صادق آملی لاریجانی، رییس قوه قضائیه ایران – عکس از خبرگزاری مهر
صادق آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه ایران “حبس خانگی” را یکی از اقدامات درست می داند و اعلام کرده است که ایران قصد دارد “حبس خانگی” را در این کشور اجرایی کند.
رییس قوه قضاییه ایران پنج شنبه شب (۲۹ خرداد) که در یک برنامه زنده تلویزیونی صحبت می کرد گفت: « حبس خانگی یک فکر درست است که این امکان را به ما می‌دهد تا مجرمانی که جرم سنگینی انجام نداده‌اند در خانه خود یا در محلی خاص حبس شوند و در کنار خانواده خود مدت حبس خود را سپری کنند.»
حبس خانگی محکومان به جای زندان از اقدامات جدید قوه قضاییه ایران است که به گفته آملی لاریجانی « هم اکنون به صورت آزمایشی این کار در تهران و اصفهان انجام می‌شود .»
وی با بیان اینکه حبس خانگی برای افرادی است که جرمی را مرتکب شده اند و محکومیت آنها نیاز به ورود به زندان ندارد، گفت: «در این نوع مجازات افراد متناسب با محکومیت و جرم خود در خانه خود و میان اعضای خانواده خود حبس می‌شوند و تا مدتی که محکومیت آنها ادامه داشته باشد نباید از خانه بیرون بیایند.»
یکی از مجازات های جایگزین پیش بینی شده در قانون جدید مجازات اسلامی، «حبس خانگی» است. در این شیوه مجازات، مجرمان کم خطرتر و مجرمان جرایم غیرعمد به جای اعزام به زندان در محیط خانواده مجازات خود را سپری می کنند. به طور کلی حبس خانگی از نگاه حقوقی یعنی حوزه ازادی یک شخص توسط صاحبان قدرت محدود به خانه با محل سکونت او می شود.
اما، پیش از این، در ایران “حبس خانگی”، “حصر خانگی” یا “بازداشت خانگی” بیشتر برای مخالفان سیاسی اعمال شده است.
مهدی حایری یزدی، اولین فردی بود که بعد از روی کار آمدن جمهوری اسلامی در ایران از سال ۱۳۵۹ تا سال ۱۳۶۱ در بازداشت خانگی به سر برد.
محمدصادق روحانی از روحانیون مخالف شاه بود. پس از انقلاب ۵۷٬ در سال ۱۳۶۴ به نحوه تعیین حسینعلی منتظری به‌عنوان قائم مقام رهبری توسط مجلس خبرگان رهبری اعتراض کرد و به این علت وی در حبس خانگی قرار گرفت و در سال ۱۳۷۰ از بازداشت خانگی آزاد شد.
نورالدین کیانوری دبیر اول حزب توده ایران در سال ۱۳۶۱ دستگیر و پس از چندین سال حبس و شکنجه از زندان مرخص و تا زمان درگذشت در سال ۱۳۷۸ در حبس خانگی به سر برد و تحت نظر ویژه وزارت اطلاعات این کشور بود.
حسین علی منتظری که پیش از انقلاب اسلامی، نماینده تام الاختیار آیت الله خمینی در ایران بود و پس از انقلاب ۵۷، ریاست خبرگان قانون اساسی ایران را برعهده داشت، در سال ۱۳۷۶ تحت بازداشت خانگی قرار گرفت. این حبس تا سال ۱۳۸۱ ادامه داشت.
مهدی کروبی و میر حسین موسوی از سیاستمداران اصلاح طلب ایران و از معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، به همراه همسران خود، فاطمه کروبی و زهرا رهنورد که هر دو از چهره های سرشناس اصلاح طلب نیز به حساب می آیند، در بهمن ۸۹ مشمول حبس خانگی شدند. در اردیبهشت ۹۰، مسئولان امنیتی به فاطمه کروبی اجازه داده‌اند، از حبس خانگی خارج شده تا امور درمانی خود را پیگیری کند.
