فرار مغز ها

اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران، امروز سه شنبه ۲۸ مرداد ماه در دیدار مسوولین امور دانشجویی، بورس ها و مدارس خارج از کشور وزارت امور خارجه، و جمعی از دانشجویان ایران در دانشگاه های شبه قاره هند گفته است: “هیچ عقل سلیمی نمی تواند مخالف مهاجرت های علمی جوانان باشد”.

هاشمی رفسنجانی با توجه به این نکته که “آینده ایران را بر محور دانش ترسیم کنیم” افزود : “باید زمینه های سفرها و برگشت جوانان را به کشور فراهم کرد”.

به گفته هاشمی رفسنجانی “دانشگاه ها و دولت های پیشرفته جهان برای جذب نخبگان علمی و دانشجویان زبده ایرانی برنامه دارند”.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران، جوانان دانشجو را سفیران علمی و فرهنگی مردم ایران در کشورهای مختلف جهان برشمرد و موفقیت آنان را باعث افتخار ایرانیان دانست.

به تازگی خانم مریم میرزاخانی، ریاضی دان ایرانی و استاد دانشگاه استنفورد آمریکا، موفق به کسب مدال فیلدز، معتبرترین جایزه ریاضیات در جهان شد که در میان مسئولین ایران بازتاب گسترده ای یافت و بسیاری از آنها پیامهای تبریک مختلفی برای وی ارسال کردند.

هاشمی رفسنجانی، “تعصب های جاهلانه را بلای همیشگی در مسیر حرکت های علمی دانست” و افزود: “نباید گروه های تندروی داخلی و منطقه ای بر تفکرات آزادمنشانه و طرفدار تعاملات جهانی غلبه یابند”.
یکی از مشکلات عمده ایران فرار مغزها و یا مهاجرت نسل جوان است که هر ساله تعداد زیادی از جوانان برای تحصیل و یا زندگی از ایران خارج می شوند.

از سوی دیگر مهاجرت میان ایرانیان به دلایل گوناگون صورت می گیرد. بخشی از مهاجران دانشجویان و محققانی هستند که برای ورود به دنیای علمی کشورهای پیشرفته به مهاجرت مقطعی دست می زنند و گروهی از آنها در این کشورها ماندگار می شوند.

کارن خانلری عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ایران در فروردین ماه سال جاری در گفت و گو با خبرگزاری خانه ملت وابسته به مجلس ایران ضمن انتقاد از آمار افزایشی خروج نخبگان از ایران، «نبود انگیزه لازم از جمله نداشتن شغلی مناسب پس از فارغ‌التحصیلی» را از جمله عواملی خواند که خروج نخبگان از ایران را اجتناب‌ناپذیر کرده است.

وی نسبت به آمار روزافزون خروج نخبگان از ایران هشدار داد و تصریح کرد: «آینده هر کشوری منوط به وجود نخبگان و افراد تحصیلکرده آن است از این رو مسئولان باید به جد در پی پیدا کردن چرایی خروج آنان از کشور باشند.»

نادر وهابی محقق و متخصص امر مهاجرت در مدرسه عالی علوم اجتماعی پاریس به شرق پارسی گفته ” تحقیقات نشان می دهد که در آستانه سال ۲۰۱۴ ما چهار و نیم میلیون مهاجر ایرانی داریم و اگر نسبت به جمعیت ایران حساب کنیم حدود ۵٫۵ درصد ایرانیان خارج از ایران زندگی می کنند و وقتی که با آهنگ رشد توزیع مهاجرت جهانی مقایسه می کنیم می بینیم این آهنگ رشد خیلی بیشتر از ۳ درصد جهانی است.”

دکتر وهابی می گوید: “فردی که در روستایی در ایران زندگی می کند با این سه انقلاب می تواند از همه دستاوردها در جهان مطلع شود. از سوی دیگر از نظرابعاد فردی مهاجرت، شاخص هایی مانند آموزش رایگان، بهداشت رایگان، کار مناسب اینها عواملی هستند که ایرانی ها را وا می دارد که دست به مهاجرت بزنند. با این حال مهاجران ایرانی که از ایران خارج می شوند در حدود ۱۵ درصد ذهنیتشان تغییر می کند و بعد از یک مدتی به ایران باز می گردند اما حدود ۸۵ درصد در جامعه میزبان باقی می مانند.”