به پایان رسید و بالاخره سه شنبه شب در برج میلاد برنده های جنجالی خود را اعلام کرد.

به نظر می رسید که جشنواره امسال با تغییرات زیادی همراه باشد و بتواند فیلمسازان “قهر کرده” را به خود جلب کند، اما در نهایت جوایز و در واقع محتاط شدن جناح برگزار کننده جشنواره در برابر تندروها، بسیاری را نومید کرد و عکس العمل های منفی زیادی را به همراه داشت.

برنده های جشنواره امسال غالباً فیلمسازان بعد از انقلابی بودند که به شکلی به عنوان فیلمسازان مذهبی و مورد تائید نظام در سال های مختلف مورد تجلیل قرار گرفته اند:احمدرضا درویش، ابراهیم حاتمی کیا و بهروز افخمی.

“آذر، شهدخت، پرویز و دیگران” ساخته بهروز افخمی سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره را به دست آورد و همین فیلم جایزه بهترین فیلمنامه را هم ربود.

جایزه بهترین کارگردانی به فیلم رستاخیز ساخته احمدرضا درویش درباره واقعه عاشورا تعلق گرفت و مریلا زارعی برای شیار ۱۴۳ و رضا عطاران برای طبقه حساس به عنوان بهترین بازیگران زن و مرد انتخاب شدند.

فیلم شیار ۱۴۳ با موضوع “دفاع مقدس” از بحث انگیزترین فیلم های جشنواره بود که در ابتدا در بخش مسابقه انتخاب نشده بود اما زمانی که روزنامه کیهان به جشنواره فجر در این مورد انتقاد کرد ، فیلم به سرعت وارد بخش مسابقه شد و به همراه فیلم خط ویژه به عنوان فیلم های انتخابی تماشاگران معرفی شدند.

فیلم جنجالی

جنجالی ترین فیلم امسال، “عصبانی نیستم” ساخته رضا درمیشیان بود که حواشی زیادی به همراه داشت.

عصبانی نیستم که داستان یک دانشجوی اخراج شده از دانشگاه بخاطر وقایع پس از انتخابات ۸۸ را روایت می کند، تصویر دقیقی است از یک جامعه آشفته که به زور می خواهد جوانانش را کنترل کند.

فیلم که با حذف چند صحنه در جشنواره به نمایش گذاشته بود، با انتقاد شدید تندروها مواجه شد و فیلم “حامی فتنه” لقب گرفت.

عصبانی نیستم در ابتدا در صدر آرای فیلم برگزیده تماشاگران بود، اما به سرعت کنار گذاشته شد. همین طور فیلم نامزد دریافت چندین جایزه در جشنواره بود اما پیش از آغاز مراسم اعلام شد که این فیلم به شکل خودخواسته از بخش مسابقه خارج شده است!

به نظر می رسد در پی فشار تندروها وزارت ارشاد که نوید فضای بازتری را می داد، به سرعت عقب نشینی کرده و فیلم از دور رقابت ها حذف شد.

اما استقبال مردم از فیلم به حدی بود که نیروی انتظامی به متفرق کردن حدود دو هزار نفری پرداخت که در جلوی یک سینما خواستار سانس اضافی برای نمایش این فیلم بودند.

عصبانی نیستم با حضور کارگردان و دو بازیگر اصلی اش نمایش موفقی را در بخش پانورامای جشنواره برلین تجربه کرد.

ایرانی های برلین

شصت و چهارمین دوره جشنواره برلین که یکی از مهمترین جشنواره های سینمایی جهان محسوب می شود، امسال تنها یک فیلم را از ایران پذیرفته بود: عصبانی نیستم. اما ایرانی های خارج از کشور خضور پررنگی در جشنواره داشتند.

سودابه مرتضایی فیلمساز ایرانی ساکن اتریش با اولین فیلم بلندش با نام ماکاندو در بخش مسابقه جشنواره شرکت کرد و حسین امینی که از کودکی به اروپا مهاجرت کرده و طی سال ها به عنوان فیلمنامه نویس در فیلم های شناخته شده ای چون بال های کبوتر همکاری کرده، با اولین فیلم بلند خود با نام “دو چهره ژانویه” در جشنواره برلین شرکت کرده است. فیلم برداشتی است از داستان جنایی پاتریشیا های اسمیت.

مهران تمدن هم با یک فیلم مستند پرسر و صدا در بخش فروم شرکت کرد: “ایرانی”، روایت مجادله او با چند روحانی درباره مذهب و حکومت اسلامی.

میترا فراهانی مستندساز ایرانی هم سال گذشته با فیلم دیدنی “فی فی از خوشحالی زوزه می کشد” در برلین با موفقیت روبرو شدو امسال به عنوان داور بخش مسابقه در این جشنواره حضور دارد.

جشنواره موسیقی فجر

جشنواره موسیقی فجر که به دلیل عدم تداخل با جشنواره فیلم فجر، پس از دهه جشن های انقلاب اسلامی برگزار می شود، روز پنج شنبه در تهران گشایش یافت.

این جشنواره که تا سی ام بهمن ادامه خواهد داشت، امسال بیست و چهارمین دوره اش را طی می کند.

در بخش رقابتی این جشنواره ۲۴ گروه شرکت دارند و در بخش های جنبی مجموعاً ۳۹ گروه و تکنواز برنامه خواهند داشت.

در بخش بین الملل این جشنواره که معمولا به دلیل محدودیت ها به شکل بسیار ضعیفی برپا می شود، امسال ۹ گروه شرکت دارند.

در بخش بانوان هم ۹گروه به اجرای برنامه خواهند پرداخت از جمله گروه پری ملکی. قرار است در خانه هنرمندان ۱۰فیلم مربوط به موسیقی هم به نمایش گذاشته شود.

خوانندگان و نوازندگان شناخته شده موسیقی سنتی طبق معمول در جشنواره فجر حضور ندارند، در حالی که امسال سعی شده بخش موسیقی پاپ چشنواره که مخاطبان عام بیشتری را به خود جذب می کند فعال تر برپا شود. امسال چهره های چون محمد اصفهانی و رضا صادقی در جشنواره اجرا خواهند داشت.

ارکستر ملی و ارکستر سمفونیک که معمولاً مهمترین برنامه های جشنواره موسیقی را اجرا می کردند، امسال در جشنواره حضور ندارند.

سانسور کتاب: “خلاف نظام اسلامی”؟

با داغ تر شدن مساله سانسور کتاب در ایران، رئیس تشخیص مصلحت نظام هم به اظهار نظر در این باره پرداخت. آیت الله هاشمی رفسنجانی روز شنبه در یک سخنرانی سانسور کتاب را “خلاف نظام اسلامی” خواند.

رفسنجانی گفت:« اگر دست و پای آزاداندیشان را ببندیم و قلم‌ها را بشکنیم و کتاب را سانسور کنیم این برخلاف نظام اسلامی است.»

با این حال رفسنجانی که غالباً مورد انتقاد تندروها قرار می گیرد تاکید کرد که “البته گاهی مصالحی ایجاب می‌کند که بعضی بحث‌ها مطرح نشود.”