Categories: دیدگاه

نیرنگ گفتگوی ایرانی

ایران و یمن

از ماه مارس (فروردین) ۲۰۱۳ گفتگوی ملی بین احزاب یمنی در جریان است. و با وجود نامگذاری ها و شعارهای مختلف ، گفتگوها به نتیجه قطعی نرسید. در تمامی این مدت شورای همکاری خلیج به نوعی برای حمایت از گفتگو بین نیروهای یمنی حاضر بود. یا از طریق ارائه طرح ابتکاری خلیج، یا از طریق فرستادن نمایندگانی از کشورهای خلیج، سعی در کاهش احتقان در عرصه سیاسی یمن داشت. حتی هنگامی که حوثی ها با اعلامیه قانون اساسی خود در ۱۲ سبتامبر (شهریور) گذشته، رسماً بر علیه مشروعیت کودتا کردند، خلیجی ها، با وجود داشتن ملاحظاتی بر حوثی ها به عنوان یک اصل، به حمایت از گفتگوها ادامه دادند. همه این ها به علت علاقمندی برای خارج کردن یمن از بحران مشقت بار آن بود. سپس امور به علت نوع برخورد حوثی ها با گفتگوها، و نپذیرفتن راه های پیشنهادی گفتگوی ملی برای برون رفت از بحران، و وارد شدن آنها در رویارویی مسلحانه با مردم یمن، رو به وخامت رفت و منجر به آغاز عملیات طوفان قاطع شد. و ایران تازه به یاد آورده است که گفتگوهایی ملی وجود داشته و باید به آن بازگشت. و خواستار متوقف شدن حملات نظامی بر ضد حوثی ها شده است. تهران از خود نمی پرسد: در سال های گذشته نسبت به منافع یمن کجا بود؟ و چرا یک باره و بعد از وارد آمدن خسارت به حوثی ها، که نماینده او هستند، به فکر دعوت به گفتگو افتاد؟

هیچ کس به طولانی شدن جنگ تمایلی ندارد، و همه آگاهند که این اصلاً به نفع «طوفان قاطع» نیست. جنگ اگر امروز پایان پذیرد ، هزار بار بهتر از آن است که فردا پایان یابد. و هفته آینده بسیار بهتر از هفته بعدی است. با این حال، تصمیم به متوقف کردن جنگ پیش از محقق شدن اهداف آن و بازگشت به گفتگو، چیزی جز یک فریب نیست که هدف از آن ادامه تسلط حوثی ها بر یمن است. و عجله تهران در میانجیگری منطقه ای برای بازگشت گفتگوهای سیاسی، بازی آشکار و مانوری است که ائتلاف را فریب نخواهد داد. هدف این تلاشها متوقف شدن عملیات «طوفان» و سپس بازگشت وضعیت به همان حالت اولیه است. حتی حوثی ها با موافقت خود برای آغاز مجدد گفتگو به شرط توقف عملیات «طوفان»، وارد فضای بازی شده اند؛ ولی نه به مشروعیت رئیس جمهور اعتراف می کنند و نه ابتکار خلیجی را که همه احزاب یمنی با آن موافقند قبول دارند. آنها با این کار خود تأکید می کنند که عجله حوثی ایرانی برای از سرگیری گفتگوها، تنها دست آویزی است برای ادامه نبرد اما به روش نیرنگ.

مرتضی سرمدی فرستاده ویژه حسن روحانی رئیس جمهور ایران، به چهار پایتخت سفر کرد تا آن کشورها را قانع کند که عملیات «طوفان قاطع» را متوقف کنند. و در تونس، چهارمین ایستگاه خود، با تأکید بر این جمله: «ما آماده گفتگو هستیم»، گفت که کشورش علاقمند است با عربستان درباره بحران یمن گفتگو کند؛ ای کاش یکی از کشورهایی که فرستاده ایران به آنها سفر کرد به او می گفتند که : عربستان کشوری همسایه یمن است و اهتمام ورزیدن آن و دیگر کشورهای خلیج به اوضاع یمن، قابل درک است و توجیه دارد. اما جایگاه ایران چیست که عربستان بخواهد با آن گفتگو کند؟ واقعیت این است که تهران بارها و بارها با صدا و تصویر و به صورت رسمی دخالت های خود را در امور داخلی کشورهای عربی ثابت کرده است. شاید ایران گمان می کند که خود یک کشور عربی است، یا اینکه گمان می کند که یمن و سوریه و عراق و لبنان کشورهایی فارسی هستند!

ایران اگر به راستی قصد کمک برای پایان دادن به کابوس جنگی را دارد که نماینده او یعنی حوثی مسبب آن شده است، می تواند حوثی را متقاعد کند که به مشروعیت بازگردد و از کودتای خود عقب نشینی کند و سلاح ها دولت را تحویل دهد. این تنها راه گفتگو است. اما کشورهای منطقه از ترفندهای تهران سیر شده اند و این ترفندها دیگر آن ها را فریب نمی دهد.

شایسته است دیگر نصیحت های رژیم ایران را به یاد آوریم که از طریق نماینده خود سرمدی ادعا کرد « کشورش از هیچ تلاشی جهت فرو نشاندن آتش جنگ در یمن کوتاهی نخواهد کرد».

ای کاش نیمی از این تلاش را برای متوقف کردن جنگ در سوریه می کرد که چهار سال است با اسلحه و نیرو به آن کمک می کند.

 

سلمان الدوسری: روزنامه‌نگار سعودی و سردبیر سابق روزنامه الشرق الاوسط
Related Post