عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران - عکس از ایرنا

عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران – عکس از ایرنا

عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته ای ایران، و مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتگوهای غیر رسمی محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران و کاترین اشتون، در استانبول را طولانی ولی مفید خواندند.

دور بعدی مذاکرات ایران و ۱+۵ قرار است در ۲۶ خرداد (۱۶ ژوئن) برگزار شود.

عباس عراقچی گفته‌است که «رایزنی های طولانی ولی مفیدی برای بررسی راهکارهای مختلف پیشبرد مذاکرات صورت گرفت. مذاکرات دو روز اخیر به درک بهتر مسائل در خصوص گزینه ها و راهکارهای مختلف برای پیشرفت روند مذاکرات، کمک می کند.»

به گفته عراقچی «تا ۲۶ خرداد احتمالا یک جلسه کارشناسی دیگری در وین» برگزار می شود اما احتمال برگزاری جلسه های دیگر را ملزم به هماهنگی با دفتر اشتون دانست و تاکید کرد «سطح این مذاکرات مشخص نشده و تصمیمی در این زمینه گرفته نشده است.»

عراقچی در ارتباط با اختلاف احتمالی میان دو طرف گفتگو در استانبول گفت، در خلال این گفتگو ها «خیلی وارد جزئیات نشدیم؛» او «راهکارهای مختلف، چگونگی ادامه مدیریت و نحوه نزدیک کردن دیدگاه های دو طرف» را محور گفتگوهای استانبول خواند.

مایکل مان نیز در بیانیه ای مذاکرات طرفین را «مفید و بسیار طولانی» برای پیشبرد مذاکرات در مورد برنامه هسته ای ایران خواند.

مایکل مان ‌سخنگوی کاترین اشتون در این باره طی بیانیه ای اعلام کرد وزیر امور خارجه ایران و رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در استانبول‌ «گفتگوهای طولانی و مفیدی» داشتند. وی افزود دو طرف مذاکره کننده پیشنهاد کردند جلسه ای کارشناسی «به زودی» برگزار شود ولی دیگر نشست های سیاسی «هر زمان که لازم باشد» ادامه خواهد یافت.

مان افزود: « به عنوان بخشی از روند جاری، دو طرف راه حل های گوناگون را بررسی کردند. نشست بعدی ایران و کشورهای گروه پنج به علاوه یک از ۱۶ تا ۲۰ ژوئن ( برابر با ۲۶ تا۳۰ خرداد) در وین برگزار می شود.»

دکتر هرمیداس باوند، استاد دانشگاه و تحلیل گر حوزه بین الملل درباره این نشست فوق العاده به شرق پارسی گفت: «طی وقفه ای و آنچه که عده ای صحبت از شکست مذاکرات می کردند ادامه گفت و گوها با حضور خانم اشتون در استانبول برگزار شد. اگرچه هنوز جزییات این مذاکرات آشکار نشده اما با دو محور سیاسی و فنی ادامه داشت. خوشبختانه گزارشهای اخیر آژانس هم فرصت خوبی برای ایران آماده کرد و این نشان از حسن نیت ایران است.»

وی در ادامه افزود: «مذاکرات در حدود مسائل سیاسی و فنی هم ادامه دارد و تا قبل از دور بعدی مذاکرات که در ۲۰ جولای خواهد بود زمینه هایی برای توافق و نوشتن متن نهایی آماده می شود. ایران انعطاف بهتری از خودش نشان داده و از سوی دیگر غرب و آمریکا هم سعی کرده که وضعیت منطقه را به خوبی مشاهده کنند و با دقت بیشتری حرکت کنند تا مذاکرات به بن بست نرسد لذا مذاکراتی که با آغاز منطقی شروع شد به شکل منطقی هم ادامه می یابد. بنابراین باید منتظر نتیجه مذاکرات استانبول باشیم؛ در صورتی که اطلاعاتی از آن به بیرون اعلام شد بتوانیم تحلیلهای دقیقتری نسبت به آینده مذاکرات داشته باشیم.»

باوند افزود: «اخیرا هم که روزنامه وال استریت ژورنال نوشته که دولت اوباما برای دستیابی به توافق با ایران از کانال مذاکرات محرمانه استفاده خواهد کرد، باید گفت که این کار اشکالی ندارد و قبلا هم توسط چین و آمریکا صورت گرفته بود. در مورد پرونده هسته ‌ای ایران طرف مهم و تاثیرگذار فعلا آمریکا است و در نتیجه اروپایی‌ها تا حدی همراه و همسو با نظر آمریکا پیش خواهند رفت. لذا قبلا که هم که ایران با سه کشور مذاکره داشت و در نهایت نتیجه ای حاصل نشد نشان از این است که نهایتا مذاکرات آشکار یا محرمانه باید به نتیجه ای برسد. به هر حال هدف نهایی در این مذاکرات این است که مشکلات موجود حل شود و هر دو طرف در تلاشند برای بهبود روابط جدای از مذاکرات ایران با تیم ۱+۵ سعی کنند.»

دیدار غیررسمی ظریف و اشتون در استانبول، نشست “فوق‌العاده‌ای” است که در دور قبلی مذاکرات ایران و شش قدرت جهانی در ۲۳ اردیبهشت در وین، درباره آن تصمیم‌گیری شده بود.

محمدجواد ظریف در بدو ورود به استانبول اعلام کرده بود که «در نشست با خانم اشتون فقط معاونان حضور دارند و این نشست جزیی از نشست ۱+۵ نیست.»
به‌طور همزمان، روز سه شنبه مذاکرات کارشناسی میان حمید بعیدی‌نژاد مدیرکل سیاسی وزارت خارجه و استفان کلمنت دستیار ارشد کاترین اشتون نیز در استانبول برگزار شد.

این دیدار کمتر از دو هفته پس از پایان دور چهارم مذاکرات جامع اتمی ایران و گروه ۱+۵ انجام می شود که طی آن دو طرف اعلام کردند «بدون پیشرفت محسوس» به پایان رسید. با توجه به اعلام خبرگزاری های داخلی ایران دیدار دو روزه غیر رسمی آقای ظریف و خانم اشتون تبادل نظر درباره گام نهایی توافقنامه ژنو و گفت و گو درباره نحوه پیشرفت مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ است.

بر اساس توافق ژنو، ایران و گروه ۱+۵ ظرف شش ماه پس از آغاز اجرای توافق باید برای حل و فصل نهایی و جامع پرونده اتمی ایران به توافق برسند. این مهلت اوایل تابستان سال جاری به پایان می رسد. به نظر می رسد این دیدار که از پیش برنامه ریزی نشده بوده است، گام و تلاشی برای رسیدن به توافق نهایی خواهد بود.