مردم سراسر جهان یاد نلسون ماندلا را گرامی می دارند.
در نشستی که شنبه ۷ دی با عنوان “مدارا، میراث ماندلا” از سوی سازمان مردم نهاد امید نسل سوم(انس) برگزار شد، سعید حجاریان و عباس عبدی، دو فعال سیاسی اصلاح طلب، درباره ماندلا و میراثش به ایراد سخن پرداختند.
این نشست به مناسبت درگذشت ماندلا برگزار شد. نلسون ماندلا رهبر مبارزه با آپارتاید در آفریقای جنوبی در سن ۹۵ سالگی درگذشت. او از جمله کسانی بود که توانست در طی مبارزاتش با رژیم آپارتاید تبدیل به نمونه ای برای مبارزه با خشم و خشونت برای جهان گردد.
حجاریان که پس از حادثه سوء قصد دچار مشکلات عدیده جسمی و کلامی شده است و با سختی می توانست صحبت کند طی سخنان کوتاهی با اشاره به جمله معروف ماندلا که می‌گوید «می بخشم اما فراموش نمی کنم» گفت : «سوالی که ایجاد می شود این است که آیا می توان فراموش نکرد؟ در اینجا با دو مسئله رو به رو هستیم، یکی فعل بخشیدن و دیگری فراموش کردن که انفعال است و در اینجا این انفعال عارضی است.»
حجاریان در ادامه سخنانش بر این نکته تاکید کرد که «یک ملت چیزی را ببخشد یا چیزی را نبخشد بعدا تبدیل به هویت آن می شود. اما چگونه می توان یک مساله‌ای را ببخشد؟ بخشیدن در موضع قدرت است، چرا که با قدرت است که می توان بخشید، کسی که در موضع ضعف قرار دارد نمی تواند ببخشد.»
حجاریان که از جمله مشاوران سید محمد خاتمی، ریس جمهور سابق ایران است، با اشاره به این نکته که بخش دوم حرف ماندلا در فراموشی است گفت: «در چین معبدی است که سربازان چینی و کره ای در آن مدفون شده اند و چند روز پیش که نخست وزیر ژاپن می خواست از آن معبد دیدار کند چینی ها و کره ای ها آن را توهین به خود دانستند. این نشان می دهد که نمی توان یک چیز را به راحتی فراموش کرد.»
«می بخشم اما فراموش نمی کنم» مشهورترین جمله نلسون ماندلا است که در ادبیات سیاسی جهان به ضرب المثل بدل شده است.
حجاریان در ادامه به برخی از دلایل موفقیت ماندلا پرداخت. وی با بیان اینکه آفریقای جنوبی پس از سقوط آپارتاید با چند شانس رو به رو شد تا به جنگ داخلی نرسید، گفت که «یکی از این چند شانس ها، انتخاب این کشور برای میزبانی جام جهانی بود. سپس بانک جهانی و صندوق بین المللی پول که به این کشور کمکهایی کردند و سفید پوستان کار بلد کمک کردند تا این کشور با کمک این وام ها تکانی به خود بدهد.»
حجاریان با بیان اینکه ماندلا کمک کرد تا رابطه سیاه پوستان و سفید پوستان جوش بخورد، تاکید کرد: «سیاست صحنه ستیز و سازش است و لازم است هر دو را داشته باشیم و ماندلا نیز از این ابزار به خوبی استفاده کرد و موجب به هم پیوند خوردن روابط سیاهان و سفید پوستان شد. ماندلا از لحظه مناسب استفاده کرد. متاسفانه ما از آن لحظه های مناسب استفاده نکردیم و نتوانستیم معامله را به وقتش جوش دهیم. کاریزمای او قطعا در موفقیتش تاثیر داشت.»
پس از درگذشت ماندلا نشستهای مختلفی از سوی نهادهای مختلف برگزار شد اما کمتر نهاد خصوصی به اندیشه های ماندلا در عرصه سیاست پرداختند.
عباس عبدی نیز که در این نشست حضور داشت در سخنانی درباره ماندلا و میراثش با بیان اینکه ماندلا را نمی‌توان از جامعه جدا دانست، گفت: «اما این حرف به این معنی نیست که وی را فارغ از استعداد‌هایش تحلیل کنیم، چرا که وی قوه ماندلا شدن را نیز داشت.»
این روزنامه نگار و تحلیلگر مسائل سیاسی مهمترین دستاورد ماندلا را انتقال یک رژیم نژادپرست به رژیم دیگری دانست و تصریح کرد: «اگر ما شرایط آن روزهای آفریقا را مشاهده کنیم می بینیم کشوری مانند زیمبابوه نیز در همان سال ها به انقلاب رسیده بود و از نظر نرخ توسعه در جایگاه بدی قرار نداشت، اما اینک در قعر نرخ توسعه است.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب کار سیاست را کاهش آلام و دردهای جامعه دانست و تاکید کرد: «کار سیاستمدار این نیست که فقط مبارزه کند و در زندان باشد مبارزه ای که به کاهش آلام جامعه نینجامد فایده ای نیز ندارد. سیاستمداری که نتواند مقاومت درست داشته باشد، مسیر را هم درست طی نمی‌کند. مدارای مد نظر ماندلا به معنای الزام رفتاری در سیاست است تا بر مبنای آن بر اساس اصول رفتار کرد.»
