سربازان القاعده
توانایی القاعده برای زنده ماندن و جان بدر بردن، فعال بودن، نیروی تازه گرفتن، نابود کردن وتوسعه و پرورش دادن خود و اعضایش ثابت کرده که چقدر این سازمان خطرناک است. در ۵۰ سال گذشته هیچ گروه دیگری شبیه این شبکه تروریستی پدید نیامده است که تا این موجب رنج و فلاکت مردم شود. هیچ سازمان تروریستی که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفته باشد را نمی توان با القاعده مقایسه کرد.
مهم ترین سلاحی که در اختیار این سازمان است سوءاستفاده از افکار مذهبی افراطی است. این سوء استفاده به این سازمان کمک کرده است تا مبارزانی را جذب کند که مایلند بیشتر از پیروان هر ایدئولوژی افراطی دیگر در جهان امروزی پول، روح و فرزندان خود را فدا کنند.
با وجود آنکه بسیاری از رهبران و بنیانگذاران اولیه این سازمان — به جز تعداد اندکی چون ایمن الظواهری– کشته و یا دستگیر شده اند، القاعده همچنان برجسته ترین سازمان تروریستی فعال باقی مانده است .
از این گذشته، این سازمان از اولین خانه خود یعنی افغانستان بیرون رانده شد و در سرزمین رویای خود یعنی عربستان شکست خورد.
علاوه بر این، از زمان حملات یازده سپتامبر برای نفوذ به خاک آمریکا شکست خورده است.
بیش از ۳۰ کشور توانایی های خود را برای کنترل، نظارت و پیگرد القاعده از طریق یک اجماع شبه بین المللی برای مبارزه باخطرناک ترین سازمان در جهان تمرکز کردند. با وجود این، القاعده همچنان مشغول فعالیت است و برای رسیدن به آماج و اهداف خود کماکان به فعالیت ادامه می دهد .
دستگیری ابو انس اللیبی– که به نظر می رسد ربوده شده باشد– به ما یادآوری می کند که جنگ همچنان ادامه دارد. خوشبختانه آمریکایی ها یکی از طرفین درگیر در این نبرد هستند.
این هیولا که ملقب به «القاعده» است قابلیت هایی دارد که تنها یک کشور نمی تواند با آن مبارزه کند. شکی نیست که از زمان حملات یازده سپتامبر آمریکایی ها القاعده را بزرگترین تهدید برای امنیت خود می شمرند. بنابراین تصمیم گرفتند که تمامی قابلیت های خود را برای مبارزه با آن اختصاص دهند.
جنگ میان القاعده و رقبای آن تقریبا یک رخداد هر روزه است و به اقصی نقاط کره زمین گسترش یافته است .
جالب اینجا است که در دهه ۱۹۹۰، آمریکا — و به طور کلی غرب — به طور کامل متقاعد نشده بودند که این سازمان وجود خارجی داشته و یا از ایدئولوژی که دارد تبعیت می کند.
بسیاری از مطالبی که در آن زمان نوشته شد بر توضیح این پدیده به عنوان پدیده ای ناشی از فقر، بیکاری و نبود آزادی های سیاسی متمرکز بود.
اما در دهه دوم بعد از حملات یازده سپتامبر بسیاری متوجه شدند که القاعده یک جنبش رادیکال ایدئولوژیکی است که هیچ ربطی به شغل، حقوق بشر، آزادی و انتخابات ندارد.
شاید مدلی که این سازمان به آن نزدیکترین شباهت را دارد جنبش ناسیونال سوسیالیسم آلمان در دهه های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ است که دیگران را رد کرده و معتقد بود ایده های آن برترین ایده ها است. اما القاعده خطرناک تر است زیرا از مذهب سوء استفاده می کند.
القاعده دولت های بسیاری را در جهان هدف قرار داده وائتلافی را که متعهد به مبارزه با آن بوده، تشویق کرده است .
اگر القاعده مانند دوران نوپایی خود به کار ادامه می داد — و کشورهای خاصی مانند مصر و عربستان سعودی را هدف قرارمی داد– وضعیت برای کشورهای عربی به مراتب خطرناک تر می شد.
در حال حاضر القاعده تهدیدی برای رژیم خاصی نیست.
با این حال، قادر است به هر کجا آسیب برساند. القاعده ثابت کرده قادر است جان به در ببرد، پنهان شود و سلول های خود را احیا کند و این مهم نیست که چقدرتحت تعقیب قرار گرفته باشد. همچنین ثابت کرده که با وجود مرگ و بازداشت بازیکنان کلیدی خود قادر به دستکاری و بازسازی رهبری خود است.
اسناد القاعده قبلا اختلاف میان رهبران آن را در مورد چگونگی انجام حملات یازده سپتامبر نشان داده است.
بر اساس این اسناد، برخی از رهبران به ایده هدف قرار دادن آمریکایی ها در میهن شان اعتراض و استدلال کردند که چنین حرکتی باید برای بعدها نگه داشته شود .
اما بن لادن می دانست که حملات علیه اهداف برجسته ای چون ساختمان های نیویورک و واشنگتن می توانست پیامی باشد برای جهان و توانایی، اراده و اهداف آنها را مورد تاکید قرار دهد.
حملاتی که پیشتر القاعده علیه منافع آمریکا در عربستان سعودی و یمن انجام داده بود بخشی از مبارزات محدود این گروه بود.
اما هدف قرار دادن ایالات متحده چیزی است که بازی را تغییر داده و جهان را دستخوش تغییرات کرد. کشورهای عربی قدرت مقابله با این تهدید هولناک را که هنوز هم بخشی از بزرگترین جنگ در جریان است، نداشتند.
باید به این نکته نیز توجه شود که اگر به دلیل همکاری کشورهای اسلامی نبود — کشورهایی که آداب و رسوم محلی را بهتر درک می کنند و به مراتب بیشتر قادر به مقابله با گرایش مذهبی این سازمان هستند– آمریکایی ها نمی توانستند بر این سازمان افراطی غلبه کنند.
با این حال آمریکایی ها کماکان بر قابلیت های میدانی در جنگ علیه القاعده تسلط دارند.