با گذشت شش ماه از خروج ایالات متحده آمریکا از توافق هسته ای دور دوم تحریم ها بر علیه ایران روز دوشنبه آغاز می شود. گلوگاه این تحریم های جدید صادرات نفت و تبادلات بانکی ایران است که همزمان با سی و نهمین سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران به اجرا در می آید.
این تحریم ها در حالی بر علیه ایران تحمیل می شوند که اقتصاد آن دچار بحران کمرشکنی شده است و ریال ایران از ماه آوریل تقریبا ۷۰ درصد از ارزش خود را در مقابل دلار آمریکایی از دست داده است.
نگرانی رژیم آخوندی ناشی از آن است که این تحریم ها بر طرح های دولت روحانی در راستای کنترل بحران اقتصادی تاثیرات مخربی بر جای گذارد. بحران اقتصادی اخیر در ایران باعث شده بود اعتراضات شاملی از سوی طبقه متوسط و فقیر در مناطق مختلف این کشور برپا شود که در چهار دهه از عمر این رژیم بی سابقه بود.
این تحریم ها تمام فشارهای اعمالی بر علیه ایران تا پیش از توافق هسته ای با دولت اوباما را بار دیگر بر علیه ایران اعمال می کند.
آمریکا در نظر دارد توافق هسته ای جدیدی با ایران امضا کند که از جمله مواد آن تفاهم درباره فعالیت ایران در منطقه است که آمریکا آن را بر ضد منافع خود و هم پیمانان اش در منطقه می داند. همچنین آمریکا این هدف را دنبال می کند که توافق جدیدی درباره موشک های بالستیک ایران انجام پذیرد و درباره فعالیت هسته ای ایران نیز تفاهمی صورت گیرد که به موجب آن ایران از هر گونه فعالیت هسته ای بی ثبات کننده حتی پس از پایان مدت توافق صورت گرفته ناتوان باشد.
اما در حالی که کشورهای اروپایی این توافق را موفقیت آمیز قلمداد می کنند و تلاش می نمایند به موجب آن به روابط تجاری با ایران ادامه دهند بسیاری از شرکت های بزرگ اروپایی فرار از ایران را بر قرار ترجیح دادند تا از هر گونه رویارویی با آمریکا بر سر مساله ایران اجتناب ورزند.
در ۷ آگوست بخشی از تحریم هایی که به موجب توافق برجام رفع شده بود بار دیگر بازگشت، و تحریم های زیر را در برگرفت:
– خرید دلار یا تبادل دلار توسط رژیم آخوندی
– سرمایه گذاری در اسناد مالی دولتی
– تجارت طلا یا دیگر معادن گرانبها و آلومینیوم و کاربون و گرانیت
– تجارت در بخش های ماشین و پروازهای تجاری
– واردات آمریکا از فرش و مواد خوارکی ایران
تحریم های شدید کنونی شامل موارد زیر می شود:
– صادرات بخش نفتی و خود صادرات نفت. حکومت دونالد ترمپ تاکید می کند که قصد دارد تا حد ممکن صادرات نفت ایران به صفر برسد. اما واشنگتن روز جمعه برای هشت کشور وارد کننده نفت ایران یکسری استثناهایی قائل شد. تحلیل خبرگزاری فرانسه بر این است که ایران تلاش خواهد کرد به هر نحوی شده به صادرات نفت خود ادامه دهد. برای مثال می تواند نفت خام خود را از طریق ادغام در نفت خام عراق صادر کند و در بازار سیاه بفروشد یا یک نظام پایاپای با پشتیبانی کشورهای اروپایی راه بیندازد.
قیمت نفت در آمریکا که یکی از مسائل حائز اهمیت به شمار می آید نقطه فشاری علیه دولت ترامپ حساب می شود. البته احتمال می رود کاهش تولید نفت در ایران منجر به افزایش قیمت های جهانی شود.
– تبادلات مالی. از روز دوشنبه دیگر هیچ موسسه تجاری خارجی که با بانک های ایرانی یا دیگر موسسات مالی داخل ایران ارتباط تجاری دارد نمی تواند با سیستم مالی آمریکا تبادلاتی برقرار نماید. این مساله با توجه به اقتصاد جهانی شده و سلطه دلار بر بازارهای جهانی خطر بزرگی برای بانک های خارجی است.