تصمیم ناگهانی دونالد ترامپ برای خروج از سوریه باعث تماس‌های سیاسی و نظامی میان هم‌پیمانان آمریکا و دشمنان داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی آن برای آمادگی و پر کردن خلاء عدم حضور آن شد.
دو موعد وجود دارد که تکلیف این تماس‌ها را مشخص می‌کند: اول؛ مذاکرات آمریکا و ترکیه در واشنگتن در روز هشتم ماه آینده. دوم؛ مهلت ۶۰ روزه‌ای که برای اجرای تصمیم خروج در نظر گرفته شده‌است (برخی کشورها سعی در افزایش مهلت به ۴ ماه داشتند).
سکوت آشکار و جنبش تلویحی در دمشق. انتظار مسکو برای اجرای برنامه خروج. نگرانی و جنبش هم‌پیمانان عرب واشینگتن در شرق فرات. احساس خیانت از سوی کُردهای این منطقه. استقبال محافظه کارانه و برنامه‌ریزی در آنکارا. رصد آشکار تهران و جنبش پنهان آن. شوکه شدن پاریس و لندن و سعی در منصرف کردن واشنگتن.
بعد از صدور تصمیم ترامپ در سایه تماس تلفنی او با همتایش رجب طیب اردوغان در ۱۴ ماه جاری، عملیات برنامه‌ریزی برای خروج کامل و سریع از شرق فرات، منبج و پایگاه تنف آغاز شد. سیاستمداران تابع وزارت خارجه آمریکا فوراً خارج شدند. انتظار می‌رود که بعد از آن مسئولان سازمان اطلاعات آمریکا (سی ای ای) خارج شوند تا زمینه جمع‌آوری قطعات نظامی و نیروها برای خروج برنامه‌ریزی شده همزمان با اقدامات و آمادگی برای پر کردن خلاء، فراهم شود.
براساس اطلاعاتی که «الشرق الاوسط» دارد، دو سناریو مطرح شد: اول؛ سناریویی که برهم صالح رئیس‌جمهور عراق طرح آن را بر عهده دارد به این ترتیب که رهبرانی از «حزب کارگران کردستان» از کوه‌های قندیل به سلیمانیه بیایند سپس به دمشق سفر کنند تا گرمی روابط قدیمی را بازگردانند که شامل بازگشت ارتش و مرزبانان به تمام نقاط سوریه و مرزهای آن با عراق و ترکیه شود. برخی دیگر نیز احتمال هماهنگی مجدد برای همکاری مشترک علیه ترکیه را می‌دهند. همان اتفاقی که در دو دهه گذشته قبل از اخراج عبدالله اوجلان رهبر حزب کارگران در نیمه سال ۱۹۹۸ اتفاق افتاد. همزمان با آن ارتباط میدانی میان «ارگان‌های حمایت خلق کُرد» و نیروهای امنتی دولت در قامشلی، حسکه و نقاط مرزی حاشیه حلب ادامه خواهد داشت.
تماس‌های غیرمستقیمی میان ارگانها و مسکو صورت گرفت. روسیه اشتیاقی نسبت به چنین احتمالی نشان نمی‌دهد خصوصاً به دلیل آن قسمت از ماجرا که خشم ترکیه را برمی‌انگیزد؛ چرا که ترکیه به باقی ماندن نوار امنیتی عمیق در شمال حلب و شمال ادلب به موجب توافقات با مسکو تمایل نشان می‌دهد. اما روسیه به نوعی موافق ایده بازگشت حاکمیت دولت بر تمام خاک سوریه از جمله مناطق مرزی و پذیرش نوعی تمرکززدایی در شمال شرق و شمال غرب کشور است.
دوم؛ برخی از مسئولان آمریکایی همچون جیمز جفری فرستاده ویژه آمریکا در سوریه خواستار آن بودند. این سناریو شامل موارد پیچیده‌تر و پخته‌تری بود: ترکیه نوار امنیتی ۲۰ تا ۳۰ کیلومتری در نزدیک مرزهای جرابلس تا زاویه مرزی سوریه- ترکیه-عراق به دست می‌آرود. برج‌های مراقبتی آمریکایی که یک هفته پیش در تل ابیض، عین العرب و راس العین تأسیس شد. دور کردن «ارگان‌های حمایت از خلق کُرد» از مرزها. انتشار نیروهای «پیشمرگه» که متعلق به کردستان عراق هستند یا برخی از آنها کُردهای سوریه هستند که در شمال عراق آموزش دیده‌اند. بسیج کردن عشایر عرب در شمال حلب و شرق فرات برای مبارزه با داعش و تغییر تعادل جمعیتی. در اینجا احمد جربا رئیس «تیار الغد» از طریق انتقال میان اربیل، آنکارا و بستن صفحه تنش با ترکیه نقش دارد. بازگرداندن تعادل قومیتی به طوری که عرب‌ها نقشی اضافی در شهرهایی همچون الرقه داشته باشند و اکثریت را تشکیل دهند.
در این سناریو ایده انتشار مرزبانان دولت برای کسب موافقت مسکو و دمشق مطرح می‌شود. همین‌طور که ایده جنگ با داعش و باندهای غیرفعال آن در آنجا مطرح می‌شود. پیشنهاد ترکیه که به سال ۲۰۱۴ بازمی‌گردد مطرح می‌شود که عبارت است از استفاده از عشایر عرب، نیروهای عربی و گروهک‌های معارض در جنگ با داعش. همچنین ایده کمک گرفتن از ۲ هزار مبارز معارض موجود در پایگاه تنف در زوایه مرزی سوریه-عراق-اردن مطرح می‌شود که بعد از تصمیم خروج دنبال گذرگاهی برای خروج هستند و احتمال منحل شدن پایگاه حفاظت شده تنف که ۵۵ کیلومتر است، وجود دارد.
اما نقطه امتحان واشنگتن و آنکارا در فوریت اجرای باقیمانده نقشه منبج با خروج کامل ارگانها و پیروان آنها در دو شورای نطامی و مدنی در منبج است. به اضافه اینکه شورایی جدید تشکیل شود و سرنوشت گشت‌های مشترک ترکیه و آمریکا در خطوط مرزی هم‌پیمانان واشنگتن و یاران آنکارا مشخص شود.
این ایده‌ها موضوع جلسات نظامی و سیاسی ترکیه و آمریکا در ۸ ژانویه آینده در واشنگتن خواهد بود. به طوری که ترک‌ها نقشه‌های خود برای مبارزه با داعش و دور کردن ارگانها را مطرح می‌کنند و آمریکایی‌ها نقشه‌های خود برای خروج کامل خود در طی دو ماه و سرنوشت تحریم هوایی که به وسیله هواپیماها هنگامی که هیئتی از «شورای دموکراتیک سوریه» که الهام احمد و ریاض درار نیز در قالب آن بودند دو روز گذشته به پاریس مسافرت کردند مسئولان فرانسه را به دلیل خروج آمریکا در حالت شوک یافتند. خبر خوشحال‌کننده برای این هیئت این بود که ترکیه حمله را متوقف کرد برای همین حمله ناگهانی که منجر به این می‌شد که ارگانها نیروهای خود را از مبارزه با داعش به مقابله با ترک‌ها منتقل کنند، دیگر اتفاق نمی‌افتاد. اما خبر ناامید کننده این بود که در صورت خروج آمریکا مادامی که این کشور به سخنان هم‌پیمانان خود برای ماندن حداقل در محدوده هوایی و همچنین خط منع درگیری که در رود فرات میان هم‌پیمانان روسیه و هم‌پیمانان آمریکا در ماه می‌گذشته وضع شد، فرانسه از لحاظ نظامی نمی‌تواند خیلی کارها را انجام و خواسته کُردها را برای ماندن در منطقه تحریم هوایی همان‌طور که در دهه نود در عراق افتاد، اجابت کند.
آمریکا برای خروج برنامه‌ریزی می‌کند و ترکیه برای پرکردن خلاء دورخیز
