نمایی از بنای فرهنگستان هنر - عکس از ایسنا

نمایی از بنای فرهنگستان هنر – عکس از ایسنا

این روزها در برخی از رسانه های ایران اخباری مبنی بر گزینه های احتمالی ریاست فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران به چشم می خورد، چرا که دوره چهار ساله ریاست علی معلم، رییس فعلی فرهنگستان هنر، سال گذشته به اتمام رسید و تا این لحظه از سوی رییس جمهور نام هیچ فردی برای ریاست فرهنگستان اعلام نشده است.

به نظر می رسد برخلاف برخی دیگر از روسای فرهنگستان های ایران که چند دوره ریاست آنها تمدید شده، ریاست علی معلم تمدید نشود.

علی معلم در دی ماه سال ۱۳۸۸ و براساس تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب شد. در پی این انتصاب، میرحسین موسوی از ریاست فرهنگستان هنر برکنار شد.

این حکم در حالی ابلاغ شد که چند ماهی از جنجال های انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۸۸ و اعتراض میرحسین موسوی به انتخابات می گذشت و فضای ایران در التهاب انتخاباتی بود. محمود احمدی نژاد نیز در حالی که در سفر استانی خود در شیراز به سر می برد سریعا به تهران بازگشت و حکم علی معلم را در حالی که حتی خود وی از این حکم خبر نداشت صادر کرد و مجددا به شیراز بازگشت.

بر اساس ماده ۸ اساسنامه فرهنگستان هنر درباره انتخاب رئیس فرهنگستانها که تا پیش از انتخاب علی معلم اعمال می شد، «رئیس فرهنگستان از میان سه نفر از صاحبنظران برجسته کشور به پیشنهاد مجمع عمومی و حکم ریاست عالیه فرهنگستان (رییس جمهور) برای ۴ سال منصوب میشود و انتخاب مجدد وی بلامانع است.»

این ماده در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی ایران در سال ۸۸ به این شکل تغییر یافت: «رئیس فرهنگستان از میان اعضای فرهنگستان، به پیشنهاد رئیسجمهور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حکم وی برای یک دوره چهارساله انتخاب میشود.»

بدین ترتیب رییس فرهنگستان هنر تا قبل از این قانون با پیشنهاد اعضای پیوسته انتخاب می ‌شد اما از این پس توسط شخص رییس‌ جمهور انتخاب خواهد شد.

در هر حال اکنون دوره چهارساله ریاست علی معلم بر فرهنگستان هنر به پایان رسیده و گمانه زنی ها برای انتخاب رییس جدید فرهنگستان هنر از سوی دکتر حسن روحانی چند وقتی است شروع شده است.

هم اکنون زمزمه هایی مبنی بر انتخاب برخی از چهره ها مانند سید محمد بهشتی، اکبر عالمی، حسن بلخاری و علی منتظری شنیده می شود. این افراد که از چهره هایی هستند که در عرصه هنر فعالیت می کنند افراد ناشناسی نیستند. البته برخی از آنها مانند بهشتی و منتظری اعلام کرده اند که تمایلی برای ریاست فرهنگستان هنر ندارند.

در این میان یکی از چهره هایی که در محافل هنری نام او بیشتر شنیده می شود دکتر حسن بلخاری است. حسن بلخاری دکترای هنر خود را از کشور هند دریافت کرده است. وی مدتی نیز ریاست پژوهشکده هنر فرهنگستان هنر را بر عهده داشت اما در زمان ریاست علی معلم از این سمت استعفا داد.

بلخاری دارای آثار مختلفی در زمینه هنر هم هست. وی از جمله چهره هایی است که به میرحسین موسوی گرایش دارد و در اغلب فعالیت های علمی و پژوهشی که در زمیان میر حسین موسوی در فرهنگستان هنر برگزار می شد، شرکت فعال داشت.

وی همچنین دارای سوابق اجرایی در زمینه هنر بوده و سمت های مختلفی اعم از داوری در جشنواره ها و عضویت در گروه های مختلف هنری و همینطور تدریس در دانشگاه های مختلف را داشته است.

اما شاید مهم ترین علت حساسیت انتخاب رییس جدید برای فرهنگستان هنر در حصر بودن میرحسین موسوی است که به عبارتی بنیانگذار فرهنگستان هنر بود و فرهنگستان جزو میراث وی به شمار می رود.

دوران ریاست علی معلم بر فرهنگستان برای برخی از چهره های مدیریتی در عرصه هنر خوش یمن نبود، چرا که پس از انتخاب علی معلم برخی از چهره های مدیریتی مانند دکتر بهمن نامور مطلق که سالها دبیر فرهنگستان هنر بود استعفا داد و افراد دیگری که سمت هایی چون معاونت پژوهشی، روابط عمومی، ریاست گروه های تخصصی هنر و موسسات هنری وابسته به فرهنگستان هنر را در اختیار داشتند، تغییر کردند.

همچنین بسیاری از طرح های پژوهشی، نشریات، کتابها، همایش ها و کنفرانس ها متوقف شد و عملا فعالیتهای فرهنگستان هنر به خاموشی گرایید.

ریاست علی معلم که بیشتر در کسوت شاعری شناخته می شود تا عرصه هنری در این مدت انتقادهای جدی هم داشت، به طوری که در سال ۹۰ جمعی از کارمندان فرهنگستان هنر در نامه ‌ای خطاب به وی از عملکرد مدیریتی او انتقاد کردند.

آنها در این نامه آورده بودند : «باندبازی‌های پی ‌در پی، جابه‌جایی‌های نابجا و سوء مدیریت چنان بر این فرهنگستان تاخت که فرهنگستان هنر مانند نیستانی گرفتار در آتش قدرت به خاکستر افسوس تبدیل شد».

آنها ضمن برکناری مدیران ارشد فرهنگستان هنر از حیف و میل های مالی فرهنگستان هم انتقاد کردند. اما علی معلم به انتقادات هیچ فردی اهمیت نمی داد و پاسخی هم ارائه نکرد.

فرهنگستان هنر ایران همچنان منتظر اعلام گزینه مورد نظر دکتر حسن روحانی است تا شاید چهره های هنری در ایران با این انتخاب، همکاریبا فرهنگستان هنر را مجددا آغاز کنند.