این اولین گفتار در سال جدید است. طبق عادت هرساله و با آغاز سال جدید همه شروع می‌کنند به تحلیل و نوشتن سناریوهای مختلف دربارهٔ قمیت نفت و قواعد عرضه و تقاضا در بازار.
هر سال از نگرانی‌ها و خطرات سخن می‌گوییم که به نظر می‌رسد در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۸ رو به افزایش گذاشتند. آنچه که متأسفانه درابتدا با قدرت در روند تصحیح افتاد و-در کنار برخی عوامل روانی- منجر به افزایش برنت به بالاترین سطح در چهار سال اخیر شد به گونه‌ای که در ماه اکتبر به ۸۵ دلار رسید، رو به کاهش نهاد و به بدترین سطح خود رسید و در طی تنها دو ماه قیمت‌ها ۳۰ دلار کاهش یافتند.
در مقایسه با آنچه اتفاق افتاد آیا در سال ۲۰۱۹ شاهد امواج قوی دیگری خواهیم بود یا قیمت‌ها پس از اعلام توافق سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) و متحدان ده‌گانه آن مبنی برکاهش تولید نفت خود به میزان۱٫۲ میلیون بشکه در روز از ابتدای اولین روز از سال ۲۰۱۹ آرامش خواهند یافت؟
وقت آن رسیده که گوی بلورین جادویی را کنار بگذاریم و منطقی فکر کنیم؛ چه اتفاقی برای بازارهای نفتی می‌افتد و مخاطرات و تهدیدها کدامند؟
در حقیقت قواعد آنچنانکه معامله‌گران و بازرگانان و تحلیل‌گران می‌پندارند بد نیستند. دو سال پیش با کثرت انباشت در ذخیره کشورهای صنعتی عضو سازمان همکاری و توسعه
(oecd) با حجم ۳۶۰ میلیون بشکه بیشتر از حد متوسط پنج سال روبه روشدیم. اما امسال با افزایش ذخیره‌ای روبه رو هستیم که از ده در صد این عدد تجاوز نمی‌کند. این انباشت را می‌توان در زمان مشخصی مستهلک کرد، اگر اعضای «اوپک+» کاملاً به توافق خود پایبند بمانند.
با توجه به اینکه قیمت نفت در مقایسه با مدت زمان طولانی در سال گذشته، درحد پایینی قرار دارد، تقاضا برای نفت در این سال به شکل منطقی رشد خواهد کرد به خصوص در شش‌ماهه اول سال.
به همین دلیل نگران خطرات مربوط به قواعد نیستم چرا که آنها تاکنون تحت کنترل بوده‌اند به جز یکی از آنها و آن هم کاهش بیش از نیاز تولید «اوپک+» که کشورهایی همچون ایران، ونزوئلا، لیبی و نیجریه در صادرات و تولید به آن دست پیدا می‌کنند.
آنچه مایه نگرانی است، خطراتی است که از سوی ایالات متحده می‌آیند به خصوص خطرات سیاسی که در فعالیت مجلس سنای آمریکا نمود پیدا می‌کند برای تحمیل قانون «نوپک». تصمیمی (در صورت موافقت و اجرای آن) این حق را به آمریکا می‌دهد که با کشورهای تولیدکننده نفتی دارای فعالیت انحصاری یا کنترل قیمت‌ها، برخورد کند.
آنچه در پیرامون این قانون مرا بسیار نگران ساخت، سخنان وزیر انرژی روسیه الکساندر نوواک در پایان سال گذشته بود. به نظر او با توجه به وجود موانع بروکراتیک و مخاطرات مربوط به تعمیم قانون «نوپک» و اجرای آن بر اوپک است، امکانی برای رسیدن به توافق طولانی مدت بین روسیه و اوپک وجود ندارد.
این گفتار نشانه خوبی نیست حتی اگر مقامات بلندپایه اوپک از شنیدن این سخنان شگفت زده نشوند چرا که مدتی است موضع روسیه علیرغم سخنان مثبت و دلگرم کننده مسکو در برابر بستن قرارداد طولانی مدت، خیلی شفاف نبوده‌است.
هنوز هم نمی‌دانیم چه در سر رئیس‌جمهوری آمریکا دونالد ترامپ می‌گذرد و چه خواب‌هایی برای اوپک دیده‌است. از طرفی بر تحریم‌های نفتی ایران می‌افزاید که موجب کاهش فراوان تولید نفتش شده و از طرفی دیگر با اعمال قانون «نوپک» موافقت می‌کند که پیش از او سلفش جورج بوش پسر در سال ۲۰۰۷ آن را متوقف ساخت وقتی اعضای مجلس سنا تلاش کردند آن را تحمیل کنند.
در هرحال ترامپ بر نگرانی‌های بازار خواهد افزود که کم‌کم شروع کردند به توئیت‌های او دربارهٔ قیمت نفت و اوپک بیشتر از سخنان وزرای نفت اوپک واکنش نشان می‌دهند. در چنین اوقاتی همه به دنبال نشانه‌هایی می‌گردند که جهت‌گیری‌ها و خطوط سیاست عمومی را به آنها نشان دهد.
عجیب اینکه بانک‌های بزرگی همچون شرکت خدمات مالی «جی پی مورگان» هیچ نگرانی و خطری در افزایش نفت آمریکا نمی‌بینند. دیوید لاپویتز، معاون این بانک در بخش استراتژی‌های بازار بین‌المللی چندی پیش به خبرگزاری بلومبرگ گفته که تولیدکنندگان نفت صخره‌ای آمریکا حالا در تولید نفت مسئولیت بیشتری یافته‌اند به گونه‌ای که دیگر توسعه تولید و پرکردن بازار نفت روش‌شان نیست و دنبال سودهای بهتر و انضباط مالی می‌گردند.
«جی پی مورگان» در اواخر سال ۲۰۱۸ پیش‌بینی‌هایش را تغییر داد، با این پیش‌بینی که در سال ۲۰۱۹ متوسط قیمت نفت برنت به ۷۳ دلار در هر بشکه می‌رسد به جای پیش‌بینی قبلی ۸۳٫۵ دلار. دلیل این تغییر، افزایش پیش‌بینی شده تولید خارج از اوپک و نگرانی از کاهش تقاضای نفت است.
اما کسی نمی‌تواند منکر این بشود که تولید آمریکا در اندک ماه‌های گذشته به شکل وسیعی افزایش یافته و در ماه اکتبر به میزان ۱۱٫۵ میلیون بشکه در روز رسید. این میزان تولید بسیار زیاد است و انتظار می‌رود به ۱۰٫۹ میلیون بشکه در روز برسد که نسبت به سال ۲۰۱۷ حدود ۱۶ درصد افزایش نشان می‌دهد. پیش‌بینی می‌شود، این روند افزایش در سال ۲۰۱۹ (با وجود ۸۵۰۰ حلقه چاه که حفاری شده و هنوز به بهره‌برداری نرسیده…) به سقف ۱۲٫۱ بشکه در روز برسد…
با این حساب سال ۲۰۱۹ برای بازارهای نفت چه خوابی دیده؟ برای فهمیدن این مسئله باید بیشتر دنبال سخنان سیاست‌مداران بود نه گفته‌های تولیدکنندگان و وزرای نفت.
مطالب جدید
