نوری المالکی، نخست وزیر در حال کناره گیری عراق – عکس از خبرگزاری فرانسه

عراقی ها پس از پیروزی در نبرد تکریت بر ضد سازمان داعش، اینک در حال آماده شدن برای دومین جنگ در دوره دکتر حیدر العبادی نخست وزیر خود هستند. در راه استان وسیع انبار نیروهای مختلفی حضور دارند، از نیروهای امنیتی و ارتش گرفته تا شبه نظامیان شیعه «بسیج مردمی» به همراه برخی از عشایر سنی تجمع دارند. اما نبرد دورتر از انبار است، و تنها به «داعش» محدود نمی شود، بلکه دشمن واقعی عبادی در بغداد، نخست وزیر سابق یعنی نوری المالکی است، که حملات رسانه ای و سیاسی گسترده ای برای تحریک بر ضد عبادی به راه انداخته است. هرچند عبادی دستپاچه به نظر می رسد و گاهی اوقات مواضع ضد و نقیضی اتخاذ می کند که آن هم احتمالاً به علت فشارهایی است که بر وی اعمال می شود.

عبادی که در میان دو دشمن سرسخت قرار دارد، در معرض خطر جدی قرار گرفته است. چرا که اگر در نبرد انبار شکست بخورد، دشمنان سیاسی وی در بغداد او را دنبال خواهند کرد، و «داعش» نفوذ خود را بیشتر گسترش خواهد داد. در عین حال پیروزی، آن هم در میان اعتراضات و تهدیداتی که از سوی رقبای او در بغداد به راه افتاده است، چندان آسان نیست. زیرا او نیاز دارد که به عشایر سنی اعتماد کند چون آنها از توانایی بیشتری برای دفاع از مناطق خود برخوردارند.

عبادی به علت فشارهای وارده از سوی شیعیان تندرو، از مسلح کردن عشایر سنی، بجز با سلاح های اندک، دست کشید. برای حل این مشکل، آمریکاییها داوطلب انجام این مهم شدند تا عشایر انبار که دشمن داعش به شمار می روند، را مسلح کنند، ولی پس از آنکه رقبای عبادی از او انتقاد کردند، وی نیز مجبور به اعتراض شد و دولت آمریکا نیز از این کار دست کشید.

همه این کشمکش ها در وهله اول به ضرر عراقی ها و دولت عراق، و به سود «داعش» و گروههای وابسته به ایران خواهد بود. استان انبار در مقابل نبردی قرار دارد که احتمالاً به طول خواهد انجامید، چرا که سازمان تروریستی داعش در مناطق زیادی حضور دارد، و شهر موصل نیز که سخت ترین مرحله نبرد به شمار می رود، همچنان تحت اشغال داعش است، این باعث می شود که دولت عراق برای باز گرداندن این شهر ناگزیر شود از کشورهایی مانند ایالات متحده و شاید هم ترکیه و ایران کمک بخواهد. حتی پس از موصل هنوز مناطق دیگری وجود خواهند داشت که آزاد سازی آنها به طول خواهد انجامید.

به همین دلیل نخست وزیر باید به مرحله پس از آزاد سازی استان انبار بنگرد، و این مهم را درک کند که اگر در نبرد با داعش شکست بخورد در نبرد با رقبای سیاسی نیز شکست خواهد خورد. و اگر بر این سازمان تروریستی پیروز شود بر رقبای سیاسی خود نیز پیروز خواهد شد.

به طور یقین اگر قرار باشد عبادی تصمیمات خود را بر مبنای راضی نگه داشتن تندروها و رقبای سیاسی خود امثال مالکی اتخاذ کند، غیر ممکن است در نبرد خود پیروز شود. او با نپذیرفتن مسلح کردن عشایر سنی که با داعش می جنگند، و همچنین اعتراض کردن به مسلح کردن آنها از سوی آمریکا، تنها باعث گسترش و نفوذ بیشتر داعش، و پیوستن هزاران نفر از اهالی استان به این سازمان تروریستی خواهد شد زیرا گزینه دیگری پیش رو نخواهند داشت. در اینجا لازم است به یاد بیاوریم فاجعه صد هزار آواره از رمادی را، که از ترس داعش و کشتارهای احتمالی، به ویژه پس از حوادث تکریت و خرابی هایی که توسط تندروها به این شهر رسید، مجبور به ترک شهر خود شدند.

استان های هم جوار نیز پس از اقدام رقبای عبادی به تحریک تند روهای شیعه بر ضد آوارگان، و ادعای وجود تروریست در میان آنها، به آوارگان اجازه پناه گرفتن در این استان ها را ندادند و آن ها را برهنه رها کردند. هدف از این همه غوغای حزبی و فرقه ای تنها سرنگون کردن عبادی، آن هم از طریق مجبور کردن او به تصمیم گیری های اشتباه است.