سودان: دسترسی هواداران حکومت به حمایت و آب و اتوبوس های دولتی و مقابله با معترضان با گاز اشک آور

خارطوم – الشرق الاوسط

شهر ام درمان صحنه بزرگ ترین راهپیمایی ضد حکومتی بعد از آغاز اعتراضات در سودان بود. هزاران نفر از شهروندان معترض عمدتا جوانان خواستار کناره گیری پرزیدنت عمر البشیر هستند. اعتراضات سودان از یکماه پیش آغاز شد. اما طرفداران حکومت به دعوت حزب حاکم و متحدانش هم در خارطوم در حمایت از البشیر به خیابان ها ریختند.
پرزیدنت البشیر خطاب به تجمع چند هزار نفری طرفداران حکومت گفت «کسانی که خواستار به دست گرفتن قدرت هستند باید تا انتخابات ۲۰۲۰ (۱۳۹۹) صبر کنند.. تا مردم نظرشان را در صندوق های رای اعلام کنند.» او افزود که حاضر است قدرت را به حائز اکثریت آرا تحویل دهد.
کمیته هماهنگی احزاب گفتگوی ملی هوادار پرزیدنت البشیر گفت «شمار طرفداران پرزیدنت البشیر در میدان الخضرای خارطوم در روز چهارشنبه (۹ ژانویه-۱۹ دی) بیش از انتظار بود و از مرز یک میلیون نفر گذشت. البته رقم اعلام شده بسیار بیشتر از آمار روزنامه هاست که آن را حدود «هفت هزار نفر» برآورد کردند.
به گفته ناظران، تجمع حکومتی از کارمندان دولت و دانش آموزان تشکیل شده بود که برخی آنها به اجبار برای مشارکت در راهپیمایی حاضر شده بودند.
چندین هزار نفر در شهر ام درمان در همین روز به خیابان ها ریختند و خواستار کناره گیری پرزیدنت البشیر و کل کابینه شدند. این در حالیست که «اتحادیه اصناف سودان» از معترضان خواست تا در میدان الشهدای ام درمان تجمع کنند و به اعتراض و راهپیمایی ادامه دهند. احزاب اپوزیسیون و فعالان جامعه مدنی و جوانان از اعتراضات حمایت می کنند.
در حالیکه طرفداران حکومت به حمایت و آب و وسایل حمل و نقل دولتی دسترسی داشتند معترضان با گاز اشک آور و باتون و چوب و چماق سرکوب شدند. صدای شلیک گلوله هم در مناطق درگیری شنیده شد اما این اقدامات برای متفرق کردن هزاران تن از معترضان در بخش های گوناگون ام درمان کارساز واقع نشد.
محمد الاسباط سخنگوی اتحادیه اصناف سودان به الشرق الاوسط گفت «تجمع حکومتی ها در میدان الخضراء منجر به محدود شدن تحرکات ضد حکومتی نمی شود. این تجمع بیانگر پیروزی معترضان است چرا که در واکنش به راهپیمایی و اعتراضات مستمر در چهار هفته گذشته تنظیم شد.»
الاسباط افزود «تفاوت چشمگیری بین دو گروه وجود دارد. گروه اول معترضانی هستند که به هزینه شخصی و به خواست و اراده خودشان به خیابان ها ریختند و حاضرند مورد اصابت گلوله و گاز اشک آور و یا بازداشت قرار بگیرند و حتی جان خود را از دست بدهند. گروه دوم تجمع حکومتی ها است که در واکنش به شجاعت معترضان و با پول مردم و خزانه خالی دولت برگزار شد. آنها دانش آموزان را به اجبار به این راهپیمایی فرستادند.»
او خاطر نشان کرد «موج پنجم قیام آزادی و تغییر» حکومت را به اقداماتی برای مقابله با این موج وادار کرد: سه سخنرانی رییس جمهوری و احضار علی عثمان محمد طه معاون اول سابق رییس جمهور برای سخنرانی در تلویزیون. او معترضان را از «گردان های ناپیدا» ترساند. شلیک گلوله به سمت معترضان در مناطق پراکنده در ام درمان از جمله اقدامات این «گردان های ناپیدا» بود.
معترضان مسیرهای بین خیابان ها را با سنگ و لاستیک ماشین بستند و نیز مسیر ماشین روی خیابان معروف «الاربعین» و «الهجره» در ام درمان را برای چند ساعت مسدود کردند و خودروهای پلیس نتوانستد به داخل محله ها حرکت کنند. معترضان شعار «نمی ترسیم نمی ترسیم» و «مردم خواهان سرنگونی نظام هستند» و «انقلابیون آزاده ایم به این راه ادامه می دهیم» و «اعتراضات مسالمت آمیز علیه دزدان» و «آزادی و صلح و عدالت» و «انقلاب خواست مردم است» سر دادند.
معترضان در راهپیمایی ها از تاکتیک جنگ و گریز استفاده می کنند. به گفته یکی از شاهدان عینی، شمار معترضان در هر تجمع در محله ها و خیابان ها دستکم هزار نفر است.
اعتراضات در ام درمان تا پاسی از شب ادامه داشتند و معترضان کنترل برخی محله ها را در اختیار گرفتند و از ورود ماموران حکومتی به آنها جلوگیری کردند. در خانه ها به روی معترضان باز بود و مردم به معترضان آب و غذا و دارو برای از بین بردن آثار گاز اشک آور می دادند. زنان و دختران هم با ترانه و سرودهای محلی و شعار «نترسید نترسید» به حمایت از معترضان برخاستند.
اعتراضات سودان از ۱۹ دسامبر (۲۸ آذر)‌ به شکل خودجوش و مطالبه محور در شهرهای عطبره و پورت سودان بر اثر گرانی نان و افزایش قیمت کالاهای اساسی و کمبود سوخت و اسکناس آغاز شد اما معترضان رفته رفته شعار سرنگونی رژیم سردادند. این اعتراضات به سرعت به بیش از ۲۵ شهر از جمله خارطوم سرایت کرد.
هر چند حکومت سودان به وجود بحران اقرار می کند اما هنوز راهکارهای ملموسی برای حل آن در نظر نگرفته و تنها به وعده دادن و برخورد امنیتی و خشونت بار با معترضان بسنده کرده است. حکومت معترضان را به عنوان مزدور معرفی می کند و بازداشت های گسترده فعالان و سران سیاسی ادامه دارد. مقام های رسمی شمار بازداشتیان را بیش از ۸۰۰ نفر اعلام کرد اما گروه های اپوزیسیون این رقم را چندین هزار پیش بینی می کنند.