ترکیه یک هواپیمای جنگنده سوری را سرنگون کرد
رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه اعلام کرده است که نیروهای مسلح کشورش «یک جنگنده سوری که وارد حریم هوایی ترکیه شده بود» را هدف قرار داده و سرنگون کرده اند.
اردوغان پس از تبریک به نیروی هوایی کشورش خطاب به دولت سوریه گفت: «اگر به حریم هوایی ما تجاوز کنید با پاسخ محکم ما روبرو خواهید شد.»
دو جنگنده میگ ۲۳ سوری به حریم هوایی ترکیه وارد شده و طبق گفته مقامات ترکیه این دو جنگنده به هشدارهای داده شده بی اعتنایی کردند. بی اعتنایی به هشدارها، ترکیه را بر آن داشت جنگنده های اف-١۶ خود را وارد عمل کند و در پی آن یکی از جنگنده های سوری سرنگون شد.
همزمان با واکنش های تند غرب به این قضیه، معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه ایران از تنش های نظامی پیش آمده بین ترکیه و سوریه ابراز نگرانی کرد و بر ضرورت خویشتنداری طرفین تاکید کرد.
حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه ایران عنوان کرد که رویکرد نظامی نه تنها کمکی به حل مشکل نمی کند، بلکه اوضاع را پیچیده تر می کند.
کامران متین، استادیار روابط بین الملل در دانشگاه ساسکس انگلستان در این باره به شرق پارسی گفت: «این که ایران خواستار خویشتنداری دو طرف درگیر شد، بیشتر از آن که گواهی بر مدعای این کشور بر بی طرفیش در قبال درگیری های سوریه باشد، تاییدی بر راهبرد عمومی تر ایران درباره مسائل سوریه است. چرا که ایران بیشتر نگران این قضیه است که اگر این درگیری مرزی به یک جنگ تمام عیار بین طرفین تبدیل شود، کل توازن قدرت به احتمال زیاد به ضرر بشار اسد تغییر خواهد کرد. فرض بکنید ترکیه وارد چنین درگیری شود، با توجه به آن که این کشور عضو ناتو است، ناتو ملزم خواهد شد از اعضایش دفاع کند و همین امر توازن قدرت که نسبتا به نفع اسد است، را به هم خواهد ریخت که ایران را متضرر خواهد کرد.»
وی در ادامه افزود: «اگر این درگیری ها توسعه پیدا کند، مسئله مذاکرات هسته ای هم ممکن است تحت الشعاع قرار بگیرد. پیشبینی چگونگی این تغییرات کمی سخت است، اما ممکن در اصول توافق طرفین مشکل ایجاد شود که در آن حالت به نفع ایران هم نخواهد بود.»
دولت سوریه این اقدام ترکیه را یک تجاوز آشکار خوانده و گفته است که «هواپیماها در حریم هوایی سوریه مورد حمله قرار گرفتند.»
ارتش ترکیه هم تایید کرد که هواپیما در فاصله ۱۲۰۰ متری بخش جنوبی مرز در داخل خاک سوریه افتاد. ترکیه و سوریه قریب به ۸۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارند.
این جنگنده در منطقه ای که محل درگیری شورشیان و ارتش سوریه بر سر کنترل یک گذرگاه مرزی است، سرنگونی شد. به گزارش تلویزیون دولتی سوریه که خلبان این جنگنده توانسته است با چتر نجات فرود آید.
وزارت امور خارجه سوریه در بیانیه ای ترکیه را متهم کرده بود که با اقدامات تجاوز گرایانه نظامی در نوار مرزی سوریه طی دو روز گذشته، در وقایع جاری سوریه دخالت می کند.
*
متین درباره لزوم نگرانی ایران گفت: «طبیعتا هم مرز نبودن ایران با سوریه خط حائلی است که ایران نگران کشیده شدن درگیری به ایران نباشد، اما اگر این درگیری گسترش پیدا کند الزاما چنین موقعیت مرزی نمی تواند مانع کشیده شدن تنش ها به ایران بشود.»
وی به حضور کردها در منطقه اشاره کرد و گفت: «موقعیت کردها در این کشورها و روابط احزاب سیاسی کرد در این بخش بسیار پیچیده است. همین امر به آن معنا است که نرسیدن درگیری ها به ایران ناممکن نیست. با این وجود ایران بیشتر نگران زاویه های استراتژیک مسئله است که شامل رابطه ایران و آمریکا در مسئله هسته ای و موقعیت بشار اسد در منطقه است.»
در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۳ برابر با ۷ آذر ۱۳۹۲، در جریان دیدار کنفرانس خبری مشترک با احمد داوود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفته بود: «در مذاکراتی که داشتیم ایران و ترکیه بر سر بحران سوریه در چندین مورد به توافق کامل رسیدند و قرار شد در سفری که به ترکیه دارم، این موضوع را دنبال کنیم.»
ظریف در ادامه افزود: «دو کشور معتقدند بحران سوریه راه حل نظامی ندارد. ایران و ترکیه قصد دارند همه گونه همکاری را برای این امر انجام دهند.»
