از لحاظ نظامی و تسلیحاتی و نفوذ داخلی سود کرد… اما هاله مقاومت را از دست داد و معلولیت و ناتوانی دائمی، شانه‌هایش را سنگین کرد
بیروت: بولا اسطیح
هفت سال است که «حزب الله» به طور عملی وارد جنگ سوریه شده است، این جنگ پس از آغاز فعالیت حزب در سال ۱۹۸۲ یزرگترین چالش حزب الله به شمار می‌رود.
حال که جنگ آرام شده حزب به سوی کار سیاسی در لبنان گرویده و سعی دارد از آن برای آنچه که خود «پیروزی‌های میدانی» و محوری که در سوریه به آن گرایش دارد، استفاده کند و به همین دلیل به روند ارزیابی این تجربه از سوی رهبری حزب و ناظران نزدیک به آن می‌پردازیم.
اولین مسئله‌ای که در این زمینه مطرح می‌شود، تعداد عناصر حزب الله است که در این جنگ کشته شده‌اند.
«سازمان دیده‌بان حقوق بشر سوریه» در هفتمین سالگرد جنگ سوریه اعلام کرد: «در این جنگ ۱۲۲ هزار تن از عناصر نظام سوریه و نیروهای مسلح حامی آن از ملیت‌های سوری و غیر سوری کشته شدند که ۶۳ هزار و ۸۲۰ تن از آنان سربازان سوریه و هزار و ۶۳۰ تن از آنان از نیروهای حزب الله بودند».
بیروت: بولا اسطیح
در جریان بالا گرفتن جنگ در سوریه، به ویژه در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ شمار عناصر حزب الله در جنگ به ۵ هزار نفر رسید.
به گزارش خبرگزاری فرانسه عناصر حزب الله قبل از رفتن به میدان جنگ ابتدا در لبنان و سپس در ایران آموزش‌های نظامی می‌دیدند.
تعداد افراد حزب الله در سوریه اخیرا به دلیل کاهش درگیری‌ها کمتر شده است. رامی عبدالرحمن مدیر «سازمان دیده بان بشر»در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت: «آنها در حال حاضر عمدتا در حومه دیر الزور، البوکمال، القصیر، حومه دمشق، صحرای سوریه، حلب و فرودگاه القامشلی متمرکز شده‌اند».
حزب الله تعیین تاریخ برای خروج از سوریه را رد کرده و دبیرکل حزب الله در تابستان سال گذشته این امر را منوط به درخواست رئیس و مقامات سوریه دانست.
این در حالی است که روزنامه «ولت» آلمان در گزارشی نوشت: «مأموریت حزب الله در سوریه به پایان رسیده و این حزب پس از کشته شدن تعداد زیادی از عناصر خود در جنگ فقط به نقش مشورتی ادامه خواهد داد».
بخش خاورمیانه مرکز «کارنگی» در مطالعه‌ای که در سپتامبر ۲۰۱۸ منتشر کرد، نوشت: «حزب الله به سرعت گزینه نظامی را در سوریه انتخاب نکرد و در ابتدا در سال ۲۰۱۲ با همکاری جنبش حماس فلسطین سعی داشتند توافقنامه‌ای برای تقسیم قدرت در این کشور منعقد کنند».
در این مطالعه آمده است: «این اولین بار نیست که نیروهای حزب الله در جنگی خارج از لبنان شرکت می‌کنند و در اوائل دهه ۹۰ بیش از ۱۰۰ تن از نیروهای حزب الله با ایران برای آموزش نظامی مسلمانان در بوسنی همکاری و مشارکت کردند».
هشام جابر رئیس «مرکز مطالعات استراتژیک الشرق الاوسط» گفت: «این امکان وجود نداشت که عناصر حزب الله در آموزش‌های نظامی حزب، تجربه جنگ میدانی در سوریه را کسب کنند».
ریاض قهوجی رئیس مرکز تحلیل نظامی خاورمیانه و خلیج- انیغما نیز گفت: «ایدئولوژی و تاکتیک دفاعی حزب الله پیش از این در چارچوب مقابله با اسرائیل و کمین و جنگ‌های چریکی بود، اما در جنگ سوریه تجربه قابل توجهی را در زمینه حمله و اشغال سرزمین‌ها کسب کرد، کما اینکه نیروهای جنگجوی آن نیز دو برابر شد».
از نظر سیاسی نیز بارزترین دستاوردهای مشارکت حزب الله در جنگ سوریه به اذعان حزب ممانعت از ورود «سازمان‌های تروریستی» به لبنان به‌ویژه پس از نبرد القصیر بود و حزب الله در کنار روسیه و ایران خود را یکی از عوامل حمایت از نظام سوریه و جلوگیری از فروپاشی آن می‌داند.
اما حزب الله در مقابل دستاوردهای به دست آمده، محبوبیت خود را در لبنان و در سطح عربی از دست داد، علاوه بر اینکه صدها تن از عناصر خود را از نیز دست داده است.
«مؤسسه واشنگتن در سیاست خاورمیانه» در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ منتشر کرد نوشت: «هنگامی که حزب الله دخالت خود در سوریه را آغاز کرد، اولویت‌ها، استراتژی‌ها و اظهارات خود را تغییر داد و بخش اعظم بودجه خود را به بخش نظامی اختصاص داد».
رامی عبد الرحمن مدیر «دیده‌بان» در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت: «حزب الله به دلیل حضور در جنگ سوریه محبوبیت خود در سوریه به‌ویژه بین اهل سنت و شیعه را از دست داد، چرا که در گذشته همه مردم سوریه هدف حزب الله را دفاع در مقابل اسرائیل می‌دانستند و نصر الله نیز پس از اینکه نمادی بزرگ قلمداد می‌شد، محبوبیت خود حتی در میان علویان سوریه را نیز از دست داد».
