کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان_آژانس عکس اروپا
کنفرانس امنیتی مونیخ یکی از مهم‌ترین گردهمایی‌های بین المللی سال است، هم به خاطر حضاری که در این کنفرانس شرکت می‌کنند و هم ماهیت مسایلی که در آن مطرح می‌شود.
این کنفرانس یا گردهمایی که روی مسایل امنیتی مختص کشورهای آن سوی اقیانوس اطلس در قاره اروپا تمرکز دارد، روز جمعه وارد پنجاهمین سال خود شد. در این کنفرانس سران کشورها، نمایندگان عالی رتبه دولتی از سوی وزارتخانه های امور خارجه و دفاع و همچنین تجار و متخصصان در زمینه امور امنیتی حضور یافتند.
آنچه این گردهمایی را از سایر کنفرانس ها متمایز می‌کند، این است که طی سال‌ها تبدیل به رویدادی شده که در خلال آن نشست‌های غیررسمی در حاشیه جلسات رسمی میان کشورهای متخاصم برگزار می‌شود. از این رو این کنفرانس مکانی برای بحث و گفتگو درباره موضوعات مناقشه برانگیز میان کشورها، سران سیاسی و احزابی- که همه آنها به نوعی با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند- به دور از توجه رسانه‌ها و فشار پروتکل‌های سیاسی شده است.
بنابراین بحث‌هایی که در سالن‌های جانبی محل برگزاری این کنفرانس مطرح می‌شود، بین چهره‌هایی چون هنری کسینجر، زیبیگنیف برژینسکی و برنت اسکوکرافت صورت می‌گیرد؛ و تمام این بحث‌ها هم در جایی مطرح می‌شود که بیشتر از ۱۰۰ صندلی هم ظرفیت ندارد. می‌توان جان کری، سرگی لاواروف یا محمد جواد ظریف را در راهرو متوقف کرد و از آن ها درباره آنچه در خلال آخرین دور نشست‌ها در سالن مجاور رخ داد، سوال کرد.
ایوالد فون کلایست، پایه‌گذار این کنفرانس این همایش بین المللی را در اوج دوران جنگ سرد راه‌اندازی کرد تا موضوعی را که تا سال ۱۹۶۳ نادیده گرفته شده بود، به بحث بگذارد؛ موضوع آینده امنیتی آلمان غربی در زمانی که ترس از وقوع جنگ هسته‌ای سرتاسر این کشور را فرا گرفته بود. موضوعات دیگری از جمله جنگ میان ابرقدرت‌های جهان و در معرض خطر قرار گرفتن امنیت ملی هم از دلایل راه‌اندازی این همایش بود.
نکته جالب توجه هم این است که موضوع آینده امنیتی آلمان موضوع اصلی سخنرانی یوآخیم گاوک، رییس جمهور آلمان در افتتاحیه کنفرانس روز جمعه است.
در نگاه اول این طور به نظر میآید که موضع رییس جمهور فدرال هم تنها یک موضع تشریفاتی و بر گرفته از پروتکل‌های سیاسی است، اما گاوک در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس روز جمعه دست روی موضوعات و مسایل کاملا حساس و مهمی از جمله مسئله امنیت آلمان وهمچنین حس عذاب وجدانی که مردم این کشور از زمان جنگ جهانی دوم به دوش می‌کشند، گذاشت.
این سخنرانی خبر از مطرح شدن بحث‌هایی در فضای پشت پرده سیاسی آلمان داد که بر اهمیت دوری جستن از محدودیت‌های کذشته و یافتن راهی برای از بین بردن وابستگی امنیتی به ایالات متحده و ناتو- که هر دو بر روابط میان آلمان‌ها و جهان بیرونی نظارت داشته اند- تمرکز دارد. این سخنرانی همچنین نشان داد که مقامات عالی رتبه آلمان درصدد ایجاد فضایی امن در کشور به منظور احیای دوباره خود و تبدیل شدن به بازیگری مهم در دنیای صنعت و اقتصاد جهان هستند. در حال حاضر آلمان چهارمین اقتصاد بزرگ جهان با نرخ بیکاری پایین‌تر از ۳/۵ درصد است.
گاوک در سخنرانی خود از سیاستمداران کشورش که از مسایل مربوط به سیاست خارجی و مداخله نظامی در هر کشمکش بین‌المللی دوری می‌کنند، انتقاد کرد. بیش از ۶۱ درصد آلمانی ها مخالف اعزام نیرو به خارج از کشور خود به هر دلیلی هستند. یکی از حرف‌های گاوک در سخنرانی این بود:« ما از جاسوسی آمریکایی‌ها در کشورمان انتقاد می‌کنیم، اما به همکاری آنها برای ایجاد امنیت در کشورمان نیاز داریم.»
وزیر دفاع آلمان هم که در جریان مراسم افتتاحیه کنفرانس سخنرانی کرد و گفت آلمان می‌خواهد فعالیت‌ها و حضور نظامی خود در آفریقا را- به ویژه با اعزام مربیان بیشتر به مالی- افزایش دهد. همچنین درصدد است از مداخله فرانسه در آفریقای مرکزی حمایت کند.
وزیر دفاع آلمان که تنها یک ماه است روی کار آمده و اولین زنی است که این پست را در این کشور بر عهده می‌گیرد، در ادامه صحبت‌های خود گفت که با افزایش کشمکش‌ها در سرتاسر دنیا، دیگر بازبینی سیاست‌های دفاعی برای آلمان‌ها و اروپایی‌ها اجتناب ناپذیر و ضروری است.
البته، وقتی صحبت از مسئله لیبی و سوریه با مقامات عالی‌رتبه آلمان به میان میآید، آنها اذعان دارند که « مقایسه واقعا دشوار است» و آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور هم قصد تغییر سیاست‌های دفاعی کشور را ندارد «چرا که چنین اقدامی نیاز به حمایت عمومی دارد که در حال حاضر چنین چیزی امکان پذیر نیست، و همچنین بودجه مازاد که آن هم قرار نیست در آینده نزدیک به دولت تخصیص داده شود.»
کسانی هم هستند که با شیوه جدید ژاپنی‌ها و بحث‌هایی که حول اصلاح قانون اساسی ژاپن مطرح شده است که به موجب آن این کشور می‌تواند جلوی هر گونه تهدید نظامی را بگیرد، مخالف باشند، اما چنانچه ناظرین می‌گویند موقعیت آلمان و ژاپن تفاوت زیادی با هم دارد چرا که مناقشه میان ژاپن و چین ضوابط و محدودیت‌هایی دارد که هیچ یک شامل حال آلمان نمی‌شود.
به بحث کنفرانس برمی‌گردیم؛ صدر اعظم سابق آلمان روی سکوی سخنرانی این مراسم سیگار روشن می‌کند و در کنارش سیاستمداران ارشد و روسای جمهوری هستند که به قوانین دنیای جدید و قراردادها و ضوابطش بی‌تفاوت هستند. او ۵۰ سال پیش روی همان سکو ایستاد، اما این بار از آلمان‌ها و اروپایی‌ها خواست که به جای سیر در گذشته به آینده بنگرند، یا اقلا از عقب نشینی آمریکا از خاورمیانه و آسیا و یا از «آینده ناتو» بترسند.
اشمیت در حالی که داشت دود سیگار سومش را بیرون می‌داد، گفت: «اگر ظرف ۱۰ سال ناتویی وجود نداشته باشد، چالش‌های داخلی هم غیرقابل کنترل خواهد شد. مشکل اروپایی‌ها این است که خود را در جهان بیش از اندازه مهم جلوه می‌دهند و به جای اینکه به مشکلات آینده بیاندیشند، به دستاوردهای خود می‌بالند. آنچه من را نگران می‌کند، این است که اروپایی‌ها تا سال ۲۰۵۰ تنها کمی بیش از ۷ درصد از جمعیت جهان را تشکیل نخواهند داد.»
