مرز ترکیه و سوریه

مرز ترکیه و سوریه

هر چه تا کنون برای ما آشکار شده در عبارت «در اصل» خلاصه می شود. با این حال برای اولین بار است که در معادله درگیری های سوریه این تحول جنجالی رخ می دهد. ترکیه با ایالات متحده توافق کرد که نیروهای هوایی ترکیه از نیروهای مخالف سوریه در خاک این کشور حمایت کنند. وزیر خارجه ترکیه هنوز توضیح کافی درباره توافق با آمریکایی ها ارائه نداده است،
اما به نظر می رسد که دولت آنکارا مسؤلیت حمایت از مخالفان سوری ، که در خاک ترکیه آموزش دیده اند را به عهده گرفته است، و آن ها برای آزاد سازی مناطقی که سازمان داعش اشغال کرده است، از طریق مرزهای ترکیه ارسال خواهند شد و نیروی هوایی ترکیه پوشش هوایی را برای آنها فراهم کرده و شاید در نبردها از آن ها حمایت کند.

شاید بعضی ها این گونه برداشت کنند که هدف، رژیم بشار اسد و مناطق تحت کنترل او نیست، در حال حاضر این درست است. بعضی ها هم بر اساس تصور ذهنی که از مخالفان دارند و کار آن ها را تنها محدود به مبارزه بر ضد رژیم دمشق می دانند، از این امر مأیوس شوند. اما اگر این تحول جدید را در چارچوب واقعیت های سوریه آن طور که امروزه هست قرار دهیم، می بینیم که این امر به نفع مخالفان است. بدون چنین گامی، اشرار، مانند «داعش» و حزب الله، مخالفان سوری را خواهند بلعید. در حال حاضر کشور سوریه تحت سه قدرت اساسی که در حال نبرد با یکدیگر هستند قرار گرفته است، رژیم، مخالفان و گروههای تروریستی. و هر گروهی که یکی از گروههای رقیب را شکست دهد، پیروز شده است.

ولی چرا ترکیه با حمایت غرب، می خواهد «داعش» را هدف قرار دهد نه رژیم سوریه را؟ زیرا داعش گروه قوی تر است و سرعت انتشار و پیش روی آن بیشتر است، و مساحت بزرگتری از خاک سوریه را اشغال کرده است. علاوه بر این داعش به علت رعایت نکردن قوانین بین المللی و احترام نگذاشتن به مرزها خطرناک تر از دیگران است و ممکن است در آینده از مرزهای ترکیه عبور کند و امنیت آن را به خطر بیندازد. و صد البته داعش گروهی است که همه بر مبارزه با آن اتفاق نظر دارند؛ رژیم اسد، مخالفان، ترک ها، عرب ها و حتی غربی ها. همگی این ها تقریباٌ در مورد همه چیز اختلاف نظر دارند و بر تنها چیزی که توافق دارند مبارزه با گروههای تروریستی است.

در خاک ترکیه ارتشی از مخالفان سوری وجود دارد که تعداد آنها در حدود پانزده هزار نفر تخمین زده می شود و به تازگی آموزش دیده اند. البته هنوز از کارایی این ارتش در نبردها اطلاعی نداریم و نمی دانیم چگونه می خواهد با خطرناک ترین جنگجویان موجود در جهان مقابله کند. زیرا داعشی ها نشان داده اند که به علت ایمان داشتن به عقیده افراطی خود در نبرد تا مرگ، از قدرت بیشتری برای پیروزی برخوردارند.

آمادگی ترکیه برای تأیید نظامی مخالفان سوری و پوشش هوایی آنها در خاک سوریه، ما را در مقابل دو تحول مهم قرار می دهد. یکی این که مخالفان سوری بلأخره قادر خواهند بود مناطقی را تأسیس کنند که با محافظت ترکیه آن ها را تحت کنترل و اداره خود داشته باشند. و دیگر این که برای اولین بار از پرواز هواپیماهای اسد بر فراز این منطقه آزاد شده، که بارها با بشکه های مواد منفجره آن ها را بمباران کرده بود، جلوگیری خواهد شد . این تغییرات با آنچه در روزهای اندک گذشته نمایان شده بود مطابقت خواهد داشت، چرا که برخی منابع در روزهای گذشته گفتند که هواپیماهای رژیم با همکاری آمریکایی ها مواضع داعش در تدمر را بمباران کردند، که البته شاید در اینجا منظور از آن همکاری اطلاعاتی باشد.

صحنه عجیبی است؛ مشارکت دشمنان در یک جنگ و مبارزه مشابه در برابر یک دشمن. اما این امر می تواند راه را برای بعدها هموار کند، به طوری که یا می تواند یک طرح سیاسی باشد، که گزینه برتر آن ادغام مخالفان میانه رو سوری با رژیم سوریه بجز بشار اسد است، و یا تقسیم کشور بر طبق واقعیت جدیدی که هر گروه در آن قرار دارد. اما این دو امر به نتایج نبرد با داعش بستگی دارند که شکست آن هم کار آسانی نخواهد بود. زیرا شکست نیروهای نظامی در سوریه و عراق طی دو سال خونین گذشته دلیل قاطعی بر این مدعا است! این امر به حجم مداخله ترکیه نیز بستگی دارد که اهداف آن توسعه یافته و در آینده تعیین کننده خواهد بود. وزیر خارجه ترکیه از اینکه نیروهای مخالف سوری بدون پوشش هوایی به نبرد بروند اظهار نگرانی کرد، زیرا این کار باعث خواهد شد که آن ها از هوا با بشکه های مواد منفجره اسد کشته خواهند شد و در زمین هم با تفنگ های «داعش» هدف قرار خواهند گرفت. این امر کاملاً درست است، زیرا اینک دو سال است که داعش و رژیم سوریه بر هدف قرار دادن نیروهای ارتش آزاد و دیگر نیروهای میانه رو توافق کرده اند.