موسی ابومرزوق، عضو بلندپایه گروه حماس – عکس از خبرگزاری فرانسه
پس از سالها جنگ و ویرانی، خون و خرابی، و البته فرصت های از دست رفته و اتهامات خیانت در مناقشه اعراب و اسرائیل، موسی مرزوق عضو کمیته اجرایی حماس آمده و می گوید که مذاکره مستقیم با اسرائیل «هیچ اشکالی ندارد.»
ابومرزوق این اظهارات را در گفتگویی مطبوعاتی نگفت که بتواند آنرا و پیامدهای آنرا بعدا تکذیب کند، بلکه این حرف را در مصاحبه ای تلویزیونی با شبکه القدس که جنبش حماس ارتباط نزدیکی دارد مطرح کرد. ابومرزوق در این مصاحبه گفت: «از دیدگاه شرعی، مذاکره با اشغالگر هیچ اشکالی ندارد.»
این مقام حماس افزود که «اگر اوضاع به همین منوال کنونی باشد…حماس ممکن است مجبور به این کار شود. این [مذاکره] در نوار غزه تبدیل به یک خواسته عمومی شده است.»
پس آیا این نوعی عذرخواهی تلویحی از سوی ابومرزوق رهبر حماس درباره هر آن چیزی است که حماس درباره مصر و انوار سادات رییس جمهور سابق مصر در هنگام مذاکره او با اسرائیل گفته است؟ درباره یاسر عرفات چطور؟ آیا این همچنین عذرخواهی درباره هر آن چیزی است که درباره ابتکار عمل عربی گفته شد؟ درباره خون های فلسطینی که بدون توجیه ریخته شد یا ویرانی های به بارآمده به خاطر این به اصطلاح «مقاومت» چطور؟
سوالات زیادی باید پرسیده شود و مهم ترین آنها اینست که: حماس این درایت ناگهانی و غافلگیرکننده را از کجا آورده است؟ آیا این اقدامی برای جلوگیری از عقب افتادگی است در شرایطی که حماس خود را در دنیایی می یابد که در آن ایران سرگرم مذاکره با آمریکا است و مصر، بار دیگر، به جایگاه سنتی خود در منطقه بازگشته است؟ و یا این تلاشی است در جهت کاستن خشم مردم غزه؟
بنابراین، ابهامات زیادی درباره اظهارات ابومرزوق وجود دارد، اظهاراتی که حماس با تاکید بر اینکه موضع آن تغییر نکرده، تلاش کرد آنرا کم اهمیت جلوه دهد. در همین حال این بازی است که ما از حماس و همه آنهایی در منطقه که با اخوان المسلمین زیاد می بینیم. آنها چیزی می گویند و جور دیگری عمل می کنند. نمونه های زیادی در این مورد وجود دارد، و اینها همه بخشی از تلاش ها برای آرام کردن هواداران و فریب دادن مخالفان است.
این گروه در نهایت هر آنچه را می خواهد صرف نظر از آنچه قبلا گفته، انجام می دهد. این همان کاری است که حماس در معامله با فتح، و نیز مصر، ایران و اسد انجام داده است. این دقیقا همان رویکردی است که اخوان المسلمین در مصر در پیش گرفته؛ مثلا اخوان المسلمین ابتدا گفته بود که پس از سرنگونی مبارک حتی نامزدی را برای ریاست جمهوری معرفی نخواهد کرد.
بنابراین، مهم ترین چیز اکنون، درک این مساله است که اظهارات ابومرزوق نشانه پیروزی یا شکست نیست؛ هر چه باشد فرقی نمی کند. در واقع، این اظهارات به منزله محکوم شدن این جنبش وابسته به اخوان المسلمین است، و این چیزی است که همه باید ببینند. مذاکره با اسرائیل هیچ اشکالی ندارد اما آنچه اشکال دارد بهره برداری از این تابو در مذاکرات به عنوان کارتی در جهت منافع شخصی است؛ چه به نام پان-عربیسم و چه به نام دین. بدین ترتیب با توجه به این مسائل حماس چگونه می تواند بگوید مذاکره با اسرائیل اشکالی ندارد؟
البته، منافع و اهدافی نیز در ورای اظهارات ابومرزوق وجود دارد، و ما باید آنرا در نظر بگیریم. بدین ترتیب، شاید، مهم ترین سوال اینست: تا چه هنگام ما حکومت ها و سرنوشت هایمان را به دست احزاب و رژیم هایی می سپاریم که تنها در پی افزایش منافع خود هستند؟
