: افسران زنی که برای اولین بار هدایت جت های جنگنده را در نیروی هوایی هند به عهده می گیرند (الشرق الاوسط) عائشه فاروق اولین خلبان زن جت های جنگنده در پاکستان (الشرق الاوسط)
نیودلهی – پراکریتی گوپتا
“آوانی چاتور ودی” و “بهاون کانت” و “موهانا سینگ” نام های سه دختری است که به انحصار مردان در خلبانی هواپیماهای جنگنده پایان دادند. این سه نفر، اینک، نخستین افسران زنی هستند که هدایت جت های جنگنده در نیروی هوایی هندوستان را به عهده می گیرند و موفق به دستیابی به این جایگاه در کنار مردان می شوند. فارغ از اینکه، آنها در پنج سال نخست دوره آزمایشی را سپری می کنند اما این گام، آغازی پرقدرت برای حرکت در مسیر جدیدی در راستای به کار گماردن بانوان در ارتش هند به شمار می رود.
البته، نیروی هوایی هند بیست سال پیش در اقدامی مشابه با انتصاب بانوانی با درجه افسری به عنوان خلبان هلیکوپتر موافقت نمود.
۱۵۰۰ زن اینک در نیروی هوایی هند مشغول خدمت هستند که ۹۴ تن هدایت هواپیما را به دست دارند و ۱۴ نفر هم در صنعت هوانوردی شاغل هستند. فعالیت کلیه این زنان تا کنون به مسئولیت های غیر رزمی همچون حمل و نقل هوایی و خلبانی هلیکوپتر محدود بوده است.
در سال ۲۰۰۶، زنان در نیروی هوایی پاکستان به عنوان خلبان به خدمت گرفته شده اند. پاکستان نخستین کشور آسیایی در این زمینه به شمار می رود. عایشه فاروق در سال ۲۰۱۴ به عنوان نخستین خلبان جت های جنگنده در پاکستان شناخته شد. او بعد از انجام ماموریت و هدف گرفتن مواضع طالبان در شمال وزیرستان به شهرت جهانی رسید. تصاویر عائشه با روسروی سبز رنگ که از زیر کلاه مخصوص خلبانی اش بیرون زده بود در رسانه های جهان از جمله در رسانه های شبه قاره هند به عنوان نماد توانمندی زنان منتشر شد.
عائشه ۲۶ ساله در یک گفتگوی مطبوعاتی گفت “هیچ تفاوتی میان خود و سایر خلبانان مرد احساس نمی کنم”.
در هند، کشور همسایه پاکستان سه افسر زن هندی در کنار ۴۳ افسر مرد برای ماموریت های جنگی و تیراندازی آموزش می بینند.
به گفته جی بی سینگ فرمانده ستاد هوایی هند “چناچه یک افسر فارغ از اینکه زن باشد یا مرد نتواند آخرین مرحله دوره آموزشی خود را با موفقیت سپری کند آمادگی انجام ماموریت های جنگی را ندارد.”
ملحق شدن زنان به حوزه خلبانی جت های جنگنده با توجه به گرایش های محافظه کارانه نیروی هوایی هند تصمیم ساده ای نبود. اروپ راها فرمانده سابق نیروی هوایی هند در مارس ۲۰۱۴ گفت “نحوه برخورد با مردان و زنان بعد از ملحق شدن به حوزه نظامی یکسان است و زنان باید ماموریت های واگذار شده به خود را همانند خلبان های مرد جت های جنگنده انجام دهند.” او افزود “این حوزه یعنی نیروی هوایی چالش برانگیز است. زنان با توجه به بنیه جسمانی خود نمی توانند پروازهای طولانی داشته باشد؛ آنهم به ویژه در ماه های بارداری یا در صورت بروز عوارض سلامتی دیگر.” وی در ادامه گفت “با وجودی که همه بر مساله برابری میان زن و مرد در همه زمینه ها اتفاق نظر داریم اما این امر نباید به بهای نادیده گرفتن شایسته سالاری در انجام ماموریت های نظامی تمام شود.” اروپ راها چندی بعد با تغییر دیدگاه خود گفت “نیروی هوایی در صدد قبول کردن خلبانان زن جت های جنگنده به منظور برآورده سازی آرزوی زنان هندی است.”
مجوز پیوستن زنان به صفوف نیروی هوایی جنجال آفرین بود. برای مثال، نیلوفر رحمانی که هنوز ۲۱ سالش تمام نشده بود اولین زن خلبان جت جنگنده در افغانستان بود، گرچه او با تهدید طالبان و همچنین مخالفت سرسختانه خانواده خود مواجه شد. خانواده نیلوفر به شدت با ملحق شدن او به حوزه خلبانی جت های جنگی که کلا در انحصار مردان است مخالف بود.
آوانی چاتور ودی فارغ التحصیل دانشکده مهندسی است و اعضای خانواده وی در ارتش مشغول خدمت هستند. همین عامل انگیزه ای شد تا آوانی به نیروی هوایی محلق شود.
آوانی می گوید “هر کسی آرزوی پرواز دارد. وقتی روی زمین راه می روی و به آسمان و پرندگان نگاه می کنی می گویی ای کاش می توانستم مثل آنها پربکشم. آرزوی من این است که خلبان ورزیده جت های جنگی شوم. می خواهم هدایت بهترین جت های جنگی را به دست بگیرم و هر روز چیز تازه ای یاد بگیرم.”
او درباره دومین باری که ماموریتش را به تنهایی انجام داد گفت “در این شغل خیلی وقت ها پیش می آید که باید تصمیمی را در عرض “کمتر از یک ثانیه” بگیری. وقتی داشتم فرود می آمدم احساس کردم قلبم داره از جاش کنده می شود ولی باید در عرض چند دقیقه پرواز را به موقع به پایان برسانم. وقتی آماده فرود بودم یک صدای هشدارمانندی به گوشم رسید. وضعیت اضطراری اعلام شد. خیلی دستپاچه شدم اما بنا بر آنچه یاد گرفته بودم باید فورا تصمیم خود را می گرفتم. من هم فرود آمدم و هواپیما صحیح و سالم به زمین نشست. همان روز متوجه شدم که تصمیم گیری در کمتر از یک ثانیه شاید باعث شود که کنترل امور را به دست بگیری اما اگر من به پرواز ادامه می دادم شاید پیامدهای وخیمی به دنبال می داشت.”
بهاون ۲۴ ساله در خانواده ای با سابقه غیر نظامی بزرگ شده اما او از دوران کودکی می خواست به ارتش برای خدمت به کشور ملحق شود. پدر وی به دلیل مخالفت پدربزرگ بهاون نتوانسته بود به آرزوی ارتشی شدن جامه عمل بپوشاند.
او درباره اولین ماموریتی که به تنهایی انجام داد گفت “در ارتفاع ۲۰۰۰ پا بودم که دچار دلشوره شدم. با خودم می گفتم اگر اتفاقی بیفته چی؟ ” بعد به خود آمدم و گفتم “اگر الان نتوانم ماموریتم را انجام بدهم احساس ترس تا آخر عمر رهایم نخواهد کرد. می خواستم فرود بیایم که یکدفعه متوجه شدم دستگیره مخصوص فرود کار نمی کند یا این جوری تصور کردم. اما نیروی جنگنجو و چالش طلب درونی ام کلیه چیزهایی که در کلاس های درس آموختم بودم اجرا کرد و کارها به خوبی پیش رفت. من دوباره اعتماد به نفسم را بازیافتم.”
موهانا سینگ در خانواده ای که افراد آن عضو نیروهای هوایی هستند پرورش یافته است. از این رو، التحاق وی به نیروی هوایی چندان تعجب برانگیز نبود.
موهانا گفت “می خواهم خلبان بهترین هواپیماهای نیروی هوایی شوم تا خانواده ام به من افتخار کنند.”
او درباره نخستین ماموریتش گفت “پروازهای شبانه برای من تازگی داشت. هنوز هم آتش بازی هایی که در فاصله ۱۰۰۰ پایی هواپیما انجام می شد را به خاطر دارم. مثل بچگی هایم به آتش بازی ها با خوشحالی خیره شده بودم. در موقع فرود از هوای مه آلود می ترسیدم. اما یاد حرف های معلمم افتادم که می گفت “بیخودی سرت را این طرف و آن طرف نچرخان. به صفحه خیره شو و تمرکزت روی دستگاه های جلوی رویت باشد. این کلمات را به یاد آوردم و به آنچه می دیدم توجهی نکردم. می خواستم با تکیه بر دستگاه ها فرود بیایم. وقتی دیدم دارم به زمین نزدیک می شوم خیالم راحت شد و به سلامتی فرود آمدم.”
بی گمان، این سه خلبان زن جت های جنگنده الگویی برای دختران نسل های آینده خواهند شد؛ دخترانی که مصمم به تحقق آرزوهای ناممکن خود هستند