کاترین اشتون در دیدار با نرگس محمدی و گوهر عشقی
مایکل مان در خصوص دیدارهای کاترین اشتون با فعالان زن و معترضان انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ در ایران که واکنش های برخی از مسولان این کشور را در پی داشت، اعلام کرده است که این دیدارها طی این سفر رخ خواهند داد.
مایکل مان سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به خبرگزاری تسنیم گفت :«وی (اشتون) می خواست با برخی از سازمان های جامعه مدنی (ایران) دیدار کند و به ویژه علاقه مند بود که با فعالان زن ملاقات کند. این ملاقات ها در شب شنبه هماهنگ شدند. فکر می کنم به خوبی مشخص بود که این دیدارها طی این سفر رخ خواهند داد.»
کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در اوایل هفته جاری شنبه شانزدهم اسفند، در جریان سفر به ایران با نرگس محمدی از فعالان حقوق زن و گوهر عشقی مادر ستار بهشتی یکی از زندانیان کشته شده در زندان اوین، دیدار کرده است.
ستار بهشتی، کارگر ۲۳ ساله ای بود که به دلیل وبلاگ نویسی بازداشت و در طول مدت بازداشت در اثر جراحات وارده درگذشت .
اشتون که ۵ فعال زن دیگر را نیز در ابتدای سفر خود به تهران ملاقات کرده است به خبرنگار بی بی سی گفت: برای من به طور خاص خیلی مهم بود که هم زمان با روز جهانی زن از این زنان بشنوم از نظر آنها چطور می توان شرایط را تغییر داد.
به نظر می رسد این دیدارهای کاترین اشتون به مذاق برخی از سیاستمداران ایرانی خوش نیامده است، به طوری که مسعود جزایری معاون ستاد کل ستاد نیروهای مسلح ایران این ملاقات را به منزله “نقض قوانین دیپلماسی و مقدمه برای دخالت های بعدی” دانسته است. همچنین ابراهیم آقا محمدی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران دیدار اشتون با نرگس محمدی را “زنده کردن فتنه” دانسته است.
سیاسون منتسب به جناح محافظه کار و تندرو از معترضین و اعتراض های صورت گرفته بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ این کشور به عنوان “جریان فتنه” یاد می کنند.
در حالی که وزارت امور خارجه ایران ضمن اظهار بی‌اطلاعی از دیدار اشتون با فعالان زن، سفیر اتریش را برای اعتراض به انجام این دیدارها احضار کرد، مایکل مان با تاکید بر مشخص بودن خواست اشتون برای دیدار با جامعه مدنی ایران گفت: «وی در تمام سفرهای خود این کار را انجام می دهد و این امر نباید برای هیچ کس تعجب آور باشد.»
کاترین اشتون روز یکشنبه (۱۷ اسفند) در بیانیه ای به دیدار خود با فعالان زن در ایران اشاره کرده و گفته است: «کسی نباید تعجب کند که در سفر من تمرکز زیادی بر موضوع حقوق بشر بود، با فعالان زن درباره شرایط زنان در ایران گفتگو کردم؛ فعالیت‌هایی که از روزنامه نگاری تا کمک به پناهندگان افغان، بخش‌های مختلف جامعه مدنی را در بر می‌گیرد.»
داریوش قنبری، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی ایران در دوره های هفتم و هشتم و عضو فراکسیون اصلاح طلبان، در اینباره به شرق پارسی گفت: «دیداری که خانم اشتون با برخی از چهره هایی که زندانی سیاسی بودن بحثهای زیادی را در ایران به پا کرد. با توجه به جناح های مختلف سیاسی که در ایران وجود دارد برخی از جناح ها که از قدرت بازماندند و حتی سایه قدرت آنها کمتر شده حساسیت بیشتری از خود نشان دادند و به دنبال زیر سئوال بردن فعالیتهای دولت به خصوص در حوزه هسته ای هستند.»
این عضو مرکزی حزب مردم سالاری ایران افزود: «نباید از چنین دیدارهایی واهمه و نگرانی داشته باشیم باید با صبر و متانت بیشتری فضا را برای چانه زنی های سیاسی و دیپلماتیک فراهم کنیم. حساسیتهای بیش از اندازه مانع از بروز حقیقت می شود.»
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا امکان استیضاح وزیر امورخارجه ایران وجود دارد، گفت: «بسیار بعید است، اما بسیاری از تندروهای مجلس ایران به دنبال استیضاح مردان کابینه روحانی هستند تا دولت را ناکارآمد جلوه دهند.»
قنبری که از حامیان روحانی در انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم بود گفت « یکی از بحثهایی که کشورهای غربی بسیار به دنبال آن هستند بحث حقوق بشر است. اگر هیئت دیپلماتیک و متنوعی با حضور کارشناسان خبره جهت بررسی حقوق بشر در کشورهای خاورمیانه و ایران تشکیل شود و به دور از اغراض سیاسی این بحث را پی گیری کنند نه تنها ضرری ندارد بلکه می تواند در فضای مقایسه ای با دیگر کشورها موجبات روشنگری را فراهم کند. اما خانم اشتون که یک فرد سیاسی نیز محسوب می شود در چنین فرصت اندکی با یکی دو نفر دیدار می کند نمی تواند به فضای حقیقی دست یابد. لذا باید اجازه داد تا دیدارها بیشتر انجام شود و نگران این دیدارها نبود.»
هاله افشار استاد علوم سیاسی و مطالعه زنان دانشگاه یورک و مشاور دولت و مجلس اعلای انگلستان نیز پیش از این در این باره به شرق پارسی گفته بود که «موضوع زنان و حقوق زنان در ایران اهمیت زیادی دارد به طوری که این موضوع در مسایل سیاسی این کشور نیز وارد شده است. دولت ایران در موضوعات زنان تلاش می کند حتی المقدور موقعیت زنان را بهتر از آنچه واقعیت است نشان دهد.»
افشار با اشاره به اینکه بعد از روی کار آمدن حسن روحانی شرایط ایران در روابط بین الملل بهبود یافته گفت: «زمانی که روابط بین الملل بهتر شود و سفر مقام های خارجی به ایران افزایش یابد، مسئله حقوق زنان نیز در این کشور بهتر خواهد شد. »
اشتون پیشتر نیز درباره وضعیت نرگس محمدی موضع گیری کرده بود.
در مهرماه ۱۳۹۰ هنگامی که نرگس محمدی، نایب‌رییس کانون مدافعان حقوق بشر ایران، به ۱۱ سال زندان محکوم شد کاترین اشتون با صدور بیانیه‌ای ابراز نگرانی کرد و گفت «با توجه به وضعیت سلامتی خانم محمدی او در زندان به امکانات پزشکی لازم دسترسی نخواهد داشت. و حکم زندان علیه نرگس محمدی را نشانه دیگری از تعقیب غیرعادلانه کسانی دانست که شجاعانه و با قاطعیت برای دفاع از حقوق بشر در ایران برخاسته‌اند.»
فاطمه رهبر رئیس فراکسیون زنان مجلس ایران از جمله منتقدان دیدار مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با فعالان حقوق زنان در ایران بود. وی در نامه‌ای به کاترین اشتون استفاده از مفاهیمی نظیر «حقوق بشر» از سوی وی را بهانه ای برای توجیه دیدارش با فعالان حقوق بشر و حقوق زنان خواند.
از دید رهبر اشتون با برخی افرادی دیداری کرده که «به اتهام علیه امنیت کشور و فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران به حبس تعزیری محکوم شده و در دادگاه تجدید نظر، حکم وی به ۶ سال کاهش یافته و به دلیل بیماری، محکوم به قرار وثیقه اجازه مرخصی و درمان خارج از زندان دریافت کرد.»
نماینده مردم تهران در مجلس در ادامه نامه خود خطاب به اشتون تاکید کرد: «دست کم از سرکار عالی این انتظار می‌رود که با بیان واقعیت باید اعلام عمومی کنید که چنین فردی که در کارنامه سیاسی او مبارزه مسلحانه علیه نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است، در آزادی کامل با سرکار عالی ملاقات کرد تا برای یک بار هم که شده صداقت اروپائیان به اثبات برسد.»
در ماه دسامبر ۲۰۱۳ نیز هیئت پارلمانی اروپا در سفر به تهران با نسرین ستوده، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر، و جعفر پناهی، فیلمساز دیدار کرد. ملاقاتی که با واکنش منفی شدید جناح‌های محافظه کار در ایران رو به رو شد.
