واکنش‌های متفاوت شنوندگان… نبود نهادهای تخصصی بزرگترین معضل به‌شمار می‌آید
الرقه (سوریه): کمال شیخو
مدیر اجرایی «سوری‌های طرفدار حقیقت و عدالت» نگران این مسئله است که قضیه تعامل با عناصر سوری داعش، در یک شرایط نامساعد صورت گیرد و به عوامل تأثیرگذار دیگر توجه نشود
سازمان داعش با از دست دادن شهر الرقه یکی از بزرگترین شکست‌های خود را تجربه کرده، و این شهر با آزاد سازی الرقه توسط نیروهای سوری و پشتیبانی آمریکا بعد از چهار ماه درگیری، مظهر پیروزی مردم بود که توانستند از نیروهای داعش آزاد گردنند. پس از این مسئله یکی از قضایای مهم نحوه برخورد با آن دسته از نیروهای داعش پیش آمد که دستگیرشده بودند و البته هنوز اثبات نشده که در جرایم داعش دست داشته‌اند.
برخی از این نیروها که در کشتار مردم مشارکت نداشتند پس از وساطت قبایل شهر الرقه آزاد شدند و همین مسئله موجب بروز مناقشه‌هایی دربارهٔ این مسئله شده‌است.
این قضیه در یکی از برنامه‌های رادیویی که از شهر الرقه پخش می‌شود مورد بحث واقع شد و خلاصه آن به شرح زیر می‌آید:
«صبح به خیر و امید شنوندگان عزیز رادیو امید اف ام. موضوع برنامه امروز ما مسئله بازیابی سربازان سوری داعش در جامعه سوریه است. اگر در این رابطه نظری دارید ما را در جریان بگذارید». پس از اینکه جلنار سعید این مقدمه را گفت واکنش‌های متفاوتی از سوی شنوندگان روانه رادیو شد:
نظرات شنوندگان بسیار باهم متفاوت بود و گفتگو دربارهٔ این مسئله بسیار گرم بود. بعضی بر ضد این مسئله نظر می‌دادند و به شدت مخالف آن بودند، و برخی دیگر بر ضرورت مبارزه با اندیشه‌های داعش سخن می‌گفتند و تا حدودی با اصل بازیابی سربازان سوری داعش موافق بودند.
«صبحی»، یکی از شنوندگان را نظر این بود که هر گونه رواداری با سربازان داعش، که به هر حال در ادامه سیطره سه ساله آن بر شهر الرقه سهیم بودند، و در نتیجه به‌طور غیر مستقیم در کشتارها مشارکت داشتند را رد کرده، و ضرورت سپردن آنها به دادگاه‌های مختلف را برای رسیدن به جریان آنان گوشزد کرد.
این نظر از سوی شنونده دیگری به نام محمود تأیید شد، و او بر ضرورت مجازات هر کسی تأکید گذاشت که سلاح به دست گرفته بود.
اما ریهام که برادر او توسط یکی از تک تیراندازان داعش کشته شده بود، نظر متفاوتی داشت، و بر ضرورت اعاده این سربازان، به شرط اینکه دستان آنان به خون آلوده نشده، تأکید کرد. او می‌گوید که من در طول سه سال سیطره داعش در شهر بودم، و از شهر اصلاً خارج نشدم. در این سه سال مشاهده می‌کردم که چگونه همه فرصت‌های شغلی از بین رفتند، و هیچ منبع درآمدی برای مردم باقی نماند، و برخی‌ها از سر فقر و نداری مجبور به پیوستن به داعش شدند، تا زندگی خود را تأمین نمایند.
جلنارِ گوینده نیز در این میان مشارکت کرده و اضافه کرد که هر گونه بازیابی این سربازان باید مشروط به عدم ارتکاب جرایم باشد، و این مسئله باید مطابق با عرف و قوانین هر شهر و جامعه ای صورت گیرد.
علی عثمان یکی دیگر از همکاران رادیو امید اف ام نیز، که اهل شهر البوکمال است، گفته‌های خود را از سیطره داعش بر شهر البوکمال روایت می‌کند. او می‌گوید: که در یکی از روزهایی که تحت سیطره داعش به سلمانی می‌رفت، تا ریش خود را اصلاح کند، بازداشت شده و قاضی پس از ۳ روز بازداشت حکم به ضرب شلاق او می‌کند. او از سوی دیگر بیان می‌کند که یکی از دلایل پیوستن جوانان به سازمان داعش تأثیر تبلیغات رسانه ای آن بود، که با کیفیت فراوان و به صوت مجانی در اختیار مردم قرار می‌گرفت، و از پیروزی‌های دروغین آن گزارش ارایه می‌داد.
در این میان نکته جالب آن بود که یکی از سربازان قدیم داعش، که اینک آزاد شده، وارد بحث شد و از تجربه خود گفته‌هایی کرد: او بیان داشت که بسیاری از کسانی که مانند او بودند، بخاطر شرایط فقر و اوضاع نابه سامان مالی به داعش پیوستند، و از هر گونه اقدام خشونت‌آمیز، مانند کشتار یا ضرب و شتم پرهیز می‌کردند؛ و اینک او و امثال آن منتظر این هستند که به دلیل بی گناه بودنشان، جامعه سوری آنها را ببخشد، و بار دیگر آنها را به عنوان فردی از جامعه سوری بپذیرند.
به هر حال رادیو امید اف ام در تلاش است تا موضوعات حساس جامعه سوری را دنبال کند، و با طرح آنها در منظر افکار عمومی، رای همگان را بشنود، و گامی برای پیشبرد اهداف بازسازی جامعه سوریه بردارد. انجام روند بازیابی سربازان بی گناه داعش البته نیازمند نهادهای متخصص و نظریات کارساز و روندی زمانبر است.
