یوسف بن علوی بن عبدالله، وزیر امور خارجه عمان
لندن،الشرق الاوسط- اجلاس سالیانه اعضای شورای همکاری خلیج روز چهارشنبه در کویت به کار خود پایان داد. اعضای این شورا، برای تشکیل یک فرماندهی مشترک نظامی ونیروی انتظامی به توافق رسیدند. این توافق علی رغم هشدارهای عمان مبنی بر این که به چنین تلاشهایی برای تشکیل اتحادیه ای یکپارچه تر نخواهد پیوست صورت گرفت.
در بیانیه نهایی این اجلاس آمده است: «شورای عالی، برای ایجاد یک فرماندهی مشترک نظامی بین اعضای شورای همکاری خلیج به توافق نهایی رسید. این شورا همچنین شورای مشترک دفاعی را موظف کرده است تا اقدامات لازم را برای اجرای این توافق نامه، مطابق با تحقیقات مربوط به آن، اتخاذ کند.»
با این وجود، در این بیانیه به نحوه ساماندهی این فرماندهی هیچ اشاره ای نشده است. در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی، یک نیروی نظامی مشترکی تحت عنوان «سپر شبه جزیره» تشکیل شد. اکنون روشن نیست که نحوه تعامل بین این نیرو و فرماندهی مشترک جدید چگونه خواهد بود.
این بیانیه همچنین از توافق حاصله بین ایران و شش قدرت جهانی بر سر برنامه بحث برانگیز این کشور در ماه نوامبردر ژنو استقبال کرده و در عین حال، از تلاش ایران برای گسترش برنامه هسته ای خود ابراز تردید و نگرانی کرده است.
در این بیانیه که در پایان نشست دو روزه توسط عبداللطیف الزیانی، دبیر کل شورای همکاری خلیج قرائت شد، آمده است: «این شورا، از طرح های اعلام شده برای ساخت راکتورهای اتمی بیشتر در حاشیه خلیج که تهدیدی برای محیط زیست و امنیت آبی تلقی می شود، ابراز نگرانی کرده است.»
شورای همکاری خلیج که شامل عربستان سعودی، امارات متحده ی عربی، کویت، عمان، بحرین و قطر است، در سال ۱۳۶۰ هجری شمسی تشکیل شده است. این شورا با هدف تقویت همکاری های اقتصادی، سیاسی و دفاعی بین کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، پس از انقلاب در ایران در سال ۱۳۵۷ هجری شمسی و در جریان جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۵۹ ایجاد شد.
اختلاف بین کشورهای عمان و عربستان، اجلاس کویت را تحت الشعاع قرار داده بود. مقامات سعودی خواستار تشکیل اتحایه ای منطقه ای برای وحدت عمیق تر بین شش عضو این سازمان شده بودند، اما این مسئله پیش از اجلاس با مخالفت عمان مواجه شد.
یوسف بن علاوی بن عبدالله، وزیر امور خارجه عمان درطی تعطیلات آخر هفته به خبرنگار خبرگزاری فرانسه گفت: «ما مانع تشکیل اتحادیه نخواهیم شد، اما چنانچه چنین اتحادیه ای تشکیل شود، ما به آن نخواهیم پیوست.»
وی در ادامه گفت: «ما مایل نیستیم که عضو اتحادیه شورای همکاری خلیج باشیم. چون این امر برای ما امکان پذیر نیست. ما نمی توانیم چنین کاری را انجام دهیم. مسائل مهم دیگری وجود دارد که نیاز به توجه دارد. از جمله آن ها مسئله یکپارچگی اقتصادی که می تواند رفاه را برای مردم منطقه به ارمغان بیاورد و همچنین مسئله بیکاری است.»
او همچنین افزود: «این تصور که کشورهای شورای همکاری خلیج با تهدیدی قریب الوقوع مواجه هستند، کوته بینانه است.»
شاهزاده ترکی الفیصل، دیپلمات پیشین و رییس اطلاعات عربستان در کنفرانس امنیتی در بحرین گفت: «عمان حق اظهار نظر دارد اما من فکر نمی کنم که نظر این کشور بتواند مانعی سر راه تشکیل این اتحادیه باشد.»
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «به نظر من، ایجاد یک اتحادیه یکپارچه تر بین اعضای شورای همکاری خلیج، اجتناب ناپذیر است و تصمیم با عمان است که اکنون و یا بعدها به آن بپیوندد.»
تحلیلگران بر این باور هستند که علی رغم اصرار عربستان در پیشبرد طرح خود، انتظار می رود که تلاش های صورت گرفته است، برای ایجاد ارتباط نزدیک تر، موازی با روابط موجود در اتحادیه اروپا، با عدم رضایت از سوی دیگر اعضای شورای همکاری خلیج روبرو خواهد شد.
پیشنهاد پیشین عربستان مبنی بر داشتن یک واحد پول مشترک، پس از بروز اختلاف بین امارات متحده عربی و این کشور بر سرانتخاب محل برای ساختمان بانک مرکزی جدید در سال ۱۳۸۹ هجری شمسی به بوته فراموشی سپرده شد.