مصاحبه خبرنگار شرق پارسی با دکتر عبدالله عبدالله

دکتر عبدالله عبدالله یکی از دو بخت اصلی ریاست جمهوری افغانستان در گفتگوی اختصاصی به خبرنگار شرق پارسی تاکید می کند که تقلب در انتخابات می تواند افغانستان را وارد بحران کند.

عبدالله که ۵۴ سال سن دارد از چهره های شاخص مبارزه علیه حکومت طالبان بود و پس از سقوط طالبان و بر روی کار آمدن دولت آقای کرزی به مدت چهار سال عده دار وزارت خارجه افغانستان شد. وی که در دور قبلی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان پا به پای آقای کرزی به دور دوم انتخابات راه یافت در اعتراض به تقلب های صورت گرفته در انتخابات از ادامه رقابت کنار کشید. در این دور از انتخابات از دکتر عبدالله و زلمی رسول به عنوان دو بخت اصلی راهیابی به ارگ ریاست جمهوری افغانستان نام برده می شود.

عبدالله در شعارهای خود اعلام کرده است که مهمترین رقیب او در انتخابات “تقلب” است. در آخرین ساعات تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری، در خانه او واقع در محله بهارستان کابل گفتگویی انجام دادیم که در پی می آید:

شرق پارسی: آقای دکتر عبدالله ، به طو خلاصه دوران ۱۲ ساله حکومت آقای کرزی را چگونه ارزیابی می کنید؟

عبدالله عبدالله: در طی این سال ها هم شاهد دستاوردهایی بودیم وهم ناکامی هایی موجود است. افغانستان به رهبری آقای کرزی نتوانست از بهترین فرصتی که در اختیار داشت، استفاده کند. در این سال ها بهترین فرصت در اختیار افغانستان بود. از لحاظ داخلی همه از دولت آقای کرزی و روند سیاسی حمایت کردند در حالی که آقای کرزی را هم به خوبی نمی شناختند. از سوی دیگر جامعه بین الملل هم از آقای کرزی حمایت کرد، اما از این فرصت به خوبی استفاده نشد. ما می توانستیم از این فرصت برای تقویت نهادهای ملی و مردم سالاری و پیشرفت اقتصادی کشور استفاده بهتری ببریم. البته چیزی که من همیشه به عنوان موردی مثبت برای آقای کرزی می دانم این است که در خصوص مسئله آزادی بیان سابقه بسیار خوبی از خود به جای گذاشتند.

می خواهم پیش بینی شما را از انتخابات بدانم

امیدواریم که انتخابات به خوبی سپری شود و انشاالله در یک رقابت عادلانه تیم ما شانس پیروزی دارد.

گفتید که رقیب شما در انتخابات تقلب است، اگر تقلب در کار نباشد، انتخابات شفاف باشد، ولی شما برنده نشدید چه؟

حتما می پذیریم، ما حتما نتیجه یک انتخابات شفاف و سالم را خواهیم پذیرفت.

خب اگر همچون دور قبل انتخابات غیر شفاف و همراه با تقلب باشد، چه خواهید کرد؟ دفعه قبل شما در اعتراض به تقلب ها از ادامه رقابت ها کنار کشیدید، این بار چه؟

مردم نتایج انتخابات همراه با تقلب را نخواهند پذیرفت. مردم چنین اجازه ای را نخواهند داد. دفعه قبل کنار کشیدیم، اما این بار شرایط در افغانستان فرق می کند و می تواند به بحرانی بزرگ در این کشور منجر شود.

دکتر عبدالله عبدالله یکی از دو بخت اصلی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان

شما به هیئت های نظارتی و اجرایی اعتماد دارید؟

ما بنا را بر خوشبینی می گذاریم، اما در عین حال با دقت نیز مراقب خواهیم بود.

اگر شما پیروز انتخابات باشید، دولت شما چه تمایزهایی با دولت آقای کرزی خواهد داشت؟

باورمندی به یک افغانستان دمکراتیک؛ افغانستانی که حقوق شهروندان در آن رعایت شود و شهروندان حقوق مساوی داشته باشند. همچنین حاکمیت قانون، مقابله با فساد اداری و نگاهی تازه به موضوع “جنگ و صلح” تمایزهای ما خواهد بود. تعهد ما به این موارد، تعهدی واقعی و صادقانه است. اینها مواردی است که مردم تفاوت آن را میان ما و دولت آقای کرزی می دانند.

اشاره کردید به موضوع جنگ و صلح، ارزیابی شما از تعامل دولت آقای کرزی با شورشیان و مخالفان مسلح چیست؟

این راه به ترکستان بوده است. در راهی که طی شده فقط به مردم وعده آوردن صلح داده شده است، در حالی که افغانستان به طور عمیق تر و بیشتری در جنگ و ناامنی فرو رفته است. از طالبان خواسته شده است که به تامین صلح کمک کنند و در گفتگوهای صلح شرکت کنند، اما از موضوع ضعف این درخواست از سوی دولت مطرح شده است. از طالبان خواسته شده است که به میز مذاکرات بیایند، اما گفته نشده است که اگر آنها همچنان به اقدامات خود ادامه دهند ما مصمم هستیم که از مردم افغانستان و از دستاوردهای مردم افغانستان دفاع کنیم. به طور کلی سیاست هایی که در پیش گرفته شده است سبب تشویق طالبان به جنگ شده تا نزدیکی ما به صلح. اگر زندانیان عضو گروه های تروریستی آزاد شدند، سیاستی اندیشیده نشده است تا مانع شود که آنها دوباره به سمت مبارزه مسلحانه و گرویدن به گروه های خود بروند.

آقای کرزی طالبان را برادران ناراضی خوانده است.

بله متاسفانه. این هم جزو سیاست های نادرست بوده است. پس قربانیان و آن هایی که توسط این گروه ها به قتل می رسند برادران و خواهران چه کسی هستند؟ رییس جمهور افغانستان در برابر همه شهروندان مسئولیت دارند. اگر گروه های مسلح تروریستی برادران آقای رییس جمهور هستند پس ارتش و نیروهای نظامی که کار تامین امنیت کشور را بر عهده دارند برادر چه کسی هستند؟

سیاست شما در این زمینه چه خواهد بود؟ با طالبان جنگ را انتخاب می کنید یا صلح؟

کوشش صادقانه برای برقراری صلح از طریق گفتگو در عین حال تصمیم قاطع برای دفاع از حقوق شهروندان؛ این فشرده برنامه ما است.

دولت افغانستان همواره پاکستان را به حمایت از تروریسم و ناامنی در داخل خاک کشور خود متهم کرده است. در صورت پیروزی چه نوع تعاملی را با پاکستان در پیش خواهید گرفت؟

گفتگوهای صریح. البته من طرفداری صحبت کردن در این خصوص و اعلام برنامه هایم با رسانه ها نیستم، زیرا این یک موضوع بسیار مهم است؛ هم موجودیت طالبان در پاکستان و هم نحوه تعامل با اسلام آباد. البته این روزها شاهد هستیم که پاکستان قدم خوبی را برداشته است و آن اینکه طالبان پاکستان را تهدیدی برای امنیت خود اعلام کرده است، اما هنوز چنین نگاهی به طالبانی که موجب ناامنی در افغانستان می شوند را ندارد. در صورتی که پاکستان تشویق شود تا گام دوم را نیز بردارد در آن صورت منافع مشروع این کشور بیشتر تامین می شود. پس در برابر پاکستان یک دیپلماسی فعال همراه با یک دورنما را در پیش خواهیم گرفت تا از این نوسانات هم جلوگیری شود که یک روز برادر باشد و یک روز دشمن پدری.

گفتید پاکستان طالبان افغانستان را به عنوان گروه تروریستی اعلام نکرده است، اما خود دولت افغانستان نیز چنین اقدامی را انجام نداده است.

خب در پاسخ های قبلی به این موضوع اشاره کردم، اینکه متاسفانه در افغانستان یک سیاست منسجم در خصوص تعامل و مقابله با طالبان وجود ندارد، اما توقع ما از پاکستان این است که همانگونه که طالبان پاکستان را جزو گروه های تروریستی دانسته اند باید بدانند که ادامه فعالیت طالبان در افغانستان هم می تواند موجب تقویت طالبان پاکستانی باشد.

در این ماه های اخیر شاهد نزدیکتر شدن ایران و آمریکا بوده ایم، تلاش هایی هم در جریان است. هر دو کشور روابط گسترده و موثری با افغانستان دارند، تاثیر این نزدیکی بر افغانستان داشته باشد؟

اگر برای لحظه ای مسئله افغانستان را هم از نظر دور بداریم، نزدیکی روابط میان ایران و آمریکا می تواند برای صلح جهانی و ثبات منطقه ای کمک کند. ما به عنوان یک همسایه روابط بسیار خوبی داریم با ایران، همچنین ایالات متحده آمریکا به افغانستان کمک کرده است و روابط خوبی با این کشور داریم، البته به استثنای این مواردی که میان دولت آقای کرزی و آمریکا پیش آمده است. من شکی ندارم که بهبود روابط میان آمریکا و ایران تاثیر مثبتی بر افغانستان نیز خواهد داشت.

آخرین پرسش من در خصوص اقتصاد است. اولویت های شما برای بهبود وضعیت اقتصادی چیست؟

افغانستان دارای فرصت ها و همزمان چالش هایی است که در جزییات آن وارد نمی شوم، اما فقر و بی کاری مهمترین مشکلات افغانستان هستند و برای رفع فقر و بی کاری از طریق جلب حمایت های بین المللی، سرمایه گذاری های بین المللی، همکاری با کشورهای منطقه ای، تبدیل کشور از اقتصاد وارداتی به اقتصادی تولیدی؛ هم زراعتی و هم صنعتی، اقداماتی که باید انجام شود. همچنین باید شفاف کردن سیستم و فراهم کردن شرایط برای سرمایه گذاری خارجی نیز صورت گیرد. سه برنامه اصلی که داریم یکی ایجاد اشتغال است، دیگری حمایت از بخش خصوصی است و همچنین استفاده از شرایط BOT است. در زمینه اقتصادی برنامه ای مدون کرده ایم و در اختیار مردم قرار داده ایم.