نمایی از مجلس شورای سعودی – عکس الشرق الاوسط
به اعتقاد من، تصمیم خادم الحرمین الشریفین، ملک عبدالله بن عبدالعزیز، در انتصاب تعدادی از زنان به نمایندگی در مجلس شورا در توانایی زنان عربستان برای رقابت در دیگر زمینه ها مانند انتخابات شوراهای شهر نیز خواهد افزود. اعضای مجلس، تصمیم گیران و اعضای جامعه تلاش کرده اند این ایده به موفقیت برسد و مسیر را برای شرکت زنان در دیگر زمینه ها هموار کند.
شخصا فکر می کنم چنین اقدامی برای اعطای عضویت کامل به ۳۰ تن از زنان عربستانی در مجلس شورا، مهم ترین قدم برای بهبود موقعیت زنان در این کشور بوده است. قصد ندارم اقدامات انجام شده پیشین را زیرسوال ببرم اما تاثیر سیاسی و اجتماعی این اقدام بسیار بیشتر خواهد بود.
رسانه ها مدام مذاکرات مجلس شورا را پیگیری می کنند، بنابراین حضور زنان در مجلس شورا بیش از همیشه در عرصه ملی به نمایش گذاشته می شود. شکی وجود ندارد که به دلایل مختلف ورود زنان به مجلس شورا تاثیر مثبتی بر شانس موفقیت زنان عربستان در دیگر حوزه ها مثل انتخابات شوراهای شهر خواهد داشت.
پس از اصلاحیه ای در قانون در ژانویه ۲۰۱۳ که ۲۰ درصد از کرسی های مجلس شورا را در اختیار زنان قرار داد، تعدادی از زنان عربستان وارد مجلس شدند. این به خودی خود نشان می دهد که دولت قصد دارد با حضور زنان در سطوح مدیریتی، جایگاه آن ها را تقویت کند. این اقدام همچنین نشانگر جدیت دولت در گسترش ایفای نقش زنان است. همزمان شاهد افزایش نقش زنان در پارلمان های دیگر کشورهای جهان هستیم.
اصلاحیه قانون مجلس شورا نشان دهنده آن است که دولت مصمم است زنان را مورد حمایت قرار دهد و به زنان هم‌پای مردان برای توسعه ملی اطمینان کند. در واقع پس از این اقدام، موقعیت زنان در کل کشور تغییر پیدا کرده است. زنان در موضوعاتی که از سوی شورا مورد بررسی قرار می گیرند، از مسائل امنیتی گرفته تا اقتصاد، تا سیاست و امور خارجی دخیل شده اند. فعالیت زنان دیگر به حوزه های سنتی مانند آموزش، بهداشت و امور اجتماعی و فرهنگی محدود نیستند.
این اصلاحیه همچنین این موقعیت را برای زنان ایجاد کرد که بدون هیچ محدودیتی در همه کمیته های مجلس حضور داشته باشند. اینچنین اقدامی می تواند پایه و اساس حضور گسترده تر زنان در سیاست باشد و فضایی را برای آن ها ایجاد کند تا بتوانند در همه زمینه های توسعه، فراتر از زمینه هایی که حضور زنان پیش از این مورد قبول بود، به رقابت با مردان بپردازند.
همه این ها نشان از پذیرش توانایی زنان سعودی در رقابت با دیگران در حوزه های مختلف دولتی و غیردولتی است. مردم اکنون می دانند که زنان نسبت به گذشته تحصیلات بهتری دارند و تمایل دارند نقش مهمی در جامعه مدنی بازی کنند.
جدیت دولت در تقویت نقش زنان پس از خواست خادم الحرمین الشریفین برای پایان دادن به «انزوای» زنان اتفاق افتاد. ملک عبدالله در سخنان معروف خود اعلام کرد از امروز به بعد، زیر گنبد مجلس «هیچ تبعیض و انزوایی رخ نخواهد داد.»
عملکرد زنان در مجلس نشان دهنده مهارت، قدرت و توانایی های آن ها در جامعه است و کلیشه های منفی موجود نسبت به توانایی آنان در حضور در نقش های مدیریتی را رد می کند. هرچند، مدت زمان زیادی از تجربه پارلمانی زنان نگذشته، اما نشانه های اولیه مثبت بوده است. زنان با علم به سنگینی مسئولیت ملی موجود، اعتماد خادم الحرمین الشریفین و آرزوها و آمال مردان و زنان جامعه وارد مجلس شده اند.
با وجود سروصداهایی که در ابتدا بلند شد که امیدی به زنان نداشتند، موفقیت اولیه زنان در مجلس باعث خشنودی حامیان آن ها شده است. شکی نیست که این اتفاق راه را برای تجربه های جدید آن ها باز می کند تا بتوانند در زمینه های دیگر نیز به رقابت بپردازند و احتمال موفقیت های خود را افزایش دهند.
حضور زنان در مجلس شورا تجربه هایی به دست داده که می توان از آن ها در زمینه های دیگر نیز استفاده کرد. به طور مثال، ما اکنون در ایجاد کمیته ها، تعیین اولویت ها، جلب حمایت دیگر نمایندگان، مطالعه پرونده ها و جمع آوری اطلاعات، تعامل با دیدگاه های مخالف، برقراری ارتباط با رسانه های داخلی و بین المللی و نمایندگی کشور در مجالس و پارلمان های بین المللی به تجربه های خوبی دست پیدا کرده ایم. همه این ها مهارت های ارزشمندی هستند.
به اعتقاد من هر تغییری در هدایت کشور باید بر پایه تجربه های پیشین بنا شود. این مساله خصوصا زمانی که صحبت از مسائل مهم ملی است، از اهمیت بالاتری برخوردار است. بنابراین تصمیم به اعطای عضویت کامل به زنان در مجلس شورا – و اعطای صدایی موثر در همه تصمیم گیری های آن – یکی از مهم ترین قدم ها برای تقویت زنان است که به آن ها این امکان را می دهد که نه تنها در شرایط کشور تاثیرگذار باشند، بلکه در عرصه ملی حضور کامل داشته باشند.
ورود زنان به مجلس به خاطر فضای حرفه ای آن، فواید اجتماعی گسترده تری دارد. ساختار مجلس شورا به اعضای مرد و زن آن در مورد حقوق و وظایف جایگاه یکسانی می دهد و بین آن ها تفاوتی نمی گذارد. این باعث ایجاد یک فضای حرفه ای مبتنی بر برابری و هماهنگی بین زنان و مردان در عرصه سیاست ملی شده است. این موضوع باعث می شود اعضا بتوانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند تا از دیدگاه سنتی جدایی نقش زنان و مردان در جامعه فاصله بگیریم.
از نظر من، مهم ترین تغییری که با ورود زنان به مجلس شورا رخ داده، افزایش آگاهی نسبت به نقش و اهمیت حضور زنان در فضای عمومی جامعه است. جامعه رفته رفته درک می کند که مردان و زنان برابر هستند. همزمان که مقام های دولتی نقش زنان در قانون گذاری، نظارت و رهبری را درک می کنند، توقع برای حضور آن ها در شوراهای شهر نیز افزایش پیدا می کند که با حمایت قاطع زنان سعودی همراه است. این اتفاق تنها به دلیل حضور زنان در مجلس شورا نیفتاده بلکه نتیجه تلاش های خستگی ناپذیر زنان عربستان برای دستیابی به جایگاهی برابر با مردان است.
