رییس جمهور احمدی نژاد (راست) اسفندیار رحیم مشائی مشاور رئیس جمهور
بسیار اتفاق می افتد که برای تبیین مباحث سیاسی از عبارتها یا موضوعات غیر سیاسی بهره گرفته می شود یا ابزارها و شیوه های غیرسیاسی، برای پیشبرد اهداف سیاسی مورد استفاده قرار می گیرد. این رویکرد نه امری جدید است و نه اختصاص به حوزه جغرافیایی خاص دارد، ضمن اینکه این روزها به یمن انقلاب تکنولوژیک و توسعه شبکه های اجتماعی و کانالهای مختلف تلویزیونی ماهواره ای و… در اندک زمانی ملتها در جوامع مختلف زبان مشترک می یابند و شعارها، شیوه ها و رویکردهای مشابهی را نسبت به واقعیات پیرامون خود نشان می دهند.
ازجمله واژگانی که مدتی است وارد فضای سیاسی ایران شده و سوای جایگاه غیرسیاسی آن، در حال و هوای امروز ایران که در آستانه نوروز و فصل بهار قرار گرفته ایم و طبیعیست که همه حرفها شکل و شمایلی بهاری و متاثر از نوروز پیدا کند، حساسیت‌های زایدالوصفی را برانگیخته ، “بهار”، شعارهای پیرامونی آن و توصیف شخصیت های سیاسی با صفت بهار و بهاری است.
اولین بهار در محمع عمومی
پنج ماه پیش ( ۵ مهر ۱۳۹۱) در جریان سخنرانی احمدی نژاد در مجمع عمومی سازمان ملل که معمولا روسای کشورها برای کلمه کلمه سخنان خود در آن مکان، مدتها می اندیشند و با مشاورین و صاحب نظران مشورت می کنند تا آخرین مواضع کشور خود را در زمانی محدود بیان کنند، نه فقط بسیاری از نکات که انتظار می رفت از سوی رییس دولت ایران بیان شود، گفته نشد، بلکه در در پایان سخنرانی پس از اشاره به ظهور منجی ای که می آید و «… در تن سرد و یخ زده جهان شور خواهد ریخت. او بهار را به جان آدمیت و جهان بشریت هدیه خواهد کرد. او خود بهار است و با آمدنش به زمستانِ وجودِ بشرِ در زنجیر جهل، فقر و جنگ پایان می‌بخشد و فصل شکفتن و شکوه انسان را فریاد می زند….اکنون می‌توان رایحه خوش و نسیم روح انگیز بهار انسانها را حس کرد. بهاری که در آغاز آن هستیم اختصاص به نژاد، قوم، ملت و منطقه خاصی ندارد و به زودی همه سرزمین‌ها را در آسیا، اروپا، افریقا و امریکا فرا خواهد گرفت. او بهار همه عدالت‌طلبان، آزادیخواهان و پیروان انبیاء الهی است. او بهار انسان است و خرمی دوران.» وی در پایان سخنانش سه مرتبه شعار “زنده باد بهار” سرداد.
هرچند آن شعار در آن مقطع حیرت مستمعین داخلی و خارجی را برانگیخت، ولی کسی نسبت به این شعار حساسیت خاصی نشان نداد و آن را نیز به حساب سایر اظهارات احمدی‌نژاد گذاشتند که در یک مرکز جهانی به وعظ پیرامون مباحث اخلاقی مذهبی و آینده بشریت پرداخته است. تلقی شنوندگان از اظهارات رییس دولت به روشنی به ظهور، رفع ظلم و برپایی قسط و عدل برمی گشت.
احمدی‌نژاد در پایان مراسم سالگرد پیروزی انقلاب در میدان آزادی مجددا سه بار عبارت «زنده باد بهار» را تکرار کرد و البته پس از آن نیز این شعار هم از سوی احمدی نژاد، هم از طرف مشایی و هم طرفداران آنها در موقعیتهای مختلف از فضای مجازی گرفته تا سخنرانیهای عمومی در حمایت از آنها یا مخالفت با رقبا (لاریجانی) بیان شد.
جوانه‌های مرد بهاری
امروز استعمال این واژه و شعارهای پیرامونی آن، حیرت چندانی برنمی انگیزد، ولی استمرار در بیان این شعار در موقعیت های مختلف موجب حساسیت، اعتراض، شک و تردید زیادی نسبت به گوینده و سوژه ای که این شعارها حول وی می گردد، شده است. مردی که تا قبل از سفر ماه گذشته احمدی نژاد به مصر، طی سالهای اخیر بیشتر ناگزیر از حاشیه گزینی و حضور پشت پرده بود، در قاهره از شخصیت‌های فعال هیات همراه ایرانی شد که در اکثر برنامه‌ها، احمدی نژاد را همراهی می‌کرد و خودش در این سفر برخلاف چند سفر قبلی سعی می کرد، حضور پررنگ‌تری در رسانه‌ها در راستای بیان اهمیت سفر رییس دولت داشته باشد و پس از بازگشت از مصر، با حضور در حمع صدنفره طرفدارانش در فرودگاه که شعار “زنده باد بهار” و “تو به ما جرات توفان دادی” نیز از شعارهای آنان بود، و ایراد سخنرانی «برای چه آمده‌اید؟ من که کسی نیستم که به عشق من آمده باشید…!» در کسوت یک نامزد انتخاباتی از پرده برون آمد و سیاست گام به گام رونمایی از این مرد بهاری توسط احمدی نژاد و تیم همراه شروع شد و در آخرین پرده این نمایش، برای جا انداختن کاندیداتوری مشایی، نشان دولتی درجه یک فرهنگ و هنر به او داده شد.
در جدیدترین سخنرانی جهت دار با رویکرد بهاری احمدی نژاد که بیشتر به سخنرانی انتخاباتی طرفدار یک کاندیدای ریاست جمهوری شباهت داشت، پس از ذکر اوصاف اغراق آمیز فراوان از مشایی به عنوان «مدیری با تدبیر، مسلط، مرد اخلاق، هنر و عشق، صاحب اندیشه و نظریه در زمینه های گوناگون به ویژه در خصوص مسائل بنیادین و اساسی جهان و انسان، رابطه انسان با خدا و مدیریت جهانی، صاحب ایمانی به استواری دماوند، الوند، دنا و سبلان، دلی همچون آینه پاک و زلال و قلبی مهربان و عاشق همه انسان ها» در ادامه سخنانش با بیان اینکه «خدا انسان را خلق کرده تا بهاری زندگی کند و بیندیشد و او را برای زندگی در زمستان نیافریده است …بهار انسان زمانی خواهد بود که در آن دوران، خبری از غم، غصه، تبعیض، ظلم و تحقیر انسانی نباشد و انسان در جایگاه حقیقی خود قرار گیرد»، ادامه داد: «ملت قدر فرزندان خود را می شناسد و شناخته است. می توانم در یک جمله خلاصه کنم که مهندس مشایی مردی بهاری، بهاری و بهاری است.» و آنگاه به نمایندگی از ملت ایران از مهندس مشایی قدردانی کرد و به او مدالی که برای اعطای آن “از وی اجازه گرفته” را هدیه کرد.
احمدی‌نژاد در دیدار دیروز جهارشنبه بیست و سوم اسفند با کشتی گیران هم باز تاکیدکرد “بهار” می‌آید و غصه‌ها می‌رود.
احمدی نژاد پیش ازین در ۱۱ آذر ۱۳۹۱ در متنی طولانی و نوشته ای غیر مرسوم در عرف سیاسی، در حکم ریاست مشایی بر دبیرخانه جنبش عدم تعهد نیز از وی با ویژگیها، صفات و عناوین خاصی( انسانی موحد، مؤمن، پاک، صبور و دارای قلب و اندیشه‌ای زلال، عاشق و دلبسته به ارزشهای الهی و آحاد مردم جهان و عمیقاً عارف و متعهد به آرمان مهدوی، حاکمیت جهانی توحید، عدالت، عشق و آزادی و مدیریت مشترک ملتها و فردی شایسته، مدیر، مدبر و امین و از جهات گوناگون توانمند، باهمت، ژرف‌اندیش، جامع‌نگر و باسعه صدر ستودنی) یاد کرده بود. و در پایان “از همه دلدادگان و منتظران بهار جهانی و الهی انسانها دعوت کرده بود تا مشایی را در این مأموریت خطیر یاری دهند”.
البته در این نمایش انتخاباتی بهاری، مشایی نیز ایفاگر نقش مکمل است و طی سخنانی با تاکید و تکرار چندین و چندباره بهار، در مراسم کاشت نهال صلح و دوستی و افتتاح بوستان غیرمتعهدها با حضور احمدی نژاد،با اشاره به اینکه «در اندیشه‌های دینی، اسلامی شیعی وقتی سخن از امام زمان(عج) می‌گوییم با تعابیر مختلف از آن یاد می‌شود. زیباترین تعبیری که از آن انسان شریف یاد شده است، بهار انسانها است و ما می‌گوییم سلام بر تو ای بهار انسانها، سلام بر تو ای خرمی زمان‌ها،» ناگهان تغییر مسیر داده با بیان اینکه «بهار به ما درس آفریدن می‌دهد و در بهار ما شاهد رویش هستیم،» می گوید: «در جهان آنچه اصل است رویش است؛ اگرچه ریزشی وجود دارد، رویش مجدد به ریزش پیش از خود نیاز دارد.» به عبارتی سه رویکرد متفاوت به بهار در همین چند جمله دیده می شود که البته نکته اصلی همان بخص رویش و ریزش است.
وباز سخنان مشایی با شعار زنده باد بهار به پایان می رسد. پیش ازین، سایت شبکه ایران، وابسته به روزنامه رسمی دولت، از قول اسفندیار رحیم مشایی در توضیح شعار زنده باد بهار نوشته بود که: «ما یک بهار داریم که آن هم امام عصر است که انشاالله به زودی می آید.»
زنده باد بهار یعنی چه؟
با توجه به آنچه گفته شد، می توان یافته های زیر را مورد توجه قرار داد:
اول: با توجه به خستگی و دلزدگی مردم از شعارهای تکراری سیاسی، این بار طیف احمدی نژاد-مشایی بدنبال شعاری جذاب رفته اند که با هر سلیقه ای سازگارست. همان سیاست تغییر و تحول با لعابی جدید.
دوم: با توجه به رویکرد مهدویت گرایانه این طیف، یک معنای این شعار می تواند به معنای تحقق ظهور حضرت حجت(عج) باشد. البته مقصود این جریان در استفاده از این شعار «بهار حکومت مهدوی» است و می‌خواهند بگویند ما(احمدی نژاد-مشایی) شما را به حکومت مهدوی رهنمون می‌کنیم .
سوم: تلقی کاملا انتخاباتی ازین شعار برای انتخابات ریاست جمهوری آینده و توصیف کاندیدای مورد نظر با صفت بهاری که همچون بهار زندگی و حیات با خود می آورد.
چهارم: با توجه به تحولات دو سال گذشته منطقه که در عرف سیاسی یکی از تعابیری که برای آنها به کار رفته شد، بهارعربی بود، از احمدی نژاد بعید نیست برای جلب توجه بیشتر داخلی، منطقه ای شعار بهار را برای بقدرت رساندن یار بیست و هشت ساله اش جهت “رویش”دوباره انتخاب کرده باشد. البته اظهارات و اقدامات دوران دوم ریاست جمهوری احمدی نژاد بویژه یکسال اخیر و شکاف هایی که روز بروز توسعه می یابد، نشانه مهمی بر این مدعاست که احمدی نژاد در تلاش است خودش را در قامت هدایت و رهبری بهار ایرانی ببینید.
به نظر می آید هر چهار گزینه فوق بحش هایی از پازل بهار احمدی نژاد- مشایی برای جذب بخش هایی از جامعه بحران زده ایران است. شعاری که البته به تعبیر مشایی در روز درختکاری ریزش هایی هم دربر دارد.
حال باید منتظر ماند و دید در ماههای باقیمانده به انتخابات ریاست جمهوری آینده ایران، بهار ادعایی احمدی نژاد-مشایی تا کجا مجال پیشروی و رویش دارد؟
