نرخ ارز در بازار ایران در طی ده روز گذشته با نوسانات اندکی همراه بود. دلار ۳۷۰۰ تومانی زمان دولت محمود احمدی نژاد به نرخ حدود ۳۰۰۰ تومان رسیده است. پس از صحبت های دکتر حسن روحانی در سازمان ملل، دیدار با مقامات و روسای جمهوری کشور های جهان، مصاحبه های خبری با رسانه های مطرح کشور های غربی و در آخر تماس تلفنی ۲۰ دقیقه ای با باراک حسن اوباما رئیس جمهوری آمریکا همگان را امیدوار کرد که نرخ دلار آمریکا تا ۲۵۰۰ تومان کاهش می یابد، امری که محقق نشد و در همان مقطع زمانی رئیس کل بانک مرکزی ایران را وادار کرد تا در این زمینه صراحتا بگوید نرخ ۳۰۰۰ تومانی قیمت کف است و از این بیشتر با کاهش مواجه نخواهیم شد.
اما به راستی چه شد که دلاری که در ابتدای دولت محمود احمدی نژاد ۸۰۰ تومان بود به ۳۷۰۰ تومان رسید و در ۳۰۰۰ تومان ایستاد؟ آیا نحوه دیپلماسی ایران با جهان اثر مستقیم بر نرخ ارز دارد؟
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که تحریم های بین المللی و پیامدهای آن علت اصلی افزایش قیمت دلار در ایران است. دکتر لطفعلی بخشی استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز همانند دیگر همکاران خود معتقد است که در صورتی که تحریم های بین المللی برداشته شود قیمت دلار از نرخ کنونی پایین تر می آید.
اکنون بعد از گذشت ۳۴ سال روسای جمهوری دو کشور ایران و آمریکا با یکدیگر گفتگویی هر چند کوتاه داشته اند امری که موجب شد دیدگاه بسیاری از سیاست مداران و مردم در سراسر دنیا نسبت به دیپلماسی ایران تغییر کند.
این مدرس دانشگاه در گفتگو با شرق پارسی تاکید کرد که “اخبار منتشر شده در زمینه رفع تحریم های بین المللی موجب می شود که نفت ایران بار دیگر به جهان صادر شود و همین صدور نفت منابع ارزی ایران را که طی این سالها خالی شده است بار دیگر پر شود. براین اساس مردمی که طی این سال ها اقدام به خرید ارز بخصوص دلار کرده بودند و از آن به عنوان یک سرمایه نگهداری می کردند برای جلوگیری از هر گونه زیان مالی ارزهای ذخیره شده را به بازار عرضه می کنند و این عرضه موجب شده است نرخ ارز کاهش و قیمت دلار در بازار ایران به ۳۰۵۰ تومان برسد.”
دکتر بخشی در بخش دیگر از گفته های خود گفت: “یکی دیگر از عللی که نرخ ارز را با تغییر قابل توجهی رو به رو نکرده است باز می گردد به اتفاق هایی که پس از گفتگو تلفنی و بازگشت دکتر روحانی به ایران افتاد. اتفاق هایی که از سوی هر دو کشور علامت های سئوالی را در ذهن عموم مردم و سیاست مداران ایجاد کرد. از دیدار رئیس جمهوری آمریکا با همتای اسرائیلی تا گفته های مطرح شده از سوی تندروهای داخل ایران . بنابراین باید توجه داشت در صورتی که روابط دو کشور باردیگر به سردی گراید شاهد رشد نرخ ارز در داخل ایران خواهیم بود.”
این کارشناس مسائل اقتصادی در انتهای گفته های خود به صحبت رئیس بانک مرکزی ایران که گفته بود نرخ ارز همین نرخ کنونی است اشاره کرد و گفت: “رئیس سابق بانک مرکزی ایران روزانه با بسیاری از رسانه های داخلی گفت و گو می کرد اما عملکرد بازار برخلاف اعلام او بود و اینکه این روز های می گویند اعلام رئیس کل بانک مرکزی تاثیری بر ثبات نرخ ارز گذاشته است، غیر منطقی است. متاسفانه برخی هم در ایران وی را مورد انتقاد قرار دادند . بنابراین در صورتی که تحریم های بین المللی برداشته شود نرخ ارز با کاهش مواجه خواهد شد اما در غیر این صورت شاهد کاهش نخواهیم بود که این مسئله نیز به نتیجه مذاکرات آینده ایران با کشور های ۵+۱ باز می گردد و نتیجه دیپلماسی آنان قیمت ارز در ایران را تغییر خواهد داد.”
ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی ایران اواخر سپتامبر پس از کاهش نسبی قیمت دلار گفت که بانک مرکزی نخواهد گذاشت قیمت دلار در بازار ایران بیش از این پایین بیاید.
آقای سیف گفت: “کاهش نرخ ارز دلیل خاصی ندارد و خوش‌بینی افراد باعث کاهش نرخ شده؛ نرخ ارز منطق خاص خود را دارد و کاهش بیشتر آن از سوی دیگر تاثیرات منفی را در بر دارد.”
