نمایی از فیلم سرزمین تلخ شیرین من

هشتمین دوره جشنواره فیلم های کردی در لندن برگزار شد. این جشنواره سعی دارد فیلم های مختلفی را از مناطق مختلف کردنشین گرد بیاورد و امسال عمدتا فیلم هایی از کردستان عراق، که این روزها فیلمسازی در آن رونق فراوان پیدا کرده، به نمایش گذاشت.

در جشنواره امسال که از پانزدهم تا بیست و چهارم نوامبر برگزار شد، ۱۲۱ فیلم شامل ۲۳ فیلم بلند، ۴۶ مستند و ۵۲ فیلم کوتاه به نمایش درآمد که در این جشنواره از لحاظ کمی یک رکورد به حساب می آید.

از میان فیلم های کوتاه، بیست فیلم در چهارمین دوره مسابقه یلمازگونی (که به نام فیلسماز شهیر ترک- سازنده فیلم هایی چون “راه”- نامگذاری شده) به نمایش در آمدند که در نهایت هیات داوران فیلم “ناشناس” ساخته صالح صالحی را به عنوان فیلم برگزیده انتخاب کردند.

جشنواره فیلم های کردی لندن بزرگ ترین جشنواره سینمایی فیلم های کردی است که بیشترین تعداد فیلم را از چهار گوشه کردستان گرد می آورد.

نمایی از فیلم پیش از بارش برف

فیلم های کردی نظیر “پیش از بارش بارف” ساخته هشام زمان و “سرزمین تلخ شیرین من” ساخته هنر سلیم طی امسال در جشنواره های مختلفی از جشنواره کن تا گوتنبرگ و ابوظبی به نمایش درآمدند.

“پیش از بارش برف” ساخته هیشام زمان که با حضور فیلمساز اولین نمایشش را در بریتانیا تجربه کرد، فیلم خوش ساخت قصه گویی است که تقابل دو فرهنگ را به نمایش می گذارد.

یک پسر جوان کرد سعی دارد خواهرش را از سرغیرت در اروپا پیدا کند و انتقام بگیرد، اما خود درگیر ماجرای پیچیده ای می شود که به مرگ او می انجامد.

فیلم پرداخت حرفه ای دارد و می تواند به عنوان یک محصول مشترک، فضای کردستان را با اروپا بیامیزد و در عین حال درباره باورهای سنتی ای حرف بزند که در دنیای امروز جایی ندارند.

“فصل کرگدن” ساخته بهمن قبادی هم اولین نمایش اش را در بریتانیا تجربه کرد. فیلم که با حضور مونیکا بلوچی و بهروز وثوقی ستاره سینمای پیش از انقلاب ایران در ترکیه ساخته شده، داستان تلخ عشق یک شاعر کرد در وقایع پس از انقلاب و سال ها بعدتر را دنبال می کند.

بازگشت وثوقی به سینمای ایران، بازگشت چندان موفقیت آمیزی نیست و تلاش قبادی برای فضاسازی، در فیلمنامه ای کار نشده و ناپخته به هرز رفته است. به نظر می رسد قبادی غیظی دارد که در این فیلم هم به مانند فیلم قبلی در حال تخلیه شدن است و فیلم را از پرداخت هنری و عمیق دور نگه می دارد. فارسی حرف زدن مونیکا بلوچی در وهله اول می تواند برای تماشاگر جذاب باشد، اما در نهایت انتخاب این هنرپیشه در این تقش هیچ توجیهی جز شهرت این بازیگر ندارد.

شخصیت اصلی فیلم، شاعر کرد، پرداخت نشده باقی می ماند و اشعار او که به طور دکلمه در میانه فیلم در بخش های مختلف خوانده می شوند، مهمترین لطمه را بر فیلم وارد می کنند.
“سرزمین تلخ شیرین من” ساخته هنر سلیم را می توان اولین وسترن کردی خواند. کلانتری که به یک ناحیه دورافتاده در کردستان اعزام شده مجبور است با قاچاقچیان که روستا را در اختیار دارند، درگیر شود. این میان دختری وجود دارد که به رغم مخالفت برادرانش به این ده آمده تا به بچه ها تدریس کند. عشقی میان این کلانتر و این دختر شعله ور می شود که بهانه بیشتری به دست قاچاقچیان می دهد.

گلشیفته فراهانی در این فیلم نقش این دختر معلم را بازی می کند. این ششمین بازی گلشیفته در نقش یک دختر کرد است که بازی و گویش نسبتا جا افتاده ای را از یک دختر کرد ارائه می کند. فراهانی با این فیلم بر روی فرش های قرمز جشنواره کن- و به تازگی جشنواره ابوظبی- ظاهر شد.

بهمن قبادی، هنر سلیم و تیفور آیدین از جمله فیلمسازانی بودند که در اکران فیلم خود در جشنواره فیلم های کردی لندن حاضر شدند.

فیلم خواهر بهمن قبادی، ناهید قبادی هم با نام “۱۱۱ دختر” از دیگر فیلم های جشنواره امسال بود. این فیلم داستان ۱۱۱ دختر کرد را بازگو می کند که در اوج نومیدی و در نبود مردانی مناسب برای ازدواج به رئیس جمهوری ایران نامه نوشته اند و تهدید به خودکشی کرده اند. فیلم بیانی تمثیلی دارد، اما در نهایت شعاری می شود و پیامش در پیوند کردستان (مثلا ۱۱۱ مردی که در پشت سیم های خاردار در عراق قرار دارند و حاضر به ازدواج با این دختران هستند) بسیاری سطحی از آب درآمده است.

“زیبایی تو هیچ ارزشی ندارد” ساخته حسین تاباک، حکایت یک خانواده مهاجر کرد در اتریش را بازگو می کند که با خطر اخراج از این کشور روبرو هستند و پسر دوازده ساله آنها با عشق مخفی نگه داشته شده اش، قهرمان ماجرا است و “شیرین” ساخته حسن علی محمود قصه شیرین و فرهاد را به شکلی به امروز می آورد: فرهاد از فرانسه بازمی گردد و عاشق شیرین می شود اما عشق آنها مخالفت های زیادی را به همراه دارد. “بالا و دور” ساخته کرزان کدر هم، داستان دو برادر کرد را روایت می کند که به آمریکا می روند تا با سوپرمن دیدار کنند.

در میان فیلم های مستند، “انقلاب ساکت”، به حال و روز کردها در سوریه و دربحبوحه جنگ و تلاش آنها برای ادامه زندگی می پردازد و “زبان مادری من کجاست”، وضعیت زبان کردی را در جهان بررسی می کند.