درعا (جنوب سوریه): ریاض الزین

شعار سرنگونی رژیم سوریه، هشت سال پیش برای نخستین بار بر روی دیوارهای مدرسه الاربعین یا به قول عده ای «مدرسه انقلاب» در اواخر فوریه ۲۰۱۱ نقش بست.
شعارهایی مثل « دکتر، نوبت تو هم رسید» و «مردم خواهان سرنگونی رژیم هستند» و «اسد باید سرنگون شود» که با رنگ قرمز نوشته شدند در آن زمان در جامعه سوریه تابو بودند.
همه اطیاف جامعه سوریه در آن زمان تحولات بهار عرب را دنبال می کردند و گروهی از دانش آموزان به دنبال شعارنویسی بر روی دیوارهای مدرسه برای بیان دیدگاه خود بودند اما آنها از عاقبت کارشان خبر نداشتند. دلیلش هم این است که هنوز خیلی جوان و بچه سال بودند و با دستگاه خشن دیپلماسی و اطلاعاتی کشورشان چندان سر وکار نداشتند. اثر شعارهای ضد حکومتی در سوریه همچنان روی دیوارها باقی است. واژه ها و عبارت های فراوان دیگری هم هنوز روی دیوارهای شهر درعا البلد نقش بسته که بیانگر دوره های گوناگون انقلاب سوریه است؛ یعنی از جمله ها و واژه های انتقادی به جامعه بین الملل گرفته تا نام دانش آموزانی که جرقه انقلاب سوریه را زدند و نام قربانیان آن دیار و شعارهایی در محکومیت دخالت ایران در سوریه و نام نبردهای پیشین مخالفان در شهر درعا البلد .
نیروهای حکومتی سوریه به تازگی و همزمان با توافق بین گروه های اپوزیسیون و روسیه کنترل شهر درعا البلد را در اختیار گرفتند. مدرسه الاربعین هم در آنجا قرار دارد. حالا، فعالیت نهادهای حکومتی در این منطقه از سر گرفته شد. استاندار درعا محمد الهنوس، چندی پیش از مدرسه الاربعین بازدید کرد. دیوارنوشته های ضد حکومتی و حامی انقلاب در مدرسه هنوز پاک نشده اند. استاندار هم با دیدن این شعارها دستور داد تا دیوارهای مدرسه پسرانه الاربعین را دوباره رنگ آمیزی کنند و همه شعارها پاک شوند. او حکم بازسازی مدرسه را هم ابلاغ کرد.

یکی از ساکنان شهر درعا البلد گفت «باید خدمات اساسی مثل نانوایی و درمانگاه و جاده سازی و بازسازی مدارس و زیر ساخت ها در دستور کارشان قرار بگیرد. این منطقه هنوز از چنین امکاناتی برخوردار نیست. باید از رویکرد سرکوب و ارعاب دست بردارند و مردم را با عدم ارائه خدمات معیشتی مجازات نکنند. باید صلح و حق شهروندی را تقویت کنند و از شیوه های پیشین در مناطق خارج از کنترل حکومت سوریه در درعا خودداری کنند.»

شهروند دیگری در منطقه درعا البلد خاطرات خود را درباره رویدادهایی که فردای شعارنویسی روی دیوار مدرسه الاربعین در فوریه ۲۰۱۱ اتفاق افتاد بازگو می کند و می گوید «اولین نشانه های سرکوب جنبش تحول خواه در سوریه از اینجا شروع شد. دانش آموزان در آن روز که به مدرسه رفتند با شمار فراوانی از ماموران امنیتی و اطلاعاتی و پلیس روبرو شدند. کارگران شعارهای دیوار را با رنگ می پوشاندند. نخستین شعارهای انقلاب سوریه و سرنگونی رژیم روی همین دیوارها نوشته شدند. ماموران پلیس به دستور دستگاه های امنیتی جلوی درب مدرسه مستقر شدند و مدرسه زیر نظر گرفته شد.»
دستگاه امنیتی از مدیر مدرسه الاربعین خواست تا نوشته ای با دست خط همه دانش آموزان مدرسه به سازمان اطلاعات ارسال شود. دستگاه امنیتی هم با بررسی این نوشته ها و دست خط دانش آموزان ۱۲ دانش آموز کلاس هفتم را به دلیل نخستین شعارنویسی روی دیوار مدرسه بازداشت کردند. ماموران امنیتی، سحرگاه در جریان حمله به خانه های دانش آموزان آنها را دستگیر کردند. رویدادهای فراوانی دیگری بعد از آن روز به وقوع پیوست تا دست آخر، در ۱۸ مارس ۲۰۱۱ مردم شهر درعا برای نخستین بار با شعار آزادی به خیابان ها ریختند. این راهپیمایی بعد از نماز جمعه از میدان مسجد العمری و در اعتراض به بازداشت ۱۲ دانش آموز مدرسه ای و خودداری حکومت از آزادکردن آنان و توهین به خانواده بازداشتی ها در جریان بازدید از محل بازداشت فرزندانشان آغاز شد.
گروه های اپوزیسیون در سال های گذشته کنترل درعا البلد را دراختیار گرفتند اما حال و روز مدرسه الاربعین تغییر نکرد و همچنان از خدمات و امکانات عمومی محروم است. دانش آموزان از کلاس ششم ابتدایی تا سوم دبیرستان در این مدرسه در سال های گذشته مشغول تحصیل بودند. اما شمار دانش آموزان به دلیل حمله هوایی و نبرد در این شهر کاهش چشمگیری یافت. بیشتر خانواده ها از درعا البلد به سمت حومه شهر کوچ کرده اند. درعا البلد یکی از مهم ترین جبهه های درگیری در جنوب سوریه است. حالا، مدرسه پسرانه الاربعین به نماد بارز انقلاب سوریه تبدیل شده، چه اینکه نخستین شعارهای ضد حکومتی بر دیوارهای این مدرسه نوشته شد.